فهرست مطالب
پرکاری تیروئید اصطلاح پزشکی برای اختلال تیروئید پرکار است. در این شرایط غده تیروئید به دلایل مختلفی بیش از حد نرمال، هورمون تیروئید تولید میکند. در صورت بالا رفتن سطح این هورمون در خون، متابولیسم سریعتر میشود و میتواند یک سری علائم خطرناک را ایجاد کند. موارد مختلفی مانند التهاب تیروئید را میتوان علت پرکاری تیروئید در نظر گرفت. از آن جایی که اختلالات تیروئید عملکرد بخشهای مختلف بدن را تحت تاثیر قرار میدهد و معمولا باعث سریعتر شدن این عملکردها میشوند، درمان به موقع آن اهمیت زیادی دارد. به این ترتیب باید با شناخت علائم تیروئید پرکار، در اسرعوقت به متخصص غدد مراجعه کرد. شما میتوانید از سامانه نوبت دهی دکترتو نسبت به تعیین وقت ویزیت و یا مشاوره آنلاین اقدام کنید.
علائم تیروئید پرکار چیست؟
تیروئید پرکار یکی از بیماریهای تیروئید است که بر بسیاری از عملکردهای غیرارادی بدن از جمله گردش خون، هضم و تنظیم دما تأثیر میگذارد؛ بنابراین، پرکاری تیروئید میتواند در هر یک از بخشهای بدن، یک سری علائم به خصوص را ایجاد کند. اصلیترین علائم تیروئید پرکار شامل موارد زیر میشود:
- کاهش وزن ناخواسته
- ضربان قلب نامنظم
- ضربان قلب تند
- تپش قلب
- لرزش دستها
- اضطراب
- مشکل در تمرکز
- ضعف عضلانی به ویژه در رانها و بازوها
- تعریق بیش از حد
- پوست حساس، شکننده و آسیب پذیر
- کهیر و خارش پوستی
- تحریکپذیری و خستگی خصوصا در افراد مسنتر
- مشکلات خواب و بی خوابی
- افزایش اشتها
- افزایش حساسیت به گرما
- اسهال یا افزایش دفعات اجابت مزاج
- بزرگتر شدن غده تیروئید که به آن گواتر میگویند.
- ضعیف و شکننده شدن تارهای مو
- بیماریهای چشمی
- بیرونزدگی و برآمدگی چشمها
این موارد اصلیترین نشانه های پرکاری تیروئید هستند. علاوه بر این، مواردی مانند سن، جنسیت و سایر شرایط سلامتی هم میتوانند موجب بروز یکسری علائم دیگر شوند، بهنحویکه گاهی مردان علائمی متفاوتتر نسبت به زنان را تجربه میکنند.
علائم تیروئید پرکار داری و نگرانی؟
از متخصص نوبت بگیر.
علائم تیروئید خطرناک
تا زمانی که پرکاری تیروئید در مراحل اولیه است، معمولا علائم زیاد خطرناک نیستند. اما سن و شرایط سلامتی افراد موجب میشود که یک سری از نشانه های پرکاری تیروئید پررنگتر شوند و به توجه بیشتری نیاز داشته باشند. همچنین زمانی که تیروئید پرکار درمان نمیشود، این شرایط میتواند باعث بروز یک سری مشکلات جدی سلامتی شود. علائم تیروئید خطرناک شامل موارد زیر میشود:
- ضربان قلب نامنظم یا افزایش تپش قلب که میتواند به گرفتگی عروق خونی منجر شود.
- علائم و نشانه های اولیه سکته
- دوبینی یا سایر اختلالات بینایی
- حساسیت به نور
- درد چشمها
- تورم غده تیروئید
- پوکیاستخوان یا شکستگی استخوان
- اسهال شدید
- تغییرات شدید صدا
- لرزش بدن
- درد مداوم در گردن یا گلو
- بروز مشکلات تنفسی یا مشکل در بلع
- کندذهنی یا ناتوانی در یادگیری در کودکان و نوجوانان
- بروز مشکلاتی در رشد مغز نوزادان
علائم تیروئید پرکار در مردان
با وجودی که مردان با درصد کمتری نسبت به زنان ممکن است پرکاری تیروئید را تجربه کنند، اما باز هم پر کار شدن غده تیروئید میتواند یک سری علائم را در آنها ایجاد کند. بیشتر موارد پرکاری تیروئید در مردان ناشی از یک اختلال خودایمنی به نام بیماری گریوز است. علائم پرکاری تیروئید در مردان شامل موارد زیر است:
- اختلالات جنسی از جمله اختلال نعوظ
- کاهش میل جنسی، پرکار شدن غده تیروئید میتواند به شدت روی تمایل جنسی آقایان تاثیر منفی بگذارد.
