فهرست مطالب
پرکاری تیروئید در صورت عدم درمان به موقع، میتواند عوارض بسیار جدیتر و شدیدتری را ایجاد کند. این عوارض گاهی اوقات سلامت بیماران را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد، خصوصا اگر سایر شرایط مانند سن، جنسیت، بیماریهای زمینهای و سایر موارد، علائم بیماری را تشدید کنند. در این مقاله از دکترتو میخواهیم به صورت کامل با عوارض تیروئید پرکار و مشکلاتی که با آن ایجاد میشود، آشنا شویم. اگر مشکل ترشح هورمون تیروئید دارید، با مراجعه به متخصص غدد و تیروئید در دکترتو یا ویزیت آنلاین دکتر غدد برای بهبود و درمان اقدام کنید.
عوارض تیروئید پرکار چیست؟
عوارض پرکاری تیروئید از یک سری علائم ساده مانند سرگیجه، سردرد، کاهش وزن و تپش قلب شروع شده و به تدریج که بیماری پیشرفت کرد، عوارض آن هم جدیتر و خطرناکتر میشود. بخشی از عوارض پرکاری تیروئید مربوط به تظاهرات سیستم عصبی مرکزی و سیستم عصبی محیطی است. همچنین ممکن است برخی از بیماران علائم و ناراحتیهای قلبی را تجربه کنند. یکسری دیگر از عوارض تیروئید پرکار در سیستم بینایی افراد ظاهر میشود و با مشکلات چشمی مختلف خود را نشان میدهد.
عوارض مربوط به پرکاری تیروئید زمانی جدیتر میشود که این بیماری بدون تشخیص باقی بماند. با درمان نشدن پرکاری تیروئید، قطعا عوارض جدیتری هم ایجاد خواهد شد. یکی از این شرایط، طوفان تیروئیدی است که میتواند منجر به یک وضعیت جدی و تهدید کننده زندگی شود.
۱. ریزش مو و تیروئید پرکار
پرکاری غده تیروئید میتواند روی عملکرد پوست و فولیکولهای مو تاثیر بگذارد و باعث شود که فرد دچار ریزش موی سر شود. ریزش موی ناشی از پرکاری تیروئید ممکن است چندان مشخص و واضح نباشد و به تدریج با نازکتر شدن و شکنندهتر شدن تارهای مو و ضعیف شدن فولیکولهای مو، شاهد کم شدن موها باشید. به تدریج به دلیل ریزش موها و جایگزین نشدن تارهای از دست رفته، متوجه کمپشت شدن موهای سر میشوید. البته گاهی اوقات ممکن است در آقایان عوارض تیروئید پرکار خود را به صورت ریزش موی آشکار با الگوی مردانه نیز نشان دهد و بخش زیادی از موی سر آنها ریزش داشته باشد.
از ریزش مو خسته شدی و فکر میکنی بخاطر تیروئیده؟
برای درمان نوبت بگیر.
۲. اضطراب و تحریک پذیری در تیروئید پرکار
سطح بالای استرس و اضطراب، بالا رفتن سطح تحریکپذیری عصبی، تپش قلب و مواردی از این دست همگی جزو عوارض عصبی تیروئید پرکار هستند. افرادی که تیروئید آنها پرکار شده معمولا همیشه مضطرباند و ممکن است دچار حملات پانیک هم شوند. نوسانات خلقوخو و بی انرژی بودن از دیگر عوارض تیروئید پرکار است.
علاوه بر این موارد، مطالعات مختلف نشان میدهد که تیروئید پرکار میتواند یک سری عوارض و تظاهرات نورولوژیکی هم داشته باشد. برای مثال دستهای از مطالعات نشان میدهد که پرکاری تیروئید در افراد مسن ممکن است ریسک دمانس را افزایش دهد. همچنین این اختلال هورمونی احتمالا با اختلال عملکرد شناختی رفتاری نیز مرتبط باشد. بیش فعالی و کاهش توجه و تمرکز از دیگر عوارض روحی روانی مرتبط با پرکاری تیروئید است.
۳. کاهش وزن
یکی از اولین عارضههایی که با پرکاری تیروئید مرتبط است و معمولا اکثر بیماران آن را نشان میدهند، کاهش وزن ناگهانی است. افرادی که تیروئید آنها پرکار شده ممکن است به شدت در یک بازه زمانی کوتاه، وزن کم کنند. این کاهش وزن واضح در شرایطی است که اکثر افراد با پرکار شدن تیروئید، اشتهای بیشتری دارند و معمولا بیشتر غذا میخورند. اما به دلیل بالا رفتن سرعت متابولیسم در این افراد، سرعت هضم غذا هم بیشتر است و آنها به جای افزایش وزن، وزن خود را از دست میدهند. در ورزشکاران این کاهش وزن محسوستر است، چرا که آنها از دست دادن تودههای عضلانی را هم تجربه میکنند.
