کور رنگی چیست؟ آیا ارثی است؟

اکثر انسان‌ها دید یکسانی از رنگ‌های محیط پیرامون دارند. اما برخی از افراد ممکن است در تشخیص یک یا چند رنگ مشکل داشته باشند. این افراد دید متفاوتی از رنگ‌ها دارند که به این حالت کور رنگی گفته می‌شود. کور رنگی در اکثر موارد یک اختلال ارثی و وابسته به کروموزوم X است که در آن چشم‌ها قادر به تشخیص رنگ‌ها همانطور که باید نیستند. این بیماری در انجام بسیاری از فعالیت‌های روزانه تداخل ایجاد می‌کند، زیرا رنگ‌ها نقش مهمی در زندگی روزمره دارند. اما هر نوع مشکل در بینایی نیاز به بررسی توسط متخصص چشم یا بینایی سنجی دارد. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.

کور رنگی چیست؟

کور رنگی زمانی رخ می‌دهد که رنگ‌ها را به صورت عادی نمی‌بینید، زیرا برخی از سلول‌های مخروطی (سلول‌های عصبی) در چشم‌ها از بین رفته یا به درستی عمل نمی‌کنند. سلول‌های مخروطی، نور و تصاویر را هنگامی که وارد چشم شما می‌شوند پردازش می‌کنند. سپس سیگنال‌هایی را به مغز ارسال می‌کنند که به شما این امکان را می‌دهند تا رنگ را درک کنید. در شرایطی که این سلول‌ها ناکارآمد باشند، ممکن است در دیدن تفاوت بین برخی از رنگ‌ها یا درک روشنایی رنگ‌ها مشکل داشته باشید. کور رنگی معمولاً از طریق یک جهش ژنتیکی به ارث می‌رسد.

در کور رنگی شدید، فرد همه چیز را کاملا خاکستری می‌بیند.

کور رنگی چگونه است؟

برخی از افراد به‌اشتباه گمان می‌کنند که تمام افراد مبتلا به کور رنگی نمی‌توانند هیچ رنگی را ببینند. اما این گونه نیست و اکثر افراد مبتلا به کور رنگی طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها را می‌بینند، تنها برخی از رنگ‌ها را نسبت به سایر انسان‌ها متفاوت می‌بینند.

کور رنگی خفیف

در شرایط عادی، انسان دارای سه سلول مخروطی چشم است. افراد دچار کور رنگی خفیف دارای هر سه سلول مخروطی هستند اما یکی از این سلول‌های مخروطی درست کار نمی‌کند. این وضعیت باعث می‌شود فرد یک رنگ یا یک طیف رنگ را متفاوت‌تر از حالت عادی ببیند.

کور رنگی خفیف درجات مختلفی دارد و ممکن است در هر فردی به یک شکل باشد. برخی از این افراد می‌توانند رنگ‌ها را در نور کافی ببینند؛ اما در نور کم، برای تشخیص رنگ به مشکل می‌خورند. برخی دیگر از افراد قادر به تشخیص برخی از رنگ‌های خاص چه در نور کم و چه در نور زیاد نیستند.

کور رنگی شدید

نوع شدید کور رنگی بسیار نادر است و طی آن فرد نمی‌تواند هیچ رنگی را ببیند. در این نوع کور رنگی فرد همه چیز را به رنگ خاکستری می‌بیند.

علائم کور رنگی

برخی از علائمی که افراد مبتلا به کور رنگی به آن‌ها دچار می‌شوند شامل موارد زیر هستند:

• مشکل در دیدن رنگ‌ها و روشنایی رنگ‌ها به روش معمول
• ناتوانی در تشخیص تفاوت‌های رنگ‌های مشابه

بسیاری از افراد مبتلا به کور رنگی نمی‌دانند که به این عارضه مبتلا هستند چرا که آنها همیشه رنگ‌ها را به یک شکل دیده‌اند بنابراین متوجه نمی‌شوند که چیزی در مورد دید رنگ آنها متفاوت است.

علائم کور رنگی داری و از این بابت نگرانی؟

همین الان از متخصص نوبت بگیر.

دکتر چشم پزشک آنلاینبهترین دکتر چشم پزشک

علت کور رنگی

کور رنگی دلایل مختلفی دارد از جمله:

