فهرست مطالب
نجات زندگی شخصی دیگر می‌تواند بهترین احساس برای ما باشد. همهٔ ما جمله «اهدای عضو اهدای زندگی» را شنیده‌ایم. زندگی بخشیدن به یک انسان و ایجاد تغییر مثبت در زندگی اطرافیان آن شخص از هر کسی برنمی‌آید؛ اما شما می‌توانید جزء افرادی باشید که این اقدام شیرین را انجام می‌دهند. شما می‌توانید هم در زمان حیات خود و هم بعد از مرگ برخی اندام‌های خود را به افراد نیازمند به پیوند آن عضو، اهدا کنید. پس در اولین فرصت با عزیزان خود صحبت کنید و در این راه نجات‌بخش قدم بگذارید. اگر در مورد اهدا عضو سؤالی دارید، می‌توانید از طریق سایت دکترتو با متخصص عمومی یا دکتر مغز و اعصاب مشاوره داشته باشید. در دکترتو علاوه بر تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی هم وجود دارد. انجمن اهدای عضو ایرانیان با همت متخصصان و اهالی فرهنگ و هنر برای نجات جان بیماران در راستای این مهم تلاش می‌کند. می‌توانید برای اطلاع از شرایط اهدای عضو و دریافت کارت از طریق سایت این سازمان اقدام کنید.
اهدای عضو چیست؟
اهدای عضو فرآیندی است که در آن عضو یا بافت زنده از یک فرد (اهداکننده) به شخص دیگری (گیرنده) منتقل میشود تا به بهبود کیفیت زندگی گیرنده کمک کند یا حتی زندگی او را نجات دهد. این فرآیند می‌تواند شامل اعضایی مانند کلیه، کبد، قلب، ریه، پانکراس و روده باشد. همچنین میتوان بافت‌هایی مانند پوست، استخوان، و قرنیه چشم را نیز اهدا کرد.
اهدای عضو می‌تواند به دو شکل انجام شود: اهدای زنده و اهدای پس از مرگ. در اهدای زنده، فرد در حین زندگی یکی از اعضای دوگانه خود مانند یک کلیه یا بخشی از کبد را اهدا می‌کند. اهدای پس از مرگ زمانی اتفاق می‌افتد که فرد پس از مرگ مغزی یا توقف قلبی به طور رسمی فوتی شناخته شده و با رضایت خانواده یا بر اساس رضایت پیشین خود، اعضای وی برای پیوند استفاده می‌شوند.
این فرآیند معمولاً تحت قوانین و مقررات دقیقی انجام میشود تا اطمینان حاصل شود که اهدا به طور اخلاقی و عادلانه صورت می‌گیرد و حقوق اهداکنندگان و گیرندگان محفوظ می‌ماند. اهدای عضو می‌تواند تأثیر بزرگی در زندگی افراد داشته باشد و به آنها فرصت دوباره‌ای برای زندگی فعال و سالم بدهد. اهدای عضو یعنی انتقال عضو به شخصی که نیاز به پیوند دارد. احتمال بهبودی شخصی که پیوند عضو روی او انجام میشود، بالا است.
هر فرد مرگ مغزی می‌تواند با اهدای ارگان‌های حیاتی خود جان ۱ تا ۸ نفر را از مرگ حتمی نجات داده و با اهدای بافت و نسوج خود ۱ تا ۵۳ نفر را از معلولیت رهایی بخشد.