- ناباروری و کاهش تعداد و کیفیت اسپرمها، مردان با سابقه پرکاری تیروئید شانس کمتری برای باروری دارند.
- رشد بیش از حد سینه در مردان (ژنیکوماستی)
- پوست لطیف و حساس به لمس
- طاسی و ریزش مو که ممکن است با سایر شرایط زمینهای تداخل داشته باشد.
- کاهش توده عضلانی در آقایان، خصوصا بعد از کاهش وزن بیش از حد
- ضعیف شدن عضلات و احساس خستگی شدید بعد از انجام کوچکترین فعالیت بدنی
- فشار خون بالا
- سرگیجه
- خارش یا سوزش چشمها
- خارش پوست و کهیر
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال
- کاهش وزن شدید
- افزایش اشتها
علائم تیروئید پرکار در زنان
پرکاری تیروئید در زنان شایعتر است و معمولا آنها بیشتر از سایر گروهها با پرکاری تیروئید درگیرند. در زنان علائم تیروئید پرکار شامل برخی علائم معمول و یک سری نشانه های اختصاصیتر میشود. نشانه های رایج پرکاری تیروئید در زنان شامل موارد زیر میشود:
- کاهش وزن
- لرزش دستها
- اسهال
- افزایش دفعات اجابت مزاج
- حساسیت به گرما و تعریق بیش از حد
- درد مفاصل و استخوانها
- افزایش ضربان قلب
- ناراحتی پوستی
- ریزش مو
این موارد نشانه های عمومی پرکاری تیروئید هستند. علاوه بر این علائم، یک سری نشانه های دیگر هم به صورت اختصاصی در زنانی که تیروئید آنها پرکار شده دیده میشود که شامل موارد زیر است:
- اختلالات قاعدگی و تغییر در سیکل پریودی زنان، پریودی نامنظم، پریودی سنگینتر یا سبکتر از جمله نشانه های پرکاری تیروئید در زنان است. غدد تیروئید مستقیما روی تخمکها تاثیر دارند. به همین دلیل هم اختلال آن میتواند باعث به خوردن سیکلهای قاعدگی در زنان شود.
- یائسگی زودرس، بسیاری از زنانی که تیروئید پرکار دارند، خیلی زودتر علائم یائسگی در آنها ظاهر میشود.
- مشکلات باروری و اختلالات تخمکگذاری، بسیاری از زنانی که تیروئید آنها پرکار شده برای بارداری مشکل دارند.
- پوکیاستخوان و افزایش ریسک شکستگی استخوان، خصوصا در زنانی که در سنین یائسگی هستند.
- افسردگی و خلقوخوی پایین
علائم تیروئید در بارداری (علائم تیروئید پرکار در زنان باردار)
یکی از خطرات مهم در دوران بارداری، پرکار شدن تیروئید است. در بارداری، پرکاری تیروئید اغلب نتیجه بیماری گریوز است. پرکاری تیروئید در بارداری بسیار جدی است و در صورت درمان نشدن میتواند باعث عوارض جدی از جمله زایمان زودرس یا مردهزایی شود. حتی تاثیرات منفی زیادی را روی جنین میگذارد. به همین دلیل توجه به علائم تیروئید پرکار در زنان باردار اهمیت زیادی دارد. اصلیترین نشانهها شامل موارد زیر است:
- ضربان قلب نامنظم یا سریع
- لرزش دستها
- حالت تهوع
- اضطراب و بی خوابی
- عدم افزایش وزن نرمال در دوران بارداری یا از دست دادن وزن
- خستگی بیش از حد
از آن جایی که بسیاری از این نشانهها با علائم دیگر دوران بارداری تشابه دارد، پزشک در دورههای مشخصی با یک آزمایش خون ساده، عملکرد غده تیروئید در زنان باردار را چک میکند.
