به گزارش راهبرد معاصر علائم کم کاری تیروئید در زنان متفاوت است و تشخیص کم کاری تیروئید نیازمند آزمایش های دقیق است. کم کاری تیروئید بیماری است که در آن غده تیروئید بدن انسان قادر به تولید هورمون های مهم به میزان لازم نیست. البته تیروئید وظایف دیگری نیز در بدن دارد، دمای بدن را تنظیم کرده، بر قدرت مغز تاثیر گذاشته و تپش قلب را تنظیم کند. از جمله علائم این بیماری در زنان خستگی، افزایش وزن, عدم تحمل سرما، اختلال حافظه و افسردگی است اما عوارض جدی این بیماری در بدن افزایش کسترول و مشکلات قلبی است.
اگر کم کاری تیروئید درمان نشود علائم آن به تدریج تشدید شده و همین باعث تحریک بیشتر غده تیرئنید برای تولید هورمون بیشتر می شود و ممکن است باعث گواتر شود. در شرایط بدتر ممکن است حافظه شما تحت تاثیر قرار گرفته و حتی احساس افسردگی کنید.
کم کاری تیروئید پیشرفته اگرچه نادر است اما می تواند جان افراد را به خطر بیاندازد. علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید پیشرفته می‌تواند فشار خون پایین، کاهش تنفس، کاهش دمای بدن، عدم پاسخگویی و حتی کما باشد.
خستگی ممکن است تیروئید ضعیف را نشان دهد:
خستگی بیش از حد یکی دیگر از نشانه‌های کم کاری تیروئید است. بدون توجه به میزان خواب همیشه ممکن است احساس خستگی کنید.
عدم تحمل سرما نشانه کم کاری تیروئید است:
متابولیسم آهسته ناشی از کم کاری تیروئید ممکن است حرارت بدن شما را کاهش دهد. این مسئله باعث می‌شود تحمل شما به سرما کاهش یابد.
افسردگی و کم کاری تیروئید مرتبط هستند:
فقدان هورمون‌های کافی تیروئید می‌تواند موجب افسردگی غیرطبیعی شود. به غیر از احساس افسردگی، فراموشی نیز در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید رایج است.
تیروئید کم‌کار چه خطراتی دارد؟
در بدن ما غدّه‌ای به نام تیروئید وجود دارد که با تولید هورمون‌های تی3 و تی4، متابولیسم بدن را کنترل می‌کند؛ وقتی عملکرد این قسمت با مشکل مواجه شود، عوارضی پدید می‌آیند که در صورت درمان نشدن، ممکن است سلامتی را به خطر بیندازند. برای اینکه بدانید تیروئید کم‌کار چه خطراتی دارد؟ در این مقاله با ما همراه شوید.
اختلال در سیستم عصبی
هورمون‌های این غدّه تقریبا بر بیشتر اندا‌های داخلی تاثیر می‌گذارند و فعالیت آنها را تنظیم می‌کنند که یکی از آنها سیستم عصبی است. اگر تیروئید کم‌کار را درمان نکنید، فرآیند انتقال پیام‌های عصبی در مغز، نخاع و اندام‌های دیگر را با مشکل مواجه می‌کند که به این بیماری نوروپاتی محیطی گفته می‌شود. این عارضه باعث مخابرة پیام‌های اشتباه عصبی به اندام‌ها می‌شود و علائم آن درد، سوزن‌سوزن شدن و گزگز در اعضای مختلف است.
عوارض دستگاه تنفّسی
اگر کم‌کاری تیروئید درمان نشود، کمبود شدید هورمون‌های آن عضلات تنفسی انسان را ضعیف می‌کنند و در نتیجه ریه‌ها نمی‌توانند به خوبی عملیات دم و بازدم را انجام دهند. بیماران در این عارضه معمولا با تنگی نفس دست و پنجه نرم می‌کنند و یا هنگام ورزش نفسشان بالا نمی‌آید. می‌دانید که حیات انسان وابسته به سیستم تنفسی است و اگر این مشکلات حاد شوند، زندگی فرد به خطر می‌افتد.
عوارض جانبی کم کاری تیروئید چیست؟
کم کاری تیروئید درمان نشده می‌تواند به مشکلات زیر منجر شود:
۱- گواتر
تحرک منظم تیروئید برای آزاد سازی هورمون‌های بیشتر باعث بزرگ شدن غده می‌شود - بیماری که به گواتر معروف می‌باشد. تیروئیدیت هشیموتو یکی از شایعترین علل گواتر است. اگر چه به طور کلی این مشکل ناراحت کننده نیست، اما بزرگی گواتر می‌تواند ظاهر شما را تحت تاثیر قرار دهد و ممکن است با قورت دادن یا تنفس تداخل ایجاد کند.
