«از شنبه رژیم می گیرم»، «از شنبه ورزش رو شروع می کنم»، «از شنبه دیگه دیر نمی خوابم»… جمله هایی آشنا که بارها شنیده ایم یا خودمان گفته ایم. اما چرا شنبه؟ چرا همیشه شروع های بزرگ را به روزی موکول می کنیم که هنوز نیامده؟ این رفتار، فقط یک شوخی نیست-بلکه سندرومی واقعی است که ریشه در روان ما دارد.
سندروم شنبه یعنی چه؟
سندروم شنبه، اصطلاحی غیررسمی اما پرکاربرد است که به تعویق تصمیم ها و برنامه ریزی های خیالی اشاره دارد. در این حالت، فرد به جای شروع فوری، تصمیم می گیرد از «شنبه» شروع کند-یعنی از یک نقطه ی فرضی در آینده که هنوز نیامده و هیچ تضمینی هم نیست که بیاید.
این سندروم، ترکیبی از کمال گرایی، ترس از شکست، و میل به کنترل شرایط است. شنبه، نماد یک شروع تمیز و بی نقص است؛ انگار همه چیز باید از صفر آغاز شود تا موفقیت تضمین شود.
فرهنگ بوچی: انتخاب جوان های ژاپنی برای پذیرش تنهایی!
چرا شنبه؟ چرا نه همین حالا؟
شنبه اول هفته است؛ ذهن ما دوست دارد همه چیز را از ابتدا شروع کند، نه وسط هفته یا وسط روز.
تعویق، حس کنترل می دهد؛ وقتی کاری را به شنبه موکول می کنیم، انگار هنوز فرصت داریم و شکست نخورده ایم.
توهم آمادگی بیشتر؛ فکر می کنیم تا شنبه آماده تر خواهیم بود، در حالی که اغلب هیچ تغییری رخ نمی دهد.
مثال های واقعی از سندروم شنبه
«از شنبه دیگه شیرینی نمی خورم»؛ اما جمعه شب، یک جعبه شیرینی کامل خورده می شود!
«از شنبه می رم باشگاه»؛ اما شنبه می رسد و هوا سرد است، پس می افتد به شنبه ی بعد.
«از شنبه درس می خونم»؛ اما شنبه با مهمونی شروع می شود و دوباره تعویق ادامه دارد.
تحلیل روان شناختی
سندروم شنبه، اغلب نشانه ای از کمال گرایی فلج کننده است. فرد می خواهد همه چیز کامل باشد-برنامه، شرایط، حال روحی-و چون این کمال هرگز حاصل نمی شود، شروع هم عقب می افتد.
همچنین، این رفتار می تواند نشانه ای از ترس از شکست باشد. وقتی کاری را شروع نمی کنیم، شکست نمی خوریم. پس تعویق، نوعی محافظت روانی است.
چطور با سندروم شنبه مقابله کنیم؟
شروع کوچک، همین حالا؛ به جای منتظر ماندن برای شنبه، یک قدم کوچک بردارید-مثلاً فقط ۵ دقیقه ورزش یا یک صفحه مطالعه.
برنامه ریزی انعطاف پذیر؛ به جای تعیین روز خاص، روی «فرایند» تمرکز کنید، نه «زمان».
پذیرش نقص؛ شروع ناقص بهتر از شروع نکردن است. اجازه بدهید اشتباه کنید و از آن یاد بگیرید.
ووک چیست؟ آیا شما هم ناخواسته وُوک شده اید؟!
جمع بندی
سندروم شنبه، بیشتر از یک شوخی، یک مکانیسم روانی است که جلوی رشد ما را می گیرد. اما با شناخت آن، می توانیم از چرخه ی تعویق خارج شویم و به جای «شنبه خیالی»، همین امروز را نقطه ی شروع قرار دهیم. پس اگر دوباره خواستی بگویی «از شنبه شروع می کنم»، یادت باشد: شنبه همین حالاست.
بیشتر بخوانیم:
مهارت نرم چیست: کلید موفقیت در محیط های کاری مدرن!
درون گرا هستید یا برون گرا؟ پرسش های ساده برای شناخت خود
سندروم دلتنگی یا فرار واقعیت: چرا نوستالژی را دوست داریم؟
چرا رنج می کشیم؟ تاوان گناه، امتحان یا آزمونی سازنده؟!