ehdacenter
شرایط اهدای عضو
هر کسی می‌تواند انتخاب کند که در زمان حیات یا بعد از مرگ اهداکننده عضو باشد. شما می‌توانید بخشی یا تمام اعضای خود را بعد از مرگ اهدا کنید. شرایط اهدای عضو و ثبت‌نام بر اساس قوانین کشوری که در آن زندگی می‌کنید متفاوت است، اما اصول کلی در بیشتر کشورها مشترک است:
| شرایط و ضوابط | توضیحات |
|---|---|
| سن قانونی | اهداکنندگان باید حداقل به سن قانونی (۱۸ سال) رسیده باشند تا بتوانند تصمیم به اهدای عضو بگیرند. گیرنده باید فاقد هرگونه فشار روانی، اجبار یا تحمیل برای اهدای عضو باشد. |
| شرایط اهدای عضو بعد از مرگ | اهدای عضو فقط پس از تأیید مرگ مغزی توسط پزشکان و با استفاده از تست‌های پزشکی معتبر امکان‌پذیر است. مرگ مغزی باید توسط چند پزشک متخصص تأیید شود. |
| سلامتی عمومی | اهداکنندگان باید از نظر جسمی و روانی سالم باشند. بیماری‌های خاصی مانند HIV، سرطان فعال، عفونت‌های شدید یا بیماری‌های عفونی فعال ممکن است مانع از اهدای عضو شوند. افرادی که سابقه بیماری‌های مزمن یا وضعیت‌های پزشکی دارند باید توسط تیم پزشکی ارزیابی شوند تا اطمینان حاصل شود که اهدای عضو بی‌خطر است. |
| رضایت آگاهانه | اهداکنندگان باید به طور کامل از فرآیند اهدای عضو و عواقب بالقوه آن آگاه باشند و رضایت آگاهانه خود را ارائه دهند. این شامل درک مزایا، خطرات و دیگر جنبه‌های مرتبط با اهدای عضو است. |
| ثبت‌نام در سامانه ملی اهدای عضو | افرادی که مایل به اهدای عضو هستند باید در سیستم ثبت‌نام ملی اهدای عضو ثبت‌نام کنند. ثبت‌نام شامل پر کردن فرم‌هایی میشود که جزئیاتی را در مورد سلامتی و تمایلات فرد جمع‌آوری می‌کند. |
| ممنوعیت فروش عضو | خرید و فروش عضو در ایران ممنوع بوده و تنها اهدای داوطلبانه عضو مجاز است. این ممنوعیت شامل جرایم قانونی برای کسانی است که در خرید و فروش اعضای بدن دخیل باشند. |
چه کسانی نمی توانند برای اهدای عضو اقدام کنند؟
تمامی افراد باید از نظر بیماری‌هایی مانند ایدز، هپاتیت و ویروس‌های مشابه و بیماری‌های بدخیم مورد ارزیابی قرار بگیرند. این بیماری‌ها مانع اهدای عضو می‌شوند. تمامی این بیماری‌ها در زمان فوت شخص مجدد بررسی می‌شوند.
نمی‌دونی شرایط اهدای عضو رو داری یا نه؟
برای بررسی دقیق نوبت بگیر.
چگونه میتوان اهدای عضو انجام داد؟
هر شخصی می‌تواند در طول زندگی خود برای اهدای عضو بعد از مرگ اقدام کند. تنها باید خود شخص تصمیم بگیرد که بعد از مرگ خانواده او اعضای بدنش را اهدا کنند. برای اهدای عضو باید کارت اهدای عضو دریافت کنید. این کارت نشانه رضایت قلبی شما برای این موضوع است.
برای دریافت کارت اهدای عضو باید در سامانه مربوطه ثبت‌نام کنید. اطلاعات شما در سامانه اهدای عضو ثبت میشود و در اختیار بیمارستان‌ها قرار می‌گیرد.
دریافت کارت اهدای عضو (گرفتن کارت اهدای عضو)
برای دریافت کارت اهدای عضو تنها رضایت خود شخص کافی است. اما بهتر است پیش از ثبت‌نام خانواده خود را در جریان قرار دهید. روش‌های مختلفی برای دریافت کارت اهدای عضو وجود دارد. شما می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان کارت خود را دریافت کنید.
تنها کاری که باید انجام دهید این است که اطلاعات شخصی خود از جمله نام و نام خانوادگی، مشخصات شناسنامه و اطلاعات محل سکونت و محل کار را در سایت وارد کنید.
