فهرست مطالب
تیروئید غدهای کوچک است که در جلوی گردن و زیر پوست قرار گرفته است. این غده بسیاری از عملکردهای مهم بدن را با تولید و آزادسازی هورمونهای تیروئیدی مانند تیروکسین (T4) و ترییدوتیرونین (T3) کنترل میکند. اما زمانی که این غده به درستی کار نمیکند و قادر به تولید مقدار مناسبی از این هورمونها نیست، کل اندامها و سیستمهای بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. از آنجایی که انواع گوناگونی از بیماریهای تیروئید وجود دارند که علائم متفاوتی را ایجاد میکنند، ما اینجاییم تا شما را با علائم تیروئید و بیماریهای آن آشنا کنیم. اگر علائم خاصی را تجربه میکنید که به نظر از مشکلات سوخت و ساز بدن است بهتر است در این باره با متخصص غدد مشورت نمایید. شما میتوانید از سامانه دکترتو نسبت به نوبت دهی حضوری و مشاوره آنلاین اقدام کنید.
علائم تیروئید چیست؟
تیروئیدی که سالم باشد علائم خاصی ایجاد نمیکند. اما زمانی که غده تیروئید به مشکل برمیخورد و دچار کم کاری، پرکاری، سرطان یا سایر اختلالات مربوطه میشود، ممکن است علائم مختلفی را تجربه کنید. این علائم در حقیقت به شما هشدار میدهند که مشکلی در این غده پروانهای شکل وجود دارد که نیاز به پیگیری و درمان دارد.
علامت | کم کاری تیروئید | پرکاری تیروئید |
---|---|---|
خستگی و ضعف | زیاد | زیاد |
تغییرات وزن | افزایش وزن | کاهش وزن |
حساسیت به دما | تحمل کم سرما | تحمل کم گرما |
تغییرات پوست و مو | پوست خشک، موهای شکننده | پوست مرطوب، عرق کردن زیاد |
تغییرات قلبی | ضربان قلب کند | ضربان قلب تند |
تغییرات گوارشی | یبوست | اسهال |
تغییرات عضلانی | ضعف عضلانی | لرزش عضلانی |
تغییرات روحی | افسردگی، کاهش تمرکز | اضطراب، تحریک پذیری |
تغییرات قاعدگی | قاعدگی نامنظم یا قطع قاعدگی | قاعدگی نامنظم |
ورم | ورم صورت، دستها و پاها | کمتر شایع |
علائم تیروئید پرکار (علائم پرکاری تیروئید)
پر کاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم) میتواند کل بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین معمولا با علائم زیادی همراه است. در این شرایط ممکن است ترکیبی از علائم زیر را تجربه کنید:
- ضربان قلب سریع (تاکیکاردی) یا تپش قلب
- افزایش فشار خون
- لرزش اندامهای بدن (همچون لرزش دست)
- احساس اضطراب، عصبی بودن یا بدخلقی
- کاهش وزن با وجود اشتهای عادی یا افزایش یافته
- نیاز به دفع مکرر ادرار یا مدفوع
- افزایش تعریق و حساسیت به دمای گرم
- ریزش مو یا شکننده شدن موها
- مشکل در خواب (بیخوابی)
این علائم میتوانند به طور ناگهانی شروع شوند یا این که در طول زمان به آرامی ایجاد شوند.
علائم تیروئید پرکار نگرانت کرده؟
برای بررسی نوبت بگیر.
علائم تیروئید پرکار در زنان
زنان بیشتر از مردان به پرکاری تیروئید مبتلا میشوند. بهعلاوه احتمال بروز این عارضه، پس از بارداری یا حوالی یائسگی بیشتر است. طبق اظهارات کارشناسان، از هر ۸ زن، ۱ نفر در زندگی خود دچار مشکلات تیروئید میشود. بهغیراز علائم معمول، زنانی که پرکاری تیروئید دارند ممکن است با مشکلات دیگری هم روبرو شوند، از جمله:
- پرکاری تیروئید میتواند در الگوی خونریزی قاعدگی تغییراتی ایجاد کند و سبب شدید یا خفیفتر شدن خونریزی شود. این عارضه باعث نامنظم شدن پریود یا قطع شدن کامل آن نیز میشود. گاهی اوقات، مشکلات تیروئید حتی ممکن است منجر به یائسگی زودرس شوند.