۲- مشکلات قلبی
کم کاری تیروئید همچنین ممکن است با افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی ارتباط داشته باشد. حتی کم کاری تیروئید می‌تواند موجب افزایش کلسترول و کاهش توان پمپاژ قلب شود. کم کاری تیروئید همچنین می‌تواند به نارسایی قلبی منجر شود.
۳- مسائل مربوط به سلامت روان
افسردگی ممکن است در اوایل کم کاری تیروئید رخ دهد و در طول زمان ممکن است شدیدتر شود. کم کاری تیروئید همچنین می‌تواند باعث کاهش عملکرد ذهنی شود.
۴- نوروپاتی محیطی
کم کاری تیروئید کنترل نشده طولانی مدت می‌تواند به اعصاب محیطی شما آسیب برساند - اعصاب که اطلاعات را از مغز و نخاع شما به بقیه بدن شما منتقل می‌کند، به عنوان مثال، دست‌ها و پاها. نشانه‌ها و علائم نوروپاتی محیطی ممکن است شامل درد، بی حسی و احساس سوزش در ناحیه آسیب عصبی باشد. این علائم ممکن است باعث ضعف عضلانی یا از دست دادن کنترل عضلات شود.
۵- میگزدم
این بیماری نادر و تهدید کننده زندگی نتیجه کم کاری تیروئید ناشناخته درازمدت است. علائم و نشانه‌های آن شامل عدم تحمل شدید سرما و خواب آلودگی و بی حسی است. اگر علائم یا نشانه‌های میگزدم را داشته باشید، به درمان فوری اورژانسی نیاز دارید.
۶- ناباروری
سطح پایین هورمون تیروئید می‌تواند به تخمک گذاری (زمان تخمک گذاری | تخمک گذاری چند روز است؟) منجر شود، که باعث کاهش باروری می‌شود. علاوه بر این، برخی از علل کم کاری تیروئید - مانند اختلال خودایمنی - می‌توانند باروری را تحت تاثیر قرار دهند.
۷- نقائص تولد
نوزادانی که مادارانشان مشکل بیماری تیروئید درمان نشده دارند ممکن است بیشتر تحت تاثیر خطر نقص مادرزادی قرار گیرند. این کودکان بیشتر مستعد به ابتلا به مشکلات جدی و فکری هستند. نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید درمان نشده در هنگام تولد در معرض ابتلا به بیماری‌های روانی و فیزیکی جدی هستند. اما اگر این مشکلات در چند ماه اول زندگی تشخیص داده شود، شانس رشد طبیعی بسیار زیاد می‌شود.
اگر علائم کم کاری تیروئید دارید، باید نگران باشید؟
شایعترین علایم کم کاری تیروئید عبارتند از خستگی، عدم تحمل سرما، یبوست، سوخت و ساز آهسته بدن و پوست خشک، در حالی که علائم شگفت انگیز ممکن است باعث کاهش ضربان قلب، درد مفصل و عضلات و پوست خشک یا پف صورت شود. احتمال دیگر این است که علائم متعددی با علل مختلف داشته باشد. به عنوان مثال، خستگی می‌تواند به یک وضعیت سلامت روان مرتبط باشد، در حالی که ضربان قلب کمتر ممکن است وابسته به کم کاری تیروئید باشد.
ارتباط افزایش وزن و کم کاری تیروئید
افزایش وزن یکی از نشانه‌های اولیه کم کاری تیروئید است. افزایش وزن، شاید یکی از اولین علائم قابل توجه کم کاری تیروئید باشد. این مسئله به متابولیسم کندتر از حد طبیعی مربوط است. متابولیسم شما مسئول تبدیل کالری به انرژی است - هنگامی که این روند کند می‌شود، بدن شما از کالری اضافی استفاده نمی‌کند و آنها را به عنوان چربی ذخیره می‌کند. افزایش وزن ناشی از کم کاری تیروئید ناگهانی نیست. شما به تدریج متوجه میشوید که افزایش وزن داشته اید. ممکن است متوجه شوید کاهش وزن دشوارتر شده است یا با رژیم غذایی و ورزش باز هم افزایش وزن دارید. همچنین ممکن است در اثر یبوست‌های مربوط به کم کاری تیروئید دچار نفخ شوید.
ارتباط تغییرات باروری و کم کاری تیروئید
زنان در معرض خطر ابتلا به بیماری تیروئید قرار دارند. زنان بعد از حاملگی و یا بعد از یائسگی بیشتر در معرض بیماری تیروئید قرار دارند. اگر عملکرد تیروئید دچار مشکل شود، خانم‌ها ممکن است تغییراتی در چرخه قاعدگی خود تجربه کنند. نه تنها ممکن است بی نظمی در چرخه قاعدگی را تجربه کنید بلکه کم کاری تیروئید ممکن است منجر به پریودی‌های بسیار سنگین‌تر از حد طبیعی شود.
