فهرست مطالب
سرطان خون، که به آن لوسمی نیز گفته میشود، به سرطان بافتهای خونساز بدن، از جمله مغز استخوان و سیستم لنفاوی، اشاره دارد. در سرطان خون، سلولهای سفید خون تحت تاثیر قرار میگیرند که نقش مهمی در مبارزه با عفونتها دارند و بهطور طبیعی در بدن تولید و تقسیم میشوند، اما در افراد مبتلا به لوسمی، مغز استخوان، سلولهای سفید خون غیرطبیعی تولید میکند که قادر به انجام وظایف خود نیستند. نشانهها و علائم سرطان خون بسته به نوع و مرحله بیماری متفاوت هستند. بسیاری از افراد در مراحل اولیه ابتلا به برخی انواع لوسمی ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند یا علائم بهتدریج بروز کنند. در این مطلب، به بررسی علائم، نشانهها و عوامل خطر مرتبط با سرطان خون خواهیم پرداخت. اگر علائم غیرعادی در خود مشاهده کردید، برای بررسی مشکل خونی از طریق دکترتو برای نوبت دهی بهترین متخصص انکولوژی و دکتر فوق تخصص خون اقدام کنید.
علائم سرطان خون بدخیم چیست؟
علاوه بر علائم عمومی که ممکن است در بیماران مبتلا به سرطان خون مشاهده شود، برخی علائم خاص نیز وجود دارند که به انواع خاصی از سرطان خون بدخیم مرتبط هستند. شناخت این علائم میتواند به تشخیص زودهنگام و درمان موثر بیماری کمک کند. علائم سرطان خون بدخیم شامل موارد زیر میشوند:
- سرطان خون میلوئید حاد (AML): این نوع سرطان معمولا با احساس ضعف، تنگی نفس و خونریزی از لثهها یا بینی همراه است.
- سرطان خون لنفوسیتی حاد (ALL): علائم سرطان خون بدخیم لنفوسیتی حاد شامل تورم غدد لنفاوی، تب و درد در استخوانها یا مفاصل میشوند.
- سرطان خون میلوئید مزمن (CML): فرد نشانههای خستگی، تعریق شبانه و کاهش وزن از خود بروز میدهد.
- سرطان خون لنفوسیتی مزمن (CLL): در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارد، اما با پیشرفت بیماری، ممکن است خستگی، تورم غدد لنفاوی و کاهش وزن را تجربه کنید.
گروه بیمار | نوع سرطان خون | علائم مشخصه | توضیحات تکمیلی |
بزرگسالان | لوکمی میلوئید حاد (AML) | ضعف، تنگی نفس، خونریزی از لثهها یا بینی | علائم به دلیل کاهش شدید گلبولهای قرمز، سفید و پلاکتها. |
لوکمی لنفوسیتی حاد (ALL) | تب، تورم غدد لنفاوی، درد در استخوانها یا مفاصل | انتشار سلولهای بدخیم در سیستم لنفاوی و مغز استخوان. | |
لوکمی میلوئید مزمن (CML) | خستگی، تعریق شبانه، کاهش وزن | پیشرفت آهسته، همراه با تکثیر غیرطبیعی سلولهای مغز استخوان. | |
لوکمی لنفوسیتی مزمن (CLL) | خستگی، تورم غدد لنفاوی، کاهش وزن | در مراحل اولیه بدون علامت، اما با پیشرفت بیماری این علائم ظاهر میشوند. | |
کودکان | لوکمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) | تب، عفونتهای مکرر، خستگی، رنگپریدگی، درد در استخوانها، بزرگ شدن غدد لنفاوی | شایعترین نوع سرطان خون در کودکان، معمولاً با خستگی و تبهای مکرر آغاز میشود. |
لوکمی میلوئید حاد (AML) | خونریزی آسان، کبودی، عفونتهای شدید | کاهش تولید سلولهای سالم خونی در مغز استخوان. | |
