هر آنچه باید در مورد سلامت جسمی و روان کودک ۵ ساله بدانید. آموزش اصول تربیتی و رفتاری کودک پنج ساله توسط تیم تخصصی مشاور کودک تهیه شده است.
شناخت رشد و رفتارهای کودک پنج ساله به شما کمک می کند که بهترین روش نگهداری از فرزندتان را بشناسید. به عنوان والددن، ما می دانیم که زمانی که سالگرد تولد کودکمان می شود بسیار خوشحال می شویم. هر تغییری که در سن و سال کودک رخ می دهد تعداد افراد جدیدی به لیست مهمانان اضافه می شود. تم ها و اسباب بازی هایی جدیدی برای کودک می آورند. وقتی که کودکان کوچک هستند، جشن تولد بعدی به معنی دستاوردهای جدید است که کودک به آن ها رسیده است.
کودکان ۵ ساله از اوقات جادویی که در زندگی شان به وقوع می پیوندد لذت می برند، و با هر اتفاق منحصر به فرد جدیدی که رخ می دهد انواع جدیدی از چالش های خاص خود را برای والدین به همراه خواهند داشت.
مشاهده ی کودک پنج ساله تان که از کودک نوپا تبدیل به یک شخصیت کوچک می شود می تواند برای شما حساسیت هایی به وجود آورد. در این سن، کودکان به ما چشمه ای از بزرگسالی را نشان می دهند که در آینده می خواهد برای آنها رخ دهد و تبدیل به یک بزرگسال شوند. در این زمان تعدادی از مسائل وجود دارد که در رشد کودک مشارکت دارند، نقاط عطف عمومی وجود دارد که در زندگی کودک پنچ ساله رخ می دهد.
نقاط عطف رشد کودک پنج ساله
مهارت های اجتماعی مربوط کودک پنج ساله
خوب و بد را از هم تشخیص می دهد عدم استفاده از منطق بزرگسالان بازی های نمایشی و نمادی بیشتری انجام می دهد بازی کردن با دوستان را به تنهایی بازی کردن ترجیح می دهد هم با دختران و هم با پسران بازی می کند ولی بازی با هم جنس خودش را بیشتر ترحیج می دهد به دنبال ستایش از سوی بزرگسالان و همسالانش می باشد می خواهد هماهنگی و مطابقت ایجاد کند و کسانی را که هماهنگ نیستند مورد تمسخر قرار می دهددر مورد کودک پنج ساله خود بیشتر بخوانید:
مهارت های حرکتی کودک پنج ساله
با حفظ تعادل بر روی لبه ها راه می رود مانند یک بزرگسال می دود می تواند طناب بازی و اسکیت سواری کند می تواند توپ های کوچک و متوسط را بگیرد و پرتاب کند می تواند برای ده ثانیه بر روی یک پایش بایستد و نوسانی نداشته باشد می تواند سه بار دراز-نشست را انجام دهد می تواند توپ را شوت کند و توپ را سه متر به هوا پرتاب کند می تواند بند کفشهایش را ببندد ولی گره های پاپیونی نمی تواند بزند می تواند مداد را مانند یک بزرگسال در دست بگیرد می تواند اشکال پایه را ببرد و بچسباند و اشکال را بدون اینکه از خط بیرون بزند رنگ آمیزی کندمهارت های زبانی کودک پنج ساله
به روشنی صحبت می کند و تلفظات و ضمایر صحیح را به کار می برد در بیشتر اوقات از افعال درست استفاده می کند تضادها را درک می کند در پی یادگیری کلمات جدید و دانش جدید است
راهنمایی والدین برای نگهداری از کودک پنج ساله
والدین می توانند از برخی انواع تربیتی برای رشد کودک پنج ساله شان بهره ببرند. رابین مک کی، یک درمانگر در دانشگاه آریزونا و متخصص رشد اطفال و نوجوانان، یک سری دانش هایی را برای پیروی کردن به والدین پیشنهاد می دهد:
برقراری ارتباط با کنجکاوی کودک (در برخی مواقع می تواند خسته کنند و آزار دهنده باشد). از او بپرسید، «تو چه فکر می کنی؟» پاسخ های خلاقانه ی کودک شما را حیرت زده خواهد کرد! ذهن خود را درگیر کنید. یکی از بهترین مواردی که باعث موفقیت و رشد کودک در آینده خواهد والدین کودک هستند، و سطح تحصیلی و درک پدر و مادر می باشد. زمانی که شما خودتان یادگیری را ادامه می دهید، شما رشد می کنید، قطعا کودکتان نیز با شما رشد خواهد کرد. برای مثالی، یادگیری زبان دوم به همراه کودکتان، به یک کلاس نویسندگی بروید، یا مدرک تحصیلی تان را ارتقا دهید.بر روی مواردی که کودک آنها را به خوبی انجام می دهد تمرکز کنید. آیا کودک تان می تواند موسیقی متن شبح اپرا را بنوازد؟ آیا او در ریاضیات مهارت دارد؟ از نقاط قوت کودکتان تجلیل کنید و او را تشویق کنید در چیزی که خوب است آن را ادامه دهد. دنیا پر از کارشناس است. و کودک شما می تواند بهترین انها باشد