به طور کلی روش‌های دریافت کارت اهدای عضو عبارتند از:
- مراجعه به سایت انجمن اهدای عضو ایرانیان به آدرس https://ehdacenter.ir/
- ارسال پیامک کد ملی و کلمه اهدا به شماره ۳۴۳۲
- کد دستوری #۳۴۳۲۳*
- مراجعه به سایت بیمارستان مسیح دانشوری به آدرس https://ehda.sbmu.ac.ir/
دریافت سریع و آسان کارت اهدای عضو از طریق شماره بالا ممکن است.مراحل ثبت نام اهدای عضو
برای ثبت نام و صدور کارت اهدای عضو از طریق سایت اهدا باید مراحل زیر را دنبال کنید.
- ابتدا وارد سایت https://ehdacenter.ir/ شوید.
- روی بخش کارت اهدای عضو بزنید.
- در قسمت “کارت اهدای عضو را دریافت نماییید.” روی گزینه ورود یا ثبت نام کلیک کنید.
- اطلاعات خواسته شده را پر کرده و بعد از تکمیل فرم روی کلید ثبت کلیک کنید.
- در این مرحله ثبت نام تکمیل شده و می‌توانید کارت اهدای عضو خود را مشاهده کنید. کارت را ذخیره کرده یا پرینت بگیرید.
اهدای عضو چگونه انجام میشود؟
فرآیند اهدای عضو شامل چند مرحله کلیدی است:
۱. ثبت نام و ارزیابی اهداکننده
افرادی که مایل به اهدای عضو هستند، چه زنده و چه پس از مرگ، باید در سیستم ملی اهدای عضو ثبت نام کنند. در صورت اهدای زنده، اهداکننده از نظر سلامت جسمانی و روانی به دقت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که اهدا برای او بی‌خطر است.
۲. تشخیص مرگ مغزی
در مورد اهدای پس از مرگ، مرگ مغزی اهداکننده باید به طور قطعی توسط چند پزشک متخصص تأیید شود. مرگ مغزی زمانی اعلام میشود که هیچ فعالیت مغزی در فرد وجود نداشته باشد و این حالت برگشت‌ناپذیر باشد.
۳. هماهنگی و تطبیق
پس از تأیید اهدای عضو، تیم‌های پزشکی اطلاعات مربوط به اهداکننده را با بانک اطلاعاتی گیرندگان مطابقت می‌دهند تا گیرنده‌ای که بیشترین سازگاری را با اهداکننده دارد شناسایی شود. این مورد شامل تطابق‌های ژنتیکی، خونی و دیگر فاکتورهای پزشکی است.
۴. جراحی برداشت عضو
در صورت اهدای پس از مرگ، جراحی برداشت عضو پس از اطمینان از مرگ مغزی و در شرایط استریل انجام میشود. همه تلاش‌ها برای حفظ سلامت و کیفیت اعضای قابل اهدا انجام میشود تا اطمینان حاصل شود که گیرنده بهترین نتیجه ممکن را خواهد گرفت.
۵. پیوند و پیگیری
پس از برداشت، اعضا به سرعت و بادقت به بیمارستان محل انجام عمل پیوند منتقل می‌شوند. جراحی پیوند بادقت بالا انجام میشود و پس از آن، پیگیری‌های دقیق برای اطمینان از پذیرش عضو توسط بدن گیرنده و جلوگیری از پس زدن عضو صورت می‌گیرد.
این فرآیند نه تنها نیازمند همکاری نزدیک بین تیم‌های پزشکی و پرستاری است، بلکه نیازمند پشتیبانی و همراهی خانواده‌های اهداکنندگان و گیرندگان هم است. اهدای عضو می‌تواند تأثیر شگرفی بر جامعه داشته باشد، زیرا هر اهدای موفق می‌تواند زندگی چندین نفر را نجات دهد یا کیفیت زندگی آنها را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.
نقش خانواده در اهدای هضو
حتما پیش از اهدای عضو با خانواده صحبت کنید و آنها را در جریان این موضوع قرار دهید. اهدای عضو با رضایت خانواده شخص اهداکننده انجام میشود. داشتن کارت اهدای عضو نشانه آرزوی قلبی شخص است. بعد از مرگ، خانواده با وجود کارت اهدای عضو، راحت‌تر تصمیم‌گیری می‌کنند. بسیاری از افراد می‌خواهند بعد از مرگ عزیزشان خواسته او را برآورده کنند.