- تغییرات چرخه قاعدگی اغلب با اختلال در روند تخمکگذاری در ارتباط هستند. زمانی که تخمکگذاری تحت تاثیر قرار میگیرد، ممکن است زنان ناباروری را تجربه کنند.
- پرکاری تیروئید در دوران بارداری نیز خطرناک است و میتواند بر سلامت مادر و جنین تاثیر بگذارد.
علائم تیروئید پرکار در مردان
برخی از نشانه های تیروئید پرکار در مردان شامل اختلال نعوظ (ED)، کاهش تعداد اسپرم و حتی طاسی زودرس هستند. در حقیقت زمانی که هورمون تیروئید بیش از حد در بدن تولید شود، این عارضه باعث کاهش سطح تستوسترون میشود که میتواند عوارض متعددی را در مردان ایجاد کند. بهعنوانمثال، این مردان در معرض از دست دادن توده عضلانی قرار میگیرند. وضعیتی به نام ژنیکوماستی (بزرگ شدن سینه در مردانه) نیز میتواند در نتیجه پرکاری تیروئید رخ دهد.
علائم تیروئید پرکار در کودکان
کودکان علاوه بر علائم متداول پرکاری تیروئید، ممکن است بیش فعالی را نیز تجربه کنند. البته با وجود این که فعالیت بدن در کودکان مبتلا به پرکاری تیروئید افزایش مییابد، اما تمرکز و عملکرد آنها در مدرسه اغلب کاهش پیدا میکند. این کودکان همچنین ممکن است برآمده یا قرمز شدن چشمها، درد در ناحیه غده تیروئید و تب را نیز تجربه کنند.
علائم تیروئید کم کار (علائم کم کاری تیروئید)
کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) زمانی رخ میدهد که این غده کمتر از حد معمول هورمون تیروئید تولید میکند. اگر چه علائم این عارضه از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند اما اکثر بیماران، بسیاری از علائم زیر را تجربه میکنند:
- خستگی
- افزایش وزن
- پف کردن صورت
- نداشتن تحمل سرما
- درد مفاصل و عضلات
- یبوست
- خشکی و دهیدراته شدن پوست
- خشک و نازک شدن موها
- کاهش میزان تعریق
- افسردگی و اضطراب
- کند شدن ضربان قلب
علائم تیروئید کم کار در زنان
کم کاری تیروئید در زنان میتواند مانع از تخمکگذاری طبیعی شود و چرخههای قاعدگی را نامنظم کند. بهعلاوه اگر زنان در بارداری دچار این عارضه شوند، علائم شدیدتری را تجربه خواهند کرد. بهطوریکه بسیاری از آنها، علائمی نظیر کم خونی و فشار خون بارداری را گزارش دادهاند. هیپوتیروئیدیسم همچنین میتواند منجر به سقط جنین و افزایش خطر خونریزی پس از زایمان نیز شود.
علائم تیروئید کم کار در مردان
علاوه بر علائم معمول کم کاری تیروئید که بین همه مبتلایان مشترک هستند، سطوح پایین این هورمون در مردان میتواند باعث بروز انواع مختلفی از اختلالات جنسی شود. برخی از مطالعات گزارش دادهاند که از هر ۱۰ مرد مبتلا به کم کاری تیروئید، ۶ نفر کاهش میل جنسی، اختلال در نعوظ و تاخیر در انزال را تجربه خواهند کرد. برخی دیگر از مردان نیز دچار انزال زودرس میشوند که این علامت روی کیفیت رابطه جنسی آنها تاثیرات منفی زیادی میگذارد.
کم کاری تیروئید بر کیفیت مایع منی نیز تاثیر میگذارد و با کاهش تعداد اسپرمها، تغییر شکل و کم شدن حرکت اسپرمها در ارتباط است. در صورت عدم درمان به موقع تیروئید، این عوامل میتوانند قدرت باروری مردان را کاهش دهند.