خانم‌هایی که در حال تلاش برای باردار شدن هستند ممکن است دچار مشکلات حاملگی شوند. بنابراین، خانم‌هایی که سعی در باردار شدن دارند یا در آینده نزدیک سعی در باردار شدن دارند، باید سطح تیروئید خود را بررسی کنند.
زنان یائسه ممکن است نشانه‌های بدتر شدن را تجربه کنند. یائسگی زودهنگام عارضه جانبی کم کاری تیروئید است - این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که یائسگی قبل از ۴۰ سالگی شروع می‌شود.
کم‌کاری تیروئید چگونه درمان می‌شود؟
با توجه به این که در این بیماری غده تیروئید قادر به تولید هورمون به اندازه لازم نمی‌باشد, درمان استاندارد, قرص‌های حاوی هورمون تیروئید هستند. این قرص‌ها هورمون مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند. در اکثر موارد از لووتیروکسین استفاده می‌شود.
بیمار ممکن است ظرف 1-2 هفته پس از شروع درمان پاسخ اندکی را حس کند, اما پاسخ کامل به درمان با هورمون تیروئید اغلب تاخیر دارد و ممکن است چندین هفته طول بکشد.
معمولاً 2-3 ماه پس از شروع درمان آزمایش خون برای اندازه‌گیری هورمون‌ها تکرار می‌شود تا مقدار لووتیروکسین براساس آن تعدیل شود. این روند ممکن است چندین بار تا رسیدن به سطح طبیعی هورمون در خون تکرار شود. پس از این که مقدار مناسب دارو برای هر فرد مشخص شد پزشک شما ممکن است آزمایش‌های هورمونی را سالی یک بار درخواست نماید.
لووتیروکسین روزانه یک بار مصرف می‌شود که ترجیحاً به هنگام صبح است. خیلی مهم است که بیمار مقدار صحیح دارو را دریافت کند. گاهی بیماران جهت تسریع در بهبودی و یا سعی در کاهش وزن مقدار بیش از حد نیاز از این قرص‌ها مصرف می‌کنند, این کار می‌تواند منجر به بروز علایم پرکاری تیروئید شود که در آن بیش از نیاز بدن هورمون در خون وجود دارد و در طولانی مدت ممکن است مشکلاتی از قبیل پوکی استخوان یا بیماری قلبی ایجاد شود.
بیمار مبتلا به کم‌کاری تیروئید تا چه مدت بایستی دارو مصرف کند؟
اکثر بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید لازم است مصرف دارو را برای باقی عمر ادامه دهند, اما مقدار دارو در سال‌های بعدی ممکن است نیاز به تعدیل داشته باشد.
در چه وضعیت‌هایی ممکن است نیاز به دارو افزایش یابد؟
اگـــــر وزن بیمار بیشتر شود, در صورتی که خانم مبتلا به کم‌کاری تیروئید باردار شـــــود, بعضی بیماری‌های گوارشی که منجر به اختلال جذب لووتیروکسین می‌شوند, رژیم غذایی پرفیبر و کلستیرامین (داروی پایین آورنده کلسترول خون), آنتی اسیدهای حاوی کلسیم یا آلومینیوم یا قرص‌های آهن می‌توانند در جذب لووتیروکسین مشکل ایجاد نمایند. لذا مقدار مصرف لووتیروکسین بایستی در موارد فوق افزایش یابد. و یا در مورد داروها لووتیروکسین در زمان‌های دیگری از شبانه‌روز مصرف شود. همچنین داروهای ضدتشنج و ریفامپین با تسریع دفع لووتیروکسین ممکن است نیاز به آن را افزایش دهند.
در چه وضعیت‌هایی ممکن است نیاز به دارو کاهش یابد؟
با بالا رفتن سن, پس از نوزادی, و در صورتی که وزن بیمار کم شود نیاز به دارو ممکن است کاهش یابد.
به خاطر داشته باشید:
- فقط همان مقدار از دارو که توسط پزشک تجویز شده است را مصرف نمایید و هرگز خودسرانه مصرف دارو را کم یا زیاد نکنید.
- در صورتی که علامی دال بر کم‌کاری یا پرکاری تیروئید احساس می‌کنید با پزشک خود تماس بگیرید.
- جهت حصول اطمینان از این که کم‌کاری تیروئید شما به خوبی تحت کنترل باقی مانده است در فواصل تعیین شده به پزشک خود مراجعه کنید.
-خوشحال باشید که بیماری شما مهم ولی به راحتی قابل درمان است. با مصرف مرتب دارو و مراجعه به هنگام با یک فرد سالم تفاوتی نخواهید داشت.