۴. شکننده شدن ناخن ها از عوارض تیروئید پرکار
کسانی که تیروئید آنها پرکار است ناخنهای نرم و شکنندهای دارند. با نرم شدن ناخنها، قطعا میزان شکنندگی آنها نیز افزایش مییابد. در برخی از افراد ناخنها به حدی سست میشوند که به صورت کامل از بستر خود جدا میشوند. کسانی که تیروئیدشان پرکار است معمولا ناخنهای بسیار شفاف و براقی دارند که به راحتی خرد میشود.
۵. تعریق زیاد
یکی از عوارض تیروئید پرکار، عرق کردن زیاد است. از آن جایی که در این شرایط بدن گرمای بیشتری تولید میکند، معمولا این افراد به صورت غیرعادی و بیشتر از حد نرمال عرق میکنند. گاهی حتی در هوای خنک یا سرد هم میزان تعریق کسانی که پرکاری تیروئید دارند بسیار زیاد است. این تعریق بیش از حد با عدم تحمل گرما مرتبط است، به این معنی که فرد شاید حتی برای تحمل یک محیط گرم یا انجام فعالیتهایی که تولید گرما را بیشتر میکند، مانند ورزش، مشکل داشته باشد.
۶. گرفتگی عضلات
یکی از عوارض تیروئید پرکار، ضعف و اسپاسم عضلانی است. پرکاری تیروئید باعث ضعیف شدن شدید عضلات و درد مفاصل میشود. میوپاتی یکی از عوارض جدی و شایع پرکاری تیروئید است که باعث بروز مشکلاتی مانند ضعف در عضلات نزدیک به مرکز بدن مانند ران و شانهها و گرفتگی عضلات میشود. گاهی شدت درگیری عضلانی به حدی زیاد است که میتواند عضلات تنفسی و بلع را هم درگیر کرده و مشکلات جدیتری را ایجاد کند.
۷. تیروئید پرکار و مشکلات قلبی
یکی از عوارض بسیار جدی و مهم پرکاری تیروئید، مشکلات قلبی عروقی است. این عوارض خصوصا اگر تیروئید پرکار درمان نشود، میتوانند خطرناک شوند. فشار خون بالای سیستولیک از جمله عوارض قلبی است که با پرکاری تیروئید مرتبط است.
اختلالات تیروئید همچنین باعث ضربان قلب نامنظم، تپش قلب سریع و سایر مشکلات قلبی عروقی نیز میشود. بررسیهای انجام شده در خصوص عوارض تیروئید پرکار نشان میدهد که در پرکاری تیروئید، T3 باعث گشاد شدن شریانهای مقاومتی، افزایش پمپاژ قلبی و افزایش فشار نبض میشود. به نظر میرسد فشار خون در میان بیماران پرکاری تیروئید شایعتر است. این افزایش پمپاژ قلب باعث بالا رفتن تپش قلب و آریتمی میشود. در واقع در پرکاری تیروئید، ریسک ابتلا به فیبریلاسیون دهلیزی یا آریتمی شایع قلبی بسیار بالاست. این عارضه خطرناک ریسک نارسایی قلبی را نیز افزایش میدهد.
۸. پوکی استخوان در تیروئید پرکار
یکی دیگر از عوارض جدی پرکاری تیروئید، ضعیف و شکننده شدن استخوانهاست. استخوانها و مفاصل در افرادی که تیروئید پرکار دارند به شدت شکننده میشود و همین موضوع ریسک پوکی استخوان در این افراد را بالا میبرد. آنها به شدت مستعد شکستگی استخوان، حتی با یک زمین خوردن جزئی هستند.
۹. مشکلات چشمی در تیروئید پرکار
از دیگر عوارض جدی و مهم پرکاری تیروئید، اثری است که این اختلال هورمونی روی چشمها و بینایی افراد دارد. انواع مشکلات چشمی جزو عوارض تیروئید پرکار است. یکی از این مشکلات، افتالموپاتی گریوز نام دارد که باعث سوزش، قرمزی چشمها و بیرونزدگی آنها میشود. افرادی با این عارضه نسبت به نور حساساند و خشکی چشم آنها را آزار میدهد. در موارد شدید این حالت میتواند باعث ایجاد دوبینی و در نهایت از دست دادن بینایی، در برخی از افراد شود.
۱۰. تیروتوکسی و تیروئید پرکار
تیروتوکسی یا تیروتوکسی کوز هم مشابه هایپرتیروئیدیسم، با بالا رفتن سطح هورمون تیروئید همراه است. اما تیروتوکسیکوز به معنی بالا رفتن سطح هورمون تیروئید درونزا یا اگزوژن است. در این شرایط هورمون تیروئید با یا بدون افزایش سنتز هورمون تیروئید افزایش مییابد. شرایط و اختلالات مختلفی میتواند باعث تیروتوکسیکوز شوند که یکی از آنها پرکاری تیروئید است. به همین دلیل هم میتوان تیروتوکسیکوز را یکی از عوارض تیروئید پرکار در نظر گرفت.
روش درمانی | نوع درمان | عوارض جانبی |
---|---|---|
دارویی | متیمازول، پروپیل تیوراسیل (PTU) | – آسیب دائمی به کبد (نادرو در حدود ۱%) – آگرانولوسیتوز (توقف ساخت گلبولهای سفید، نادر ولی خطرناک) – عبور از جفت در دوران بارداری: ایجاد گواتر یا هایپوتیروئیدیسم در جنین – آلرژی به داروها (۵% افراد مصرفکننده) |
رادیواکتیو و اشعه | ید رادیواکتیو | – تأثیر بر تیروئید کودک در مادران باردار و شیرده – از دست دادن حس چشایی و بیحسی دهان (موقت و معمولا در عرض چند ماه برطرف میشود) |
جراحی | تیروئیدکتومی | – عفونت و خونریزی – فلج طنابهای صوتی (نادر، از دست دادن توانایی صحبتکردن) – آسیب به غدد پاراتیروئید: کاهش کلسیم خون – کمکاری تیروئید: نیاز به مصرف مکملهای تیروئیدی و هورمونی |
عوارض تیروئید پرکار در مردان
علاوه بر عوارضی که در بالا به آنها اشاره شد، تیروئید پرکار میتواند یک سری عوارض اختصاصی را در مردان به وجود آورد. به صورت خاص، پرکاری تیروئید میتواند روی عملکرد جنسی آقایان و قدرت باروری آنها اثر بگذارد.
یکی از اصلیترین عوارض تیروئید پرکار در آقایان، اختلال نعوظ است. اختلال نعوظ یا انزال زودرس به نوبه خود میتواند مشکلات دیگری را برای آقایان به وجود آورد. علاوه بر این، پرکاری تیروئید روی قدرت و کیفیت اسپرمها نیز تاثیر میگذارد و باعث کاهش کیفیت، حجم و تحرک اسپرمها میشود.
طاسی زودرس نیز میتواند از عوارض پرکاری تیروئید در مردان باشد. هورمون تیروئید بیش از حد میتواند باعث کاهش سطح تستوسترون در آقایان شود و عوارض و مشکلات مختلفی را ایجاد کند. هورمون تیروئید به صورت مشخصی روی عملکرد هورمونهای جنسی در آقایان تاثیر میگذارد.
عوارض تیروئید پرکار در زنان
پرکاری تیروئید زنان را بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار میدهد و عوارض بسیار جدیتری را در آنها ایجاد خواهد کرد. مهمترین عارضه پرکاری تیروئید در زنان، بروز مشکلات باروری در آنهاست. تیروئید پرکار میتواند باعث یائسگی زودرس در زنان شود. از دست دادن دورههای قاعدگی یا پریودهای بینظم، و گرگرفتگی از دیگر عوارض جدی پرکاری تیروئید در زنان است. برخی از زنان ممکن است به دلیل پرکار شدن تیروئید، مشکلات و اختلالات خواب و نوسانات خلقی را هم تجربه کنند.
قاعدگی نامنظم داری و فکر میکنی به خطر تیروئیده؟ مشاوره بگیر.