کدام اندام ها را میتوان اهدا کرد؟
بسیاری از اندام‌ها را میتوان بعد از مرگ یا گاهی در طول حیات اهدا کرد. رایج‌ترین پیوندها مربوط به اندام‌های زیر است:
- پیوند کلیه
- پیوند قلب (پیوند قلب چگونه است؟)
- پیوند کبد
- پیوند ریه
سایر پیوندها که گاهی ممکن است انجام شوند، عبارتند از:
- پیوند پانکراس
- پیوند روده باریک
- شما در زمان ثبت نام اهدای عضو حتی می‌توانید اهدای بافت هم انجام دهید، بافت‌هایی مانند قرنیه (پیوند قرنیه چیست؟)، دریچه‌های قلب، پوست و استخوان.
می‌خوای بعد از مرگ مغزی، قلبت رو اهدا کنی؟ هر سوالی داری از دکتر بپرس.
متن انگلیسی:
organdonation.nhs
A small number of people across the UK have also donated limbs after their death to transform someone’s life. This type of transplant is very rare and requires the family to explicitly consent to this type of donation.
ترجمه متن:
تعداد کمی از مردم در سراسر بریتانیا نیز پس از مرگ خود دست و پا اهدا کرده‌اند تا زندگی یک نفر را متحول کنند. این نوع پیوند بسیار نادر است و مستلزم رضایت صریح خانواده با این نوع اهدا است.
در زمان حیات کدام اندام ها را میتوان اهدا کرد؟
بیشتر اندام‌ها را بعد از فوت میتوان اهدا کرد. اما اهدای برخی اندام‌ها مانند کلیه یا قسمتی از کبد در زمان حیات ممکن است. زیرا فرد می‌تواند با یک کلیه هم به زندگی ادامه دهد. همچنین میتوان استخوان و غشای آمنیوتیک (بخشی از جفت) را در زمان حیات اهدا کرد. در موارد نادر ممکن است قسمتی از روده کوچک هم اهدا شود.
روز ملی اهدای عضو
۳۱ اردیبهشت روز ملی اهدای عضو اهدای زندگی است. در سال ۱۳۹۴ واحد فراهم آوری اعضا و نسوج پیوندی بیمارستان دکتر مسیح دانشوری این پیشنهاد را در شورای علمی بیمارستان مطرح کرد و به تصویب رسید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اهدای عضو یکی از بزرگ‌ترین و ارزشمندترین اقدامات انسان‌دوستانه است که می‌تواند به نجات جان افراد و بهبود کیفیت زندگی آنها کمک کند. شرایط اهدا شامل رضایت آگاهانه اهداکننده، سلامت کلی و تأیید مرگ مغزی در موارد اهدای پس از مرگ است. نحوه اهدای عضو شامل ثبت نام در سیستم‌های ملی اهدای عضو، ارزیابی دقیق پزشکی و جراحی‌های پیوند است که با دقت و مراقبت‌های بالا انجام میشود.
کارت اهدای عضو ابزاری است برای ثبت رضایت فرد به اهدای عضو پس از مرگ که به تسهیل فرآیند پیوند کمک می‌کند. هر کسی که در نظر دارد به این حرکت انسان‌دوستانه بپیوندد، باید از تمامی جوانب آن آگاه باشد و با مشورت پزشک، تصمیم آگاهانه‌ای بگیرد. اهدای عضو، عملی نوع‌دوستانه است که بیانگر ارزش‌های عالی انسانی و احترام به زندگی است.
اگر در مورد اهدای عضو و نحوه انتقال اعضای بدن سؤالی دارید، می‌توانید از طریق سایت دکترتو با دکتر عمومی یا دکتر مغز و اعصاب در ارتباط باشید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان ویزیت آنلاین پزشک عمومی و همچنین دکتر مغز و اعصاب آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!