نوزادان | لوکمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) | پتشی (لکههای قرمز یا بنفش روی پوست)، تورم کبد یا طحال، علائم عصبی | نادر اما شدید، با تجمع لنفوبلاستهای نابالغ در مغز استخوان و خون. |
لوکمی میلوئید حاد (AML) | لوکمی پوستی، هایپرلکوسیتوز، زخم دهانی و لثه | افزایش شدید گلبولهای سفید نابالغ که عملکرد طبیعی خون را مختل میکند. | |
زنان | همه انواع لوکمی | خستگی مفرط، تبهای بدون علت، کبودی یا خونریزی آسان، تعریق شبانه | علائم کلی سرطان خون که در زنان ممکن است با تغییرات هورمونی یا سایر مشکلات اشتباه گرفته شود. |
مردان | همه انواع لوکمی | خستگی شدید، کبودی یا خونریزی آسان، کاهش وزن، تبهای بدون علت | در مراحل اولیه، ممکن است علائم نادیده گرفته شوند. |
سالمندان | لوکمی لنفوسیتی مزمن (CLL) | خستگی، خونریزی آسان، احساس پری یا نفخ شکم، کاهش وزن | شایعترین نوع لوکمی در سالمندان با پیشرفت آهسته. |
لوکمی میلوئید مزمن (CML) | تعریق شبانه، ضعف، کاهش وزن، خونریزی آسان | افزایش تعداد گلبولهای سفید بالغ غیرطبیعی در خون و مغز استخوان. | |
جوانان | همه انواع لوکمی | تبهای مکرر، تعریق شبانه، درد استخوانها، کبودی، کاهش وزن | علائم شبیه به بزرگسالان اما ممکن است دیرتر تشخیص داده شوند به دلیل تفسیر اشتباه به عنوان بیماریهای عمومیتر. |
اولین علائم سرطان خون
علائم اولیه سرطان خون غالبا مبهم و غیرقابل تشخیص هستند و به همین دلیل به آنها علائم خاموش میگویند و ممکن است مشابه با نشانههای بیماریهای رایج مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا باشند، که تشخیص را دشوار میکند. برخی از شایع ترین علائم اولیه سرطان خون عبارتند از:
- خستگی شدید و مداوم حتی بعد از استراحت کافی
- تب بدون علت
- لرز همراه با تب
- اگر به راحتی کبود میشوید یا بدون دلیل دچار خونریزی از لثهها یا بینی میشوید.
- بزرگ شدن بدون درد غدد لنفاوی
- ابتلا به عفونتهای مکرر مانند عفونت گوش، عفونت ریه یا عفونتهای پوستی
- درد در استخوانها یا مفاصل
- کاهش وزن بدون دلیل
- تعریق شدید در شب
اولین علائم سرطان خون در زنان
از آنجایی که سرطان خون یکی از انواع جدی سرطانها است که میتواند در مراحل اولیه با علائم مبهم و عمومی ظاهر شود، باید نشانههای آن را جدی گرفت. البته علائم آن بسته به نوع بیماری متفاوتند. برخی از اولین نشانه های سرطان خون در زنان عبارتند از:
- خستگی مفرط
- تبهای بدون دلیل
- لرز
- کبودی یا خونریزی آسان
- تورم غدد لنفاوی
همچنین، عفونتهای مکرر، درد در استخوانها یا مفاصل، کاهش وزن غیرقابل توضیح و تعریق شبانه نیز نشانههایی از سرطان خون در زنان هستند. ریسک فاکتورهایی که زنان را در معرض ابتلا به لوکمی قرار میدهند عبارتند از:
- سن: این بیماری در زنان مسنتر شایعتر است.
- سابقه خانوادگی: داشتن سابقه خانوادگی سرطان خون میتواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
- وجود برخی بیماریها مانند سندرم داون و بیماریهای خودایمنی خطر ابتلا به سرطان خون را بالا میبرد.
- تماس با مواد شیمیایی مانند بنزن و اشعه یونیزه
برخی از علائم خونی نگرانت کرده؟
برای بررسی نوبت بگیر.