عوارض تیروئید در بارداری (عوارض تیروئید پرکار در زنان باردار)
در حالی که پرکاری تیروئید خفیف در بارداری معمولاً مشکلی برای مادر و نوزادش ایجاد نمیکند، پرکاری تیروئید متوسط تا شدید در مادر میتواند منجر به عوارض مختلفی شود. تیروئید پرکار میتواند باعث پره اکلامپسی، زایمان زودرس و سقط جنین شود. از طرفی داروهای ضد تیروئید مانند داروی کاربیمازول هم میتوانند عوارضی را در زنان باردار به وجود آورند. مصرف این دارو خصوصا در سه ماهه اول بارداری با افزایش خطر سقط جنین یا بروز نقصهای مادرزادی در جنین مرتبط است.
عوارض تیروئید پرکار در نوزادان
بخش مهمی از عوارض تیروئید پرکار در نوزادان، مربوط به پرکاری تیروئید مادر در دوران بارداری است. این نوزادان معمولا با وزن کم متولد میشوند و ممکن است مشکلات دیگری نیز داشته باشند. افزایش ضربان قلب و تپش قلب سریع از دیگر عوارض تیروئید پرکار در نوزادان است.
برخی از نوزادان ممکن است اشتهای زیادی داشته باشند اما وزن آنها کم شود. از طرفی میکروسفالی یا کوچک بودن غیرطبیعی اندازه سر نیز در برخی از نوزادانی که تیروئید پرکار دارند دیده میشود. در نوزادان، پرکاری تیروئید درمان نشده ممکن است منجر به بسته شدن زودهنگام استخوانهای جمجمه (کرانیوسینوستوز) شود. سایر عوارض پرکاری تیروئید در نوزادان، شامل موارد زیر است:
- ناتوانی ذهنی
- نارسایی رشد
- کوتاهی قد
- چشمهای برآمده یا اگزوفتالموس
- اسهال و استفراغ شدید
- گواتر
- بیش فعالی در اواخر دوران کودکی
بزرگ شدن غده تیروئید یا همان گواتر در نوزادان میتواند در زمان تولد به نای نوزادان فشار بیاورد و باعث اختلال تنفس نوزاد شود. در برخی مواقع ضربان قلب سریع نوزاد ممکن است منجر به نارسایی قلبی در آنها شود.
عوارض تیروئید پرکار در کودکان (عوارض تیروئید در کودکان ۱۲ ساله)
تیروئید پرکار در کودکان زیر ۱۲ سال میتواند عوارض زیادی برای آنها داشته باشد و از همه مهمتر روی روند رشد کودک تاثیر بگذارد. از طرفی نوسانات خلقی که کودک تجربه میکند به همراه اضطراب و تحریک پذیری عصبی، خلق و خوی کودک را تغییر میدهد. بخش مهم این عوارض تاثیری است که پرکاری تیروئید روی تمرکز و توجه کودک دارد. معمولا کودکان با پرکاری تیروئید نمیتوانند عملکرد خوبی در مدرسه داشته باشند و یادگیری آنها تحت تاثیر قرار میگیرد. پرکاری تیروئید میتواند روی روابط عاطفی کودکان تاثیر بگذارد و باعث یک سری مشکلات روحی و روانی در آنها شود.
عوارض پرکاری تیروئید در نوجوانان (عوارض پرکاری تیروئید در نوجوانان دختر)
عوارض پرکاری تیروئید در نوجوانان بیشتر روی خلقوخوی آنها و روند رشدشان تاثیر میگذارد. از همین رو درمان سریع این عارضه از اهمیت زیادی برخوردار است. عوارض تیروئید پرکار در نوجوانان شامل موارد زیر میشود:
- اضطراب و تحریکپذیری بیشتر
- تاخیر در پریودی نوجوانان دختر
- مشکلات هورمونی و بلوغ در نوجوانان پسر
- کاهش وزن غیر قابل توضیح و اختلالات رشد و نمو؛ خصوصا کوتاهی قد نسبت به هم سن و سالان
- مشکلات قلبی از جمله نارسایی قلبی
- طوفان تیروئیدی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
پرکاری تیروئید به نسبت کمکاری تیروئید عوارض جدیتری ایجاد میکند و به همین دلیل هم درمان به موقع آن بسیار مهم است. معمولا برای اکثر بیماران با شروع درمان، اکثر علائم و عوارض تیروئید پرکار هم برطرف میشود. زمانی که نشانههای اولیه ایجاد شد، میتوان با مراجعه به موقع به دکتر متخصص غدد، با انجام تستهای لازم، هر چه سریعتر روند درمان را آغاز کرد. همچنین با ویزیت آنلاین متخصص غدد قادر خواهید بود، نگرانیهای خود را از بابت بیماری به اشتراک بگذارید و درمان را با توجه به شرایط خود پیش بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!