زندگی و رفتار روزمره کودک ۵ ساله
در این سن، کودکان مستقل‌تر می‌شوند و عاشق تصمیم‌گیری‌های کوچک هستند، مثلاً چه لباسی بپوشند یا چه چیزی برای ناهار بخورند.
شروع مدرسه یک دنیای اجتماعی کاملاً جدید را باز می کند که با مجموعه قوانین جدیدی همراه است. این ممکن است برای فرزند شما سخت یا چالش برانگیز باشد. مدرسه می تواند خسته کننده باشد، بنابراین تعجب نکنید اگر فرزندتان به راحتی ناراحت می شود، به خصوص پس از یک روز طولانی. در این روزها ممکن است بخواهید فرزندتان را بعد از مدرسه در خانه ساکت نگه دارید و برای خواب زودتر برنامه ریزی کنید.
چه فرزند شما در مورد شروع مدرسه احساس نگرانی کند یا از هیجان پریده باشد، کمی برنامه ریزی و آمادگی می تواند این انتقال را تسهیل کند.
در پنج سالگی، فرزند شما ممکن است:
اشکال ساده را با مداد کپی کنید حروف را کپی کنید و نام خود را بنویسید نام کامل، آدرس، سن و تاریخ تولد آنها را بگویید تصاویر واقعی تری بکشید – برای مثال، فردی با سر با چشم، دهان و بینی، و بدنی با دست و پا کتاب های مصور ساده بخوانید اهمیت قوانین و دلایل ساده پشت قوانین را درک کنید.کمک به رشد کودک در ۵-۶ سالگی
در اینجا چند کار ساده وجود دارد که می توانید برای کمک به رشد کودک خود در این سن انجام دهید:
تشویق به حرکت و ورزش: ورزش های مختلف انجام دهید و فعالیت های تفریحی را با هم یا با دیگران انجام دهید. اینها مهارت های اجتماعی مانند نوبت گرفتن، همکاری، مذاکره، عادلانه بازی کردن و ورزش خوب بودن را آموزش می دهند. فرزندتان را در کارهای ساده خانه بگنجانید: چیدن میز یا کمک به شما برای کنار گذاشتن لباس های تمیز، مهارت های حرکت و تفکر را توسعه می دهد و در عین حال همکاری و مسئولیت پذیری را نیز آموزش می دهد. این مهارت ها برای مدرسه مهم هستند. زمانی را برای بازی آزاد اختصاص دهید: حتی اگر فرزند شما مدرسه و سایر فعالیت های ساختار یافته را شروع کرده باشد، بازی همچنان در این سن بسیار مهم است. به فرزندتان اجازه دهید نحوه گذراندن این زمان بازی رایگان را انتخاب کند. هر روز با کودک خود بازی کنید، حتی اگر فقط ۱۰ دقیقه باشد. بازی با هم به شما این شانس را می دهد که وارد دنیای فرزندتان شوید و افکار و احساسات او را بدانید. همچنین به فرزندتان نشان می دهد که به او اهمیت می دهید و می خواهید زمانی را با هم بگذرانید . رفتار کلاس درس را تمرین کنید: برای مثال، می توانید به فرزندتان وظایف کوچکی بدهید که نیاز به توجه دارند یا شامل پیروی از قوانین یا دستورالعمل های ساده هستند. در مورد حیوان یا ورزش مورد علاقه فرزندتان صحبت کنید و او را تشویق کنید که گوش دهد، پاسخ دهد و سؤال کند. همه اینها به کودک شما کمک می کند تا برای مدرسه آماده شود. قرارهای بازی را ترتیب دهید: گذراندن وقت با بچه های دیگر، به خصوص اگر آنها به همان مدرسه می روند، به مهارت های اجتماعی کمک می کند و فرزندتان را به جدا بودن از شما عادت می دهد. در مورد احساسات صحبت کنید: می توانید به فرزندتان کمک کنید تا بفهمد چرا چیزی احساس می کند و به او کمک کنید تا کلماتی را برای این احساسات بیان کند. این به کودک شما کمک می کند تا دوستی ایجاد کند و همدلی نشان دهد.با فرزند خود در مورد رفتار برابر با پسران و دختران و احترام به دختران و زنان صحبت کنید.