اولین علائم سرطان خون در مردان
سرطان خون، به ویژه لوکمی، میتواند در مراحل اولیه با علائم مبهم و غیرقابل تشخیصی ظاهر شود که به راحتی نادیده گرفته میشوند. مردان ممکن است در ابتدا احساس خستگی مفرط، ضعف یا کاهش انرژی را تجربه کنند که به دلیل کاهش تعداد سلولهای خونی سالم است. همچنین، ممکن است دچار تبهای بدون دلیل یا عفونتهای مکرر شوند که نشاندهنده ضعف سیستم ایمنی بدن است. اولین علائم سرطان خون در مردان عبارتند از:
- خستگی شدید: احساس خستگی مداوم که با استراحت بهبود نمییابد.
- کبودی و خونریزی آسان: کبودیهای غیرقابل توضیح یا خونریزی از لثهها و بینی.
- تب و لرز: تبهای مکرر یا لرز بدون علت مشخص.
- عفونتهای مکرر: افزایش ابتلا به عفونت به دلیل ضعف سیستم ایمنی.
- درد در استخوانها و مفاصل: احساس درد و ناراحتی در نواحی مختلف بدن.
- کاهش وزن غیرقابل توضیح: کاهش وزن بدون تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت.
- تغییرات در رنگ پوست: پوست ممکن است رنگپریده یا دارای لکههای قرمز کوچک (پتشی) شود.
- بزرگ شدن غدد لنفاوی و یا بزرگ شدن کبد یا طحال
اولین علائم سرطان خون در کودکان
در ابتدای سرطان خون کودکان، این علائم ممکن است گاهی ظاهر شده و گاه ناپدید شوند. ممکن است کودک یک روز بسیار خسته باشد و روز بعد انرژی بیشتری داشته باشد. همچنین، تعداد سلولهای خون عادی ممکن است کمتر از حد معمول باشند. این بیماری ممکن است در مغز استخوان، خون یا سایر بافتها و اندامها از جمله غدد لنفاوی، کبد، طحال، تیموس، مغز، نخاع، لثهها و پوست وجود داشته باشد. علائم در هر کودک متفاوت هستند و رنگ پریدگی پوست و خستگی را هم باید به سایر نشانهها اضافه کنید. کودکان مبتلا به لوکمی دچار تب و مشکل در مقابله با عفونتها میشوند. تعداد سلولهای قرمز خون سالم برای حمل اکسیژن کمتر است.
علائم سرطان خون در نوزادان
تقریبا ۸۰ درصد از لوکمیهای کودکان به عنوان لوکمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) شناخته میشوند. در کودکان مبتلا به این بیماری، مغز استخوان تعداد زیادی لنفوبلاست، که نوعی سلول سفید خون نابالغ است، تولید میکند. سرطان خون در نوزادان نوعی نادر از لوکمیهای لنفوبلاستیک حاد (ALL) و میلوئید حاد (AML) هستند که معمولا در نوزادان زیر یک سال تشخیص داده میشوند. بیماران اغلب با بزرگ شدن کبد و طحال، لوکمی پوستی، علائم سیستم عصبی مرکزی و هایپرلکوسیتوز (افزایش تعداد گلبولهای سفید خون) مراجعه میکنند.
علائم سرطان خون در جوانان
سرطان خون یکی از شایعترین انواع سرطان در میان جوانان است که میتواند به دلایل ژنتیکی، محیطی یا تغییرات در سلولهای خونی ایجاد شود. آگاهی از این نشانهها و مراجعه سریع به پزشک برای بررسیهای دقیق میتواند در تشخیص زودهنگام و افزایش شانس درمان مؤثر بسیار اهمیت داشته باشد.سرطان خون در جوانان با علائم خاصی خود را نشان میدهد:
- خستگی مفرط
- تبهای مکرر یا لرز بدون علت مشخص
- کبودیهای عجیب یا خونریزی از لثهها و بینی
- بزرگ شدن غدد لنفاوی در گردن، زیر بغل یا کشاله ران
- افزایش ابتلا به عفونتها به دلیل ضعف سیستم ایمنی
- احساس درد در نواحی مختلف بدن، به ویژه در استخوانها و مفاصل
- کاهش وزن بدون تلاش برای رژیم غذایی یا ورزش
- تعریق شدید در طول شب
خونریزیهای غیرطبیعی نگرانت کرده؟ از متخصص مشاوره بگیر.