علائم تیروئید کم کار در کودکان و نوزادان
اگرچه این بیماری معمولا بزرگسالان را تحت تاثیر قرار میدهد، اما ممکن است برای کودکان و نوزادان نیز اتفاق بیفتد. تیروئید کم کار در کودکان اغلب علائمی مشابه با بزرگسالان ایجاد میکند. اما از آنجایی که هورمونهای تیروئید، رشد را کنترل میکنند، کم بودن تعداد این هورمونها میتواند رشد را متوقف کند. همچنین ممکن است این کودکان نسبت به همسن و سالان خود دیرتر به بلوغ برسند.
از این گذشته کودکانی که به کم کاری تیروئید مبتلا هستند، به دلیل مشکلات حافظه و خستگی مداومی که دارند ممکن است در یادگیری دروس و انجام تکالیف مدرسه هم دچار مشکل شوند.
علائم تیروئید هاشیموتو چیست؟
بیماری هاشیموتو یا تیروئیدیت هاشیموتو نوعی اختلال خودایمنی است که بر غده تیروئید تاثیر میگذارد. در این بیماری، سلولهای سیستم ایمنی، منجر به مرگ سلولهای تولیدکننده هورمون تیروئید میشوند. در نتیجه بدن سطوح پایینتری از هورمون تیروئید را تولید میکند و کم کاری تیروئید رخ میدهد. هاشیموتو بر چندین ناحیه از بدن تاثیر میگذارد و علائم آن با علائم کم کاری تیروئید مشترک هستند. البته نیازی به نگرانی نیست زیرا این عارضه با مصرف دارو قابل درمان است.
علائم بزرگ شدن تیروئید (علائم اولیه گواتر)
گواتر زمانی اتفاق میافتد که غده تیروئید شما بزرگتر از حد معمول شود. گاهی در این عارضه بزرگ شدن تیروئید بصورت کلی رخ میدهد و گاهی یک یا چند توده کوچک به نام ندول تیروئید در این ناحیه شکل میگیرند. در این شرایط بیماران علائم زیر را تجربه میکنند:
- یک توده جلوی گردن درست زیر سیب آدم (برجستگی غده تیروئید)
- احساس سفتی در ناحیه گلو
- گرفتگی صدا (خشدار شدن صدا)
- ورم رگهای گردن
- سرگیجه، خصوصا زمانی که دستان خود را بالای سر میبرید.
سایر علائم کمتر رایج گواتر عبارتاند از:
- دشواری در تنفس
- سرفه کردن
- خسخس سینه (به دلیل فشرده شدن نای)
- مشکل در بلع (به دلیل فشرده شدن مری)
علائم تیروئید پنهان
وقتی فرد هنوز نمیداند که غده تیروئید او دچار مشکل شده است، ممکن است با علائم متعددی روبرو شود. برخی از این علائم که اکثر افراد آنها را نادیده میگیرند، شامل این مواردند:
- احساس تغییر در بو و مزه غذا
- ناراحتی، ترس یا اضطراب بیدلیل
- نداشتن تمرکز برای انجام تکالیف درسی یا کار
- یبوست
- بیمیلی به رابطه جنسی
- درد در نواحی مختلف بدن
- بالا رفتن سطح کلسترول بدن
علائم تیروئید چشمی چیست؟
بیماری تیروئید چشمی (TED) یک بیماری خودایمنی است که در آن ماهیچههای چشم و بافت چربی پشت چشم ملتهب میشوند. این التهاب ممکن است چشمها را به سمت جلو هل دهد یا باعث قرمزی و ورم چشمها و پلکها شود. شایعترین علائم TED عبارتاند از:
- پف زیر چشم
- تاری/ دوبینی
- تغییر ظاهر چشمها (معمولا برآمدگی و بیرونزدگی غیرمعمول چشمها)
- مشکل در حرکت دادن چشم
- خشکی و آبریزش چشمها
- احساس وجود شن در چشم
- عدم تحمل نورهای خیلی روشن
- درد در داخل یا پشت چشم (خصوصا هنگام نگاه کردن به بالا، پایین یا کنار)
- قرمزی پلکها و چشمها
علائم تیروئید خطرناک
مشکلات تیروئید در اکثر موارد خطرناک نیستند و به راحتی با دارو یا سایر روشهای درمانی قابلکنترل هستند. با این حال زمانی که این بیماریها تشدید میشوند یا فرد دچار سرطان تیروئید میشود، کنترل بیماری و بازگرداندن سلامتی فرد بسیار دشوار خواهد شد. به همین خاطر، نباید به علائمی که تجربه میکنید بیاهمیت باشید. بلکه بهتر است به محض مشاهده این نشانه های تیروئید خطرناک، به پزشک مراجعه کنید:
- احساس پر بودن گلو
- تودههای قابل لمس
- خستگی مفرط و بیدلیل
- تپش قلب مکرر
- نوسانات خلقوخو
- اختلالات خواب و کمخوابی شدید
- ریزش مو
- بدشکلی ناخنها و اونیکولیز (جدا شدن ناخن از پوست)
- احساس گرسنگی مکرر یا از دست دادن اشتها
- حالت تهوع و استفراغ
- کاهش یا افزایش وزن غیرعادی
جلوی گلوت بزرگ شده و نگران مشکلات تیروئیدی؟ مشاوره بگیر.