مطالب مرتبط با ۵ سالگی: روانشناسی کودک ۵ سالگی
تربیت کودک در سن مدرسه
به عنوان یک والدین، شما همیشه در حال یادگیری هستید. اشکالی ندارد که نسبت به آنچه می دانید احساس اطمینان کنید. و همچنین اشکالی ندارد که بپذیرید چیزی را نمی دانید و سؤال بپرسید یا کمک بگیرید.
وقتی روی مراقبت از کودک تمرکز می کنید، ممکن است فراموش کنید یا وقت خود را برای مراقبت از خود کم کنید. اما مراقبت از خود از نظر جسمی، ذهنی و عاطفی به رشد و شکوفایی فرزندتان کمک می کند.
گاهی اوقات ممکن است احساس ناامیدی، ناراحتی یا سرخوردگی کنید. اشکالی ندارد که کمی استراحت کنید تا زمانی که احساس آرامش کنید. کودک خود را در مکانی امن قرار دهید یا از شخص دیگری بخواهید مدتی از کودک شما مراقبت کند. سعی کنید به اتاق دیگری بروید تا عمیق نفس بکشید، یا با یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود تماس بگیرید تا در مورد مسائل صحبت کنید.
هرگز کودک را تکان ندهید، کتک نزنید یا مورد آزار لفظی قرار ندهید. شما خطر آسیب رساندن به فرزندتان را دارید، حتی اگر قصد ندارید.
مشکلی نیست که کمک بخواهید. اگر احساس می‌کنید تحت تأثیر نیازهای مراقبت از فرزندتان قرار گرفته‌اید، با خط والدین محلی خود تماس بگیرید . همچنین ممکن است بخواهید ایده های ما را برای مقابله با خشم، اضطراب و استرس امتحان کنید .
چه زمانی باید در مورد رشد کودک در ۵-۶ سالگی نگران بود
اگر نگرانی دارید یا متوجه شدید که فرزندتان در ۵ تا ۶ سالگی هر یک از مشکلات زیر را دارد به پزشک عمومی خود مراجعه کنید .
برقراری ارتباط و درک کودک پنج ساله
درک آن دشوار است یا با جملات کامل صحبت نمی کند
در پیروی از دستورالعمل‌های ساده مانند «لطفاً بعد از پوشیدن لباس‌هایتان پیژامه‌تان را روی تختتان بگذارید» مشکل دارد.
رفتار و بازی کودک شما:
از رفتارهای نامناسب یا چالش برانگیز زیادی استفاده می کند – برای مثال، هر زمان که به راه خود نمی رسند عصبانی می شود
هیچ علاقه ای به حروف نشان نمی دهد یا سعی می کند نام خود را بنویسد
بسیار گوشه گیر، نگران یا افسرده است یا هنگام جدایی از شما بسیار ناراحت می شود
با دیگران ارتباط خوبی برقرار نمی کند – برای مثال، پرخاشگر است یا علاقه ای به تعامل با سایر کودکان یا بزرگسالان نشان نمی دهد.
