

پاسخ نسترن تیجری مفرد، کارشناس مامایی:
دوست عزیز، خیلی بعید است که باردار باشید. شما باید بعد از استفاده از روش اورژانسی انتظار بهم ریختگی هورمون هایتان را داشته باشید زیرا با استفاده از آن روش جلوگیری حجم زیادی هورمون وارد بدنتان شده و نامنظمی در پریودتان را به همراه دارد.

- بسیاری از افراد که رابطه جنسی محافظت نشده دارند برای جلوگیری از بارداری از روشهای متفاوتی استفاده میکنند. یکی از این روشها استفاده از قرص اورژانسی است که احتمال بارداری را به حداقل میرساند.
- اما متاسفانه افراد زیادی هستند که اطلاعات کافی در مورد استفاده از این قرص را ندارند و همین امر سبب میشود در مصرف این قرص زیادهروی کنند و سلامت بدن خود را به خطر بیاندازند.
- با خواندن این مقاله اطلاعات زیادی در مورد نحوه مصرف قرص های اورژانسی جلوگیری از بارداری، انواع آن، زمان درست مصرف و نکاتی که هنگام استفاده از این قرص اورژانسی باید در نظر بگیرید، کسب خواهید کرد.
- نباید در مصرف قرص اورژانسی زیاده روی کنید چرا که قرص های اورژانسی سیستم هورمونی شما را به هم می ریزد و عوارضی مانند سردرد، سرگیجه، خستگی و حالت تهوع ایجاد می کند.
چه زمانی باید از قرص اورژانسی ضد بارداری استفاده کرد؟
قرص اورژانسی ضد بارداری که "قرص صبح روز بعد" نیز نامیده میشود، یک نوع قرص ضد بارداری است که تنها در زمانی که به طور ناگهانی یک رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشید و یا فکر میکنید روش جلوگیری که از آن استفاده کردهاید جوابگو نخواهد بود (برای مثال کاندوم مورد استفاده دچار پارگی شده باشد) میباید مورد استفاده قرار بگیرد.
این روش پیشگیری از بارداری میبایست در حداقل دفعات ممکن در طول دوران باروری هر زن استفاده شود.
قرصهای اورژانسی ضد بارداری چگونه کار میکنند؟
- انواع مختلفی از قرصهای اورژانسی جلوگیری از بارداری وجود دارد، اما تقریبا نحوه عملکرد همه آنها یکی است.
- اغلب آنها شامل یک قرص حاوی ۱.۵ میلیگرم دارو میباشند که لوونورژسترول (ورژن مصنوعی از هورمون پروژسترون ) نامیده میشود، این هورمون مانع تخمک گذاری تخمدانها و لقاح اسپرم و تخمک میشود و همچنین ممکن است فضای رحم را به گونهای تغییر دهد که حتی اگر تخمکی بارور هم شود قادر به لانه گزینی و کاشت در رحم نباشد.
- بنابراین اگر شما به دوره تخمک گذاری خود نزدیک باشد یا تازه این دوره را گذرانده باشید، به طور قابل ملاحظهای شانس تاثیرگذاری قرص پایین میآید.
- در این قرصها در مقایسه با قرصهای کنترل بارداری منظم معمولا از دوز بالاتری از پروژسترون استفاده میشود.
- شما نباید این قرصها را جایگزین روشهای پیشگیری از بارداری منظم کنید و لازم است پس از استفاده از آنان روش کنترل منظم بارداری خود را ادامه دهید.
- همچنین اگر باردار باشید این قرصها نمیتوانند به بارداری شما خاتمه دهند.
انواع و نحوه مصرف قرصهای اورژانسی جلوگیری از بارداری
- قرص لوونورژسترل دوز ۱.۵ میلیگرم: یک عدد، یک جا و در اولین فرصت؛ این قرص ضدبارداری اورژانسی باید حداکثر ظرف ۷۲ ساعت بعد از داشتن رابطه جنسی محافظت نشده استفاده شود.
- قرص لوونورژسترل دوز ۰.۷۵ میلیگرم: دو عدد یک جا و در اولین فرصت؛ ۱۲ ساعت پس از آن ۱ عدد دیگر نیز استفاده نمایید.
- قرص HD : دو عدد در اولین فرصت و دو عدد ١٢ ساعت بعد.
- قرص LD : چهار عدد در اولین فرصت و چهار عدد ١٢ ساعت بعد.
- قرص تریفازیک: چهار عدد قرص سفید در اولین فرصت و چهار عدد قرص سفید ١٢ ساعت بعد.
- قرص الا: یک قرص در اولین فرصت؛ این قرص را میتوان تا ۱۲۰ ساعت پس از داشتن رابطه جنسی محافظت نشده استفاده کرد.
بعد از مصرف قرص اورژانسی ضد بارداری چه میشود؟
قبل از مصرف دستورالعملهای آمده بر روی بسته را مطالعه کنید تا بفهمید بعد از مصرف ممکن است چه احساسی داشته باشید.
اغلب زنان پس از مصرف قرص اورژانسی عوارض خاصی را تجربه نمیکنند، اما ممکن است عوارض جانبی جزئی احساس کنید. از جمله:
- حالت تهوع یا استفراغ (شما میتوانید با مصرف یک قرص ضد تهوع یک ساعت قبل از مصرف قرص اورژانسی از این حالت پیشگیری کنید)
- حساسیت پستان
- سردرد
- درد در قسمت پایین شکم
- خستگی
سرگیجههنگام خرید قرص اورژانسی، دکتر یا داروساز نمیداند شما دقیقا دنبال چه چیزی هستید. اگر فردی که در داروخانه کار میکند تنها کلمه قرص ضد بارداری را از شما بشنود ممکن است فکر کند منظور شما قرصهای ضد بارداری معمولی است؛ بنابراین کاملا واضح نام قرص ضد بارداری اورژانسی را بیان کنید.
- اگر پس از سه تا پنج هفته بعد از استفاده از قرص اورژانسی جلوگیری از بارداری در ناحیه شکم دردهای شدید پیش رونده داشتید، ممکن است این نشانه یک حاملگی خارج از رحم باشد. در این صورت بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا مانع عوارض جدی آن شوید.
- مصرف قرص اورژانسی ضدبارداری ممکن است بر چرخه قاعدگی شما تأثیر بگذارد و موجب بروز خونریزی و لکه بینی نامنظم قبل از دوره ماهانه بعدی شما شود.
- همچنین میتواند دوره شما را جلو انداخته یا به تاخیر بیاندازد.
- همچنین ممکن است خونریزی ماهانه شما در مقایسه با قبل بیشتر یا کمتر باشد.
- البته، اگر عادت ماهانه شما بیش از یک هفته عقب افتاد، ممکن است به این معنی باشد که قرص اورژانسی روی شما تاثیری نداشته و بهتر است برای اطمینان بیشتر تست حاملگی خانگی بدهید یا با پزشک خود مشورت کنید.
نکات مهم در رابطه با خوردن قرص اورژانسی ضد بارداری
- بعضی افراد قرصهای پیشگیری از بارداری را "قرص صبح روز بعد" مینامند، اما لازم نیست صبر کنید تا صبح شود، باید قرصها را در اولین فاصلهی زمانی ممکن پس از تماس جنسی محافظت نشده مصرف کنید تا بهترین اثربخشی را داشته باشد.
- هنگام خوردن قرص ضد بارداری اورژانسی طبق دستور پزشک یا مطابق با دستورالعملی که بر روی پاکت نوشته شده عمل کنید.
- قرص خود را با مقدار زیادی آب مصرف کنید.
- بهتر است قرصها با شکم خالی مصرف نشود. میتوانید قرص را با غذا مصرف کنید تا احتمال ابتلا به تهوع کاهش یابد.
- قرصهای ضد بارداری معمول خود را میتوانید طبق معمول از روز بعدی که قرص اورژانسی را مصرف کردید استفاده کنید.
- در صورت استفراغ تا دو ساعت پس از استفاده، ضرورت دارد که قرص دوباره استفاده شود.
- این روش میبایست در حداقل دفعات ممکن در طول دوران باروری هر زن استفاده شود؛ و حداکثر دفعات مجاز استفاده از این روش در هر سیکل قاعدگی یک بار است.
- مجاز بودن مصرف یک بار از این روش در هر دورهی قاعدگی، دلیل تأیید مصرف آن در هر دورهی قاعدگی به عنوان روش پیشگیری از بارداری نیست.
- تا ۲۴ ساعت بعد از خوردن قرص رانندگی نکنید چرا که ممکن است احساس خواب آلودگی به شما دست بدهد مخصوصا اگر قرص ضد تهوع نیز خورده باشید.
- این قرصها در کلینیکهای بهداشت و داروخانهها در دسترس هستند.
- شما میتوانید یک قرص ضد بارداری اورژانسی غیر تجویزی خریداری کنید، اما برخی از مارکها مانند الا، نیاز به نسخه دارند.
- در هنگام خرید، تاریخ انقضای قرص را بررسی کنید. اگر تاریخ انقضای دارو گذشته نوع دیگری از آن را خریداری کرده یا از داروساز بخواهید به شما در این زمینه کمک کند.
- هنگام خرید قرص اورژانسی دکتر یا داروساز نمیداند شما دقیقا دنبال چه چیزی هستید. اگر فردی که در داروخانه کار میکند تنها کلمه قرص ضد بارداری را از شما بشنود ممکن است فکر کند منظور شما قرصهای ضد بارداری معمول است؛ بنابراین کاملا واضح نام قرص ضد بارداری اورژانسی را بیان کنید.
- اگر هنگام مصرف از نحوه مصرف قرصهای اورژانسی جلوگیری از بارداری و میزان دوز مطمئن نیستید یا نگرانیهای دیگری دارید، با دکتر داروساز داروخانه در این مورد مشورت کنید.
عوارض مصرف مکرر قرص های اورژانسی ضدبارداری
- اساس قرصهای ضدبارداری برای جلوگیری از بارداری، فراهم کردن شرایطی شبیه بارداری در بدن است، یعنی رساندن سطح استروژن و پروژسترون یا همان هورمونهای مترشحه از تخمدان، به میزانی که بهطور طبیعی در بارداری در بدن وجود دارند.
- هورمونهای موجود در قرصهای ضد بارداری که به OCP معروفند، به روش کنترل معکوس، روی هیپوتالاموس مغز تاثیر میگذارند و مانع از تخمکگذاری میشوند.
- قرصهای ضدبارداری، یکی از موثرترین روشهای جلوگیری از بارداری هستند، اما مانند همه داروهای دیگری که فرد بهطور مصنوعی به بدن وارد میکند بدون عارضه نیستند و گاهی این عوارض آنقدر برای فرد آزاردهنده میشود که فرد مصرف دارو را بهخاطر آنها قطع میکند.
- شدت و ضعف این عوارض در افراد مختلف فرق میکند و ممکن است از یک سردرد ساده تا خونریزیهای شدید متفاوت باشد.
- دانستن این عارضهها شاید به فرد در تحمل راحتتر این داروها کمک کند.
- بعضی از این عوارض را هم میتوان با روشهای سادهتری کنترل کرد و به مصرف قرص ادامه داد.