۱. علائم ندول بدخیم تیروئید (علائم اولیه سرطان تیروئید)
ندول تیروئید یک توده غیرمعمول از سلولها در غده تیروئید است که در موارد نادر میتواند بدخیم باشد. بیشتر سرطانهای تیروئید در اوایل بیماری هیچ علامتی ایجاد نمیکنند. اما همانطور که سرطان تیروئید رشد میکند، ممکن است باعث بروز این نشانهها شود:
- یک توده (ندول) که با لمس پوست گردن، آن را حس میکنید.
- احساس این که یقه لباسهایتان تنگتر شده
- تغییراتی در صدا (از جمله افزایش گرفتگی صدا)
- ورم غدد لنفاوی گردن
- درد شدید در گردن و گلو که گاهی اوقات تا گوش هم کشیده میشود.
- سرفه مداومی که به دلیل سرماخوردگی نیست.
۲. علائم ندول خوش خیم تیروئید
ندولهای تیروئید در اکثر موارد خوشخیم هستند و سبب بروز علائم خاصی نمیشوند. با این حال در گذر زمان، ممکن است فرد دچار احساس عصبی بودن یا اضطراب، ورم صورت (ادم)، ضعیف شدن استخوانها، درد فک یا گوش، احساس سرما یا گرمای غیرمعمول و دشواری در تنفس (خصوصا هنگام دراز کشیدن) شود.
علائم اختصاری تیروئید در آزمایش
برای بررسی عملکرد تیروئید، پزشکان از آزمایش خون استفاده میکنند. زمانی که نتیجه این آزمایش را تحویل میگیرید ممکن است با علائم اختصاری زیر روبرو شوید که نشان دهنده عناصری هستند که روبروی آنها قید کردهایم:
- TSH: هورمون محرک تیروئید
- T3: ترییدوتیرونین
- T4: تیروکسین
- TPO: تیروئید پراکسیداز
- TRAB: آنتیبادی گیرنده تیروتروپین
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تیروئید بزرگترین غده درونریز بدن انسان است که مسئول تنظیم متابولیسم، عملکرد عصبها، دمای بدن و خلقوخو است. علاوه بر موارد ذکر شده، این غده با عملکرد قلب، استخوانها و ماهیچهها نیز مرتبط است. اما گاهی غده تیروئید در معرض اختلالاتی نظیر کم کاری، پرکاری، سرطان، ندولهای خوشخیم و بدخیم یا بیماری هاشیموتو قرار میگیرد. در این موقعیت، بسیاری از ارگانها و بخشهای بدن تحت تاثیر قرار میگیرند و فرد علائم تیروئید مختلفی را تجربه میکند.
ما در اینجا به طور کامل به معرفی این علائم پرداختیم تا به محض تجربه آنها به یک متخصص غدد و متابولیسم مراجعه کنید. این متخصصان با آزمایشهای مختلف، عملکرد تیروئید را بررسی میکنند و با درمان آن، کمک میکنند علائمتان تا حد زیادی برطرف شوند. خبر خوب اینکه شما میتوانید با مشاهده این علائم از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مشاوره آنلاین با پزشکان استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!