مهارت های روزمره فرزند شما:
در طول روز همچنان شلوار خود را خیس می کند یا خاک می کند ، اما توجه داشته باشید که خیس کردن در شب تا سن ۶ تا ۷ سالگی به خصوص برای پسران معمول است.
در به خواب رفتن در شب یا در خواب ماندن مشکل دارد.
اگر در هر سنی کودک شما از دست دادن قابل توجه و مداوم مهارت های خود را تجربه کرد، باید به یک متخصص بهداشت کودک مراجعه کنید.
کودکان با سرعت های متفاوتی رشد می کنند و رشد می کنند. اگر نگران این هستید که آیا رشد کودکتان “طبیعی” است، ممکن است بدانید که “طبیعی” بسیار متفاوت است. اما اگر هنوز احساس می‌کنید که چیزی کاملاً درست نیست، به پزشک عمومی خود مراجعه کنید.
۸ نکته تغذیه ای بچه ۵ ساله
طیف وسیعی از غذاهای سالم
هنگامی که کودکان غذاهای متنوعی می خورند، تعادلی از ویتامین های مورد نیاز برای رشد را دریافت می کنند. گزینه های سالم شامل سبزیجات و میوه های تازه، محصولات لبنی کم چرب (شیر، ماست، پنیر) یا جایگزین های لبنیات، پروتئین های بدون چربی (لوبیا، مرغ، بوقلمون، ماهی، همبرگر بدون چربی، توفو، تخم مرغ) و غلات سبوس دار و نان است.
از بچه های ۵ ساله انتظار نداشته باشید که تمام غذا را بخورد
وعده های غذایی مناسب را در بخقاب او بریزید، اما انتظار نداشته باشید که کودک شما همیشه همه چیزهایی را بخورد. حتی بهتر است، به فرزندان خود اجازه دهید اندازه سهم غذای خود را انتخاب کنند. اشکالی ندارد اگر بچه ها هر چیزی را که در بشقابشان است نخورند. در این سن باید یاد بگیرند که بدانند چه زمانی سیر هستند. برخی از بچه های چهار ساله ممکن است هنوز هم اهل غذا خوردن باشند. والدین می توانند فرزندان خود را تشویق کنند که غذاهای جدید را امتحان کنند، اما نباید آنها را تحت فشار قرار دهند.
وعده های غذایی منظمی را ارائه دهید و کنار هم بنشینید.
غذاها را در زمان های منظم و میان وعده ارائه دهید. سعی کنید مراقب باشید بین زمان های غذا خوردن، تنقلات و یا وعده اضافی ارائه نکنید. کودکانی که در طول روز مشغول غذا خوردن هستند، ممکن است در زمان صرف غذا گرسنه نباشند، در حالی که غذاهای سالم تر در دسترس هستند. وقتی زمان غذا یا میان وعده است، تلویزیون را خاموش کنید و با هم سر میز غذا بخورید. این به ایجاد محیط آرام برای غذا خوردن کمک می کند.
غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی های شیرین را محدود کنید.
نقش دیگر والدین محدود کردن مقدار غذای فرآوری شده در خانه و محدود کردن فست فود است. مهمترین چیز این است که نوشیدنی های شیرین را محدود کنید. نوشیدنی های شیرین شامل نوشابه، آبمیوه، لیموناد، چای شیرین و نوشیدنی های ورزشی است. نوشیدنی های شیرین می توانند منجر به پوسیدگی و افزایش وزن ناسالم شوند.
بهترین نوشیدنی ها آب و شیر است.
بهترین نوشیدنی برای کودکان آب و شیر (از جمله شیر غیر لبنی) است. شیر کلسیم و ویتامین D را برای ساختن استخوان‌های قوی فراهم می‌کند. بستنی هر چند وقت یکبار اشکالی ندارد، اما نباید هر روز آن را عرضه کرد. میوه کامل به آب میوه ترجیح داده می شود – حتی اگر ۱۰۰٪ آب میوه باشد – زیرا آب میوه منبع غلیظ قند و فیبر کمی است. اگر آبمیوه می دهید، آن را ۱۰۰% آب میوه درست کنید زیرا آب میوه در بین وعده های غذایی بیشتر باعث ایجاد پوسیدگی می شود.
منبع:کانون مشاوران ایران