• علل ارثی: این اختلال در مردان شایع‌تر از زنان است. این افراد با یک ژن جهش‌یافته یا معیوب متولد می‌شوند.
• بیماری‌ها: گاهی کور رنگی اکتسابی است و در طول زمان رخ می‌دهد. برخی از بیماری‌هایی که می‌توانند باعث کور رنگی شوند عبارت‌اند از: کم خونی داسی شکل، دیابت، دژنراسیون ماکولا، بیماری آلزایمر، بیماری MS، گلوکوم، بیماری پارکینسون، اعتیاد به الکل و سرطان خون. در شرایطی که بیماری عامل کور رنگی باشد، ممکن است یک چشم بیشتر از دیگری تحت تاثیر قرار بگیرد و در صورت درمان بیماری زمینه‌ای، کمبود رنگ هم اغلب بهتر می‌شود.
• داروهای خاص: برخی از داروها می‌توانند درک فرد از رنگ‌ها را تغییر دهند. برای مثال برخی از داروهایی که برای بیماری‌های خودایمنی، مشکلات قلبی، فشار خون بالا، اختلال نعوظ، عفونت‌ها، اختلالات عصبی و مشکلات روانی استفاده می‌شوند ممکن است چنین عوارضی داشته باشند.
• بالا رفتن سن: توانایی فرد برای دیدن رنگ‌ها با افزایش سن به تدریج کمتر می‌شود.
• مواد شیمیایی: قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی در محل کار (مانند کربن دی سولفید و کودها) ممکن است باعث ازبین‌رفتن توانایی تشخیص رنگ شود.

راه‌ های تشخیص کور رنگی (آزمایش کور رنگی)

چشم‌ پزشک از یک آزمایش کور رنگی ساده برای معاینه چشم‌ها استفاده می‌کند. این آزمایش شامل نشان دادن یک الگوی متشکل از نقاط چند رنگ است. اگر کور رنگی نداشته باشید، می‌توانید اعداد و اشکال را در بین نقاط ببینید. اما اگر دچار کور رنگی هستید، برای پیدا کردن عدد یا شکل در الگو مشکل خواهید داشت و ممکن است هیچ چیزی را در الگو نبینید.

تست کور رنگی خلبانی

برخی از مشاغل از حساسیت بالایی برخوردارند که خلبانی هم یکی از این مشاغل است. خلبانان قبل از این که بتوانند وارد عرصه شغلی شوند، باید برخی از آزمایش‌ها را انجام دهند که معمولاً آزمایش کور رنگی هم یکی از آن‌هاست. این تست به خصوص برای خلبانان نظامی اهمیت دارد، تا جایی که اگر در این تست قبول نشوید نمی‌توانید به عنوان خلبان نظامی مشغول به کار شوید.

در تست کور رنگی مشخص می‌شود که کودک به کدام نوع کور رنگی دچار است.

تست کور رنگی برای کودکان

کودکان زمانی که دچار کور رنگی باشند، خودشان متوجه نمی‌شوند؛ زیرا از همان ابتدا با این وضعیت متولد شده‌اند. در این شرایط، ممکن است والدین زمانی که فرزندشان در حال یادگیری رنگ‌ها هستند متوجه وجود مشکل شوند. به همین دلیل کودکان یک معاینه جامع چشم (که شامل آزمایش کور رنگی هم هست) باید قبل از ورود به مدرسه انجام دهند. بسیاری از درس‌ها در مدرسه به رنگ‌ها مرتبط هستند، بنابراین اگر کودک کور رنگی داشته باشد، در این سن باید مشخص شود تا آموزش‌های خاص برای او در نظر گرفته شود.

راه‌ های درمان کور رنگی

در حال حاضر، هیچ درمان پزشکی برای افراد مبتلا به کور رنگی ارثی وجود ندارد. اگر به کور رنگی اکتسابی مبتلا شده‌اید، پزشکتان اختلال زمینه‌ای مسبب کور رنگی را درمان می‌کند یا دارویی که باعث مشکل بینایی شده را عوض می‌کند. این ممکن است به بهبود دید رنگ شما کمک کند.

۱. عمل کور رنگی

هیچ نوع جراحی از جمله لیزر چشم قادر نیست که کور رنگی را درمان کرده یا بهبود بخشد. تاکنون چیزی به اسم جراحی کور رنگی وجود نداشته که بتواند توانایی دیدن رنگ‌های جدید را برای این بیماران به ارمغان آورد. اکثر افرادی که درجات مختلفی از کور رنگی را تجربه می‌کنند، می‌توانند یاد بگیرند با شرایط خود سازگار شوند، بدون این که این بیماری تاثیر قابل‌توجهی بر زندگی روزمره‌شان داشته باشد.

۲. درمان کور رنگی با دارو

هیچ داروی خاصی وجود ندارد که بتواند کور رنگی را درمان کند. این بیماری با دارو یا سایر روش‌ها قابل‌درمان نیست و بیمار باید نحوه زندگی کردن با آن را بیاموزد.

۳. درمان کور رنگی با لنز (لنز کور رنگی)

برخی از بیماران مبتلا به کور رنگی، از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند. بهتر است بدانید که این لنزها نوعی درمان محسوب نمی‌شوند و فقط به مغز کمک می‌کنند که رنگ‌های مختلف را بهتر درک کند.