علائم سرطان خون در سالمندان
لوکمی لنفوسیتی مزمن رایج ترین نوع سرطان خون با رشد آهسته است که بیشتر سالمندان را تحت تاثیر قرار میدهد. این نوع سرطان در سلولهای لنفوئیدی (سلولهای سفید خون) مغز استخوان آغاز میشود و به آرامی پیشرفت میکند. لوکمی میلوئید مزمن نیز در سالمندان شیوع دارد و علائم آن عبارتند از:
- خونریزی آسان
- رنگپریدگی
- خستگی
- کاهش وزن ناگهانی
- احساس پری یا نفخ شکم
- تعریق شبانه
علائم پوستی سرطان خون
پتشی از علائم پوستی سرطان خون است که شبیه راشهای پوستی رایج مانند درماتیت آتوپیک به نظر میرسد. با این حال، راشهای ناشی از لوکمی یک ویژگی متمایز دارند: زمانی که به آنها فشار وارد شود، لکهها رنگ قرمز، بنفش یا قهوهای خود را حفظ میکنند. در مقابل، وقتی به هر نوع راش دیگری فشار وارد شود، پوست به رنگ سفید در میآید. علائم پوستی سرطان خون عبارتند از:
- پتشی
- راش ناشی از لوکمی میلوئید حاد (AML)
- زخم های دهانی و ورم لثه
- کبودی و خونریزی آسان
- تغییرات در رنگ پوست
- عفونتهای دیگر پوستی به دلیل کاهش پاسخ ایمنی
علائم سرطان خون در آزمایش cbc
آزمایش شمارش کامل خون (CBC) یکی از مهمترین روشهای اولیه برای تشخیص سرطان خون است. این آزمایش با اندازهگیری تعداد گلبولهای سفید، قرمز و پلاکتها، میتواند تغییرات غیرطبیعی در سلولهای خونی را نشان دهد. تشخیص به موقع این تغییرات از طریق آزمایش CBC میتواند نقش کلیدی در شناسایی زودهنگام این بیماری ایفا کند. آزمایش شمارش کامل خون (CBC) میتواند نشانههای مختلفی از سرطان خون را نشان دهد. برخی از علائم رایج عبارتند از:
- کاهش تعداد گلبولهای قرمز (آنمی): منجر به خستگی، رنگپریدگی و ضعف میشود.
- افزایش تعداد گلبولهای سفید: تعداد بالای گلبولهای سفید میتواند نشاندهنده وجود لوکمی باشد.
- کاهش تعداد پلاکتها: این کاهش منجر به خونریزی آسان و کبودیهای غیرقابل توضیح میگردد.
- وجود سلولهای غیرطبیعی: در صورت وجود لوکمی، ممکن است سلولهای غیرعادی در شمارش گلبولهای سفید مشاهده شود.
اگر هر یک از این تغییرات در نتایج آزمایش CBC مشاهده شود، پزشک ممکن است به بررسیهای بیشتر و آزمایشهای تخصصیتری نیاز داشته باشد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سرطان خون که به انواع مختلف حاد و مزمن تقسیم میشود، با علائمی مانند خستگی مفرط، رنگپریدگی، کبودیهای غیرقابل توضیح، عفونتهای مکرر و تغییرات در وزن همراه است. علائم سرطان خون ممکن است به تدریج و به صورت گاه و بیگاه ظاهر شوند و به همین دلیل ممکن است در ابتدا نادیده گرفته شوند.
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان با هر یک از این علائم مواجه شدید، مهم است که به سرعت به متخصص هماتولوژی مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام سرطان خون میتواند شانس موفقیت درمان را به طور قابل توجهی افزایش دهد. پزشک با انجام آزمایشهای لازم، از جمله شمارش کامل خون (CBC) و سایر آزمایشهای تخصصی، میتواند وضعیت را ارزیابی کرده و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسبی را آغاز کند. به یاد داشته باشید که بسیاری از علائم ذکر شده میتواند ناشی از شرایط دیگر باشد و وجود آنها لزوما به معنای ابتلا به سرطان خون نیست، برای آنکه خیال خود را راحت کنید، مشاوره آنلاین متخصص خون بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!