علائم تیروئید پرکار در نوزادان
پرکاری تیروئید در نوزادان نادر است. اما در صورتی که تیروئید بالا در نوزادان درمان نشده باشد، این شرایط به صورت بالقوه کشنده است. در بیشتر موارد نوزادانی که مادر آنها در دوران بارداری مبتلا به پرکاری تیروئید یا بیماری گریوز باشند، به این وضعیت دچار میشوند. این شرایط عملکردهای بدنی کودک را افزایش میدهد. اصلیترین نشانه های پرکاری تیروئید در نوزادان شامل موارد زیر میشود:
- ضربان قلب و تنفس سریع
- تحریکپذیری
- اشتهای بیش از حد اما وزنگیری پایین
- میکروسفالی یا کوچک بودن بیش از حد اندازه سر
- عدم رشد کافی نوزاد
- استفراغ
- اسهال
- چشمهای برآمده یا اگزوفتالموس
- بسته شدن زودهنگام استخوانهای جمجمه (کرانیو سینوستوز)
- ناتوانی ذهنی
- نارسایی رشد
- کوتاهی قد
- بیش فعالی
اگر غده تیروئید در نوزاد تازه متولد شده بیش از حد بزرگ شده باشد (گواتر مادرزادی)، غده ممکن است به نای فشار بیاورد و در هنگام تولد در تنفس اختلال ایجاد کند. ضربان قلب بسیار سریع میتواند منجر به نارسایی قلبی شود.
علائم تیروئید پرکار در کودکان (علائم تیروئید در کودکان ۱۲ ساله)
کودکان بزرگتر تا زیر سن ۱۲ سالگی هم ممکن است پرکاری تیروئید را تجربه کنند. در این بازه سنی نیز پرکاری تیروئید یک عارضه جدی است که میتواند بر رشد، تمرکز، و کیفیت زندگی آنها تاثیر بگذارد و باید سریعا درمان شود. اگر این بیماری به موقع تشخیص داده نشود، ممکن است منجر به بروز مشکلات جدیتری در عملکرد سیستم عصبی، قلب و متابولیسم کودک شود. برخی از علائم تیروئید پرکار در کودکان شامل موارد زیر است:
- مشکلات خواب
- بیش فعالی
- عرق کردن بیش از حد
- خستگی
- کاهش وزن
- افزایش ضربان قلب
- افزایش فشار خون
- حرکات مکرر روده و افزایش دفعات اجابت مزاج
- لرزش دستها
اگرچه عملکردهای بدن کودک در اثر پرکار شدن تیروئید افزایش مییابد، اما تمرکز و عملکرد مدرسه کاهش محسوسی خواهد یافت. در برخی از کودکان در اثر رشد غده تیروئید، گواتر دیده میشود. کودکان ممکن است چشمهای قرمز یا برآمده داشته باشند.
در برخی موارد هم علائم تیروئیدیت حاد در کودکان به صورت کاملا ناگهانی ایجاد میشود. در این شرایط غده تیروئید کودک بسیار دردناک و حساس شده و کودک مدام تب میکند.
علائم پرکاری تیروئید در نوجوانان (علائم پر کاری تیروئید در نوجوانان دختر)
پرکاری تیروئید در نوجوانان میتواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند. با توجه به انجمن تیروئید آمریکا (ATA) نوجوانان مبتلا به پرکاری تیروئید ممکن است علائمی مانند موارد زیر را داشته باشند:
- اضطراب داشتن و عصبی بودن
- عدم تمرکز کافی و کاهش توانایی یادگیری در مدرسه
- تغییرات خلقی و تحریکپذیری
- احساس گرمای مداوم و شدید
- تپش قلب
- لرزش دستها
- افزایش دفعات اجابت مزاج
- کاهش وزن با وجود گرسنگی زیاد
- مشکلات خواب
- خستگی
- کاهش قدرت و کاهش توانایی ورزش کردن
- خارش یا قرمزی پوست
- برآمدگی چشمها
در برخی از نوجوانان، غده تیروئید بزرگ میشود که به آن گواتر میگویند. این علائم ممکن است در دختران نوجوانی که در سن بلوغ هستند به صورت تشدید شده ظاهر شوند.
علائم اختصاری تیروئید پرکار در آزمایش
سادهترین راه برای تشخیص پرکاری تیروئید، بعد از ظاهر شدن علائم، انجام یک آزمایش خون ساده است. آزمایش خون شامل فاکتورهای TSH، T3، T4، FT4 و آنتیبادی تیروئید میشود. پایین بودن سطح TSH خون و بالا بودن T4، نشان دهنده تیروئید پرکار است. بالا بودن عدد T4 در خون نشان میدهد که قطعا غده در حال تولید بیش از حد هورمون تیروئید است.
در برخی موارد که T4 در محدوده نرمال قرار دارد، سطح T3 به همراه عدد TSH در نظر گرفته میشود. اگر TSH پایین باشد و T3 افزایش یابد، این احتمال وجود دارد که غده تیروئید به سمت پرکار شدن میرود. در نهایت ممکن است تنها TSH پایین باشد که این حالت را میتوان اولین نشانه پرکاری تیروئید در نظر گرفت.
میخوای برای پرکاری تیروئید آزمایش بدی؟ از متخصص مشاوره بگیر.
علائم تیروئید پرکار چه خطراتی دارد؟
تیروئید پرکار یا هایپرتیروئیدیسم اگر درمان نشود، میتواند عوارض جدی برای سلامتی به همراه داشته باشد. این عوارض میتوانند بر قلب، استخوانها، عضلات، سیستم عصبی و سایر قسمتهای بدن تأثیر بگذارند. پرکاری تیروئید درمان نشده میتواند به افزایش خطر ابتلا به موارد زیر کمک کند:
خطر | توضیح |
---|---|
بیماری طوفان تیروئیدی | طوفان تیروئید یک بیماری نادر است که در نتیجه پرکاری تیروئید درمان نشده رخ میدهد. این شرایط میتواند تهدید کننده زندگی باشد و با علائمی مانند ضربان قلب سریع، فشار خون بالا و تب همراه است. |
عوارض و اختلالات بارداری | چه قبل از اقدام به باردار شدن و چه در زمان سپری کردن دوران بارداری، آسیب به جنین و خطر زایمان زودرس |
آریتمی | افزایش خطر فیبریلاسیون دهلیزی که یک آریتمی خطرناک است و میتواند به سکته مغزی یا نارسایی احتقانی قلب منجر شود. خطر مرگ با بروز این عارضهها بالاست. |
پوکیاستخوان | پرکاری تیروئید میتواند باعث ضعیف و نازک شدن استخوانها شود. |
سرطان | افزایش ریسک ابتلا به سرطان تیروئید در صورت درمان نشدن تیروئید پرکار یا تیروئیدیسم حاد افزایش مییابد. |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اختلالات تیروئید درمان نشده آسیب زیادی به بدن وارد میکند و در صورت عدم درمان میتواند، سلامت و زندگی بیماران را تهدید کند. آشنایی با علائم اولیه پرکاری تیروئید و توجه به این نشانهها راهی برای جلوگیری از بروز عوارض جدیتر است. البته تمامی علائم تیروئید پرکار در همه افراد دیده نمیشود. اما حتی ظاهر شدن یک یا دو مورد از این نشانهها هم باید جدی گرفته شوند. با مراجعه به یک دکتر غدد و انجام تستهای تشخیصی لازم، میتوان به موقع پرکاری تیروئید را درمان کرد تا عوارض جدیتری ایجاد نکند. در نظر داشته باشید که پرکاری تیروئید گاهی خیلی سریع و ناگهانی ایجاد میشود و به همین دلیل هم برخی از افراد نشانه های اولیه را نادیده میگیرند. خوشبختانه شما میتوانید با مشاهده این علائم از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مشاوره آنلاین با پزشکان استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!