۴. درمان کور رنگی با عینک کور رنگی

شاید نام عینک کور رنگی را شنیده باشید. چنین عینک‌هایی به افرادی که مبتلا به کور رنگی خفیف هستند کمک می‌کنند که بهتر رنگ‌ها را تشخیص دهند. عینک‌ها کنتراست بین رنگ‌ها را افزایش می‌دهند تا افراد مبتلا به کور رنگی، بتوانند تفاوت‌ها را واضح‌تر ببینند. البته این عینک‌ها این امکان را فراهم نمی‌کنند که فرد، رنگ جدیدی را ببیند. بهتر است بدانید که این عینک‌ها درمان نیستند و هیچ مشکلی را در سلول‌های مخروطی اصلاح نمی‌کنند. پزشک تعیین‌کننده است که آیا عینک کور رنگی برای شما مناسب است یا خیر.

به خاطر وضعیت چشمات نگرانی و میخوای معاینه بشی؟ همین حالا مشاوره بگیر.

دکتر معاینه چشم

۵. درمان کور رنگی در طب سنتی

گیاهان دارویی اثر چندان قوی ندارند که بتوانند بیماری مثل کور رنگی را درمان کنند یا علائم آن را کاهش دهند. بنابراین طب سنتی در درمان این عارضه کارآمد نیست.

انواع کور رنگی

انواع کور رنگی شامل این موارد می‌شوند:

تک رنگ بینی

در این عارضه نادر که با نام کور رنگی کامل هم شناخته می‌شود هیچ‌ کدام از سلول‌های مخروطی عمل نمی‌کنند و فرد قادر به تشخیص هیچ رنگی نیست.

دو رنگ بینی

در این نوع کور رنگی، یکی از سه سلول مخروطی مشکل دارند. این عارضه خود شامل سه نوع است:

سه رنگ بینی ناهنجار

در این نوع کور رنگی، هر سه نوع سلول مخروطی، فعال هستند. اما تحریک‌پذیری یکی از این سه سلول نسبت به طیف نور، دچار تغییراتی شده است. انواع سه رنگ بینی ناهنجار شامل این موارد می‌شوند:

• سرخ دشوار بینی: در این نوع کور رنگی، حساسیت گیرنده قرمز تغییر می‌کند و فرد قادر به پردازش درست رنگ قرمز نیست.
• سبز دشوار بینی: در این نوع کور رنگی، فرد قادر به پردازش رنگ سبز نیست.
• آبی دشوار بینی: در این نوع کور رنگی، فرد قادر به پردازش رنگ آبی نیست.

گاهی ممکن است افراد فقط یک یا چند رنگ را نبینند و بقیه رنگ‌ها را تشخیص دهند.

عوارض کور رنگی

کور رنگی عوارض جسمی خاصی ندارد ولی ممکن است از نظر روحی فرد را اذیت کند. افراد دچار کور رنگی، ممکن است نتوانند در شغل موردعلاقه‌شان مشغول به کار شوند. در این شرایط فرد تحت‌ فشار روحی قرار می‌گیرد و احساس ناامیدی و ناتوانی می‌کند. برای مثال افرادی مثل برق‌کاران، نقاشان، گرافیست‌ها، طراحان مد و غیره، باید بتوانند رنگ‌ها را به‌دقت ببینند. بهترین راه این است که این افراد را تشویق کنید که به توانایی‌های خود اعتماد داشته باشند و در مشاغل دیگری بتوانند از این توانایی‌ها استفاده کنند.

راه‌ های پیشگیری از کوررنگی

نمی‌توانید از کور رنگی ارثی جلوگیری کنید. با این حال، ممکن است بتوانید خطر کور رنگی اکتسابی را تا حدی کاهش دهید. برای مثال، می‌توانید آزمایش‌های سالانه را انجام دهید تا در صورت وجود بیماری‌هایی که باعث کور رنگی می‌شوند، آن‌ها را زود تشخیص دهید. همچنین معاینات چشمی منظم را فراموش نکنید. می‌توانید از پزشکتان بپرسید که آیا داروهایی که مصرف می‌کنید ممکن است باعث کور رنگی شود و در صورت امکان می‌توان داروی جایگزینی تجویز کرد یا خیر. در آخر یک سبک زندگی سالم را دنبال کنید تا از هر نوع بیماری در امان باشید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

کور رنگی بیماری است که روی نحوه درک و دیدن رنگ‌ها تاثیر می‌گذارد. شاید دانستن این که تنها نیستید و میلیون‌ها نفر، رنگ‌ها را متفاوت‌تر از واقعیت می‌بینند به شما کمی دلگرمی بدهد. یکی از بهترین اقداماتی که می‌توانید انجام دهید این است که با سایر افرادی که این بیماری را دارند در ارتباط باشید. به علاوه برای راحت‌تر شدن زندگی می‌توانید ترتیب صحیح رنگ‌ها را در مواردی مثل چراغ راهنمایی یاد بگیرید یا اپلیکیشن‌هایی را دانلود کنید که به شما در تشخیص رنگ‌ها در دنیای پیرامون کمک می‌کنند.

برای مدیریت چنین وضعیتی بهتر است با متخصص چشم یا بینایی سنجی در ارتباط باشید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین چشم پزشکی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست.