فهرست مطالب
رژیم غذایی برای التهاب روده به این دلیل اهمیت دارد که شرایط بیماران را به طور قابل توجهی تسکین خواهد داد. پیروی از یک رژیم غذایی التهاب روده مناسب نه تنها از عود بیماری جلوگیری می‌کند بلکه عوارض ناشی از بیماری را هم تا حد زیادی تسکین خواهد داد. توصیه‌های تغذیه‌ای برای هر بیمار و با توجه به شدت بیماری متفاوت است. به همین خاطر مهم است که در مورد درمان‌هایی که برای شما مناسب است با یک متخصص تغذیه و یا پزشک متخصص در این زمینه صحبت کنید. بهتر است تا حد امکان تعداد کمتری از غذاها را محدود کنید تا شانس دریافت یک رژیم غذایی متعادل و مغذی را افزایش دهید. با این حال، برخی از استراتژی‌های رژیم غذایی به کنترل علائم کمک می‌کند. اطلاعات زیر را برای پیروی از یک رژیم غذایی موثر در نظر داشته باشید. اگر نیاز به مشاوره گرفتن از پزشک متخصص گوارش، دکتر متخصص داخلی و متخصص تغذیه دارید هم سری به وبسایت دکترتو بزنید. دکترتو به شما امکان دریافت نوبت مشاوره حضوری و آنلاین از بهترین پزشکان متخصص در زمینه درمان التهاب روده و نیز متخصصان تغدیه را می‌دهد.
رژیم غذایی برای التهاب روده (بهترین تغذیه برای التهاب روده)
اینکه چه رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به التهاب روده بهترین گزینه است را پزشک یا متخصص تغذیه تعیین می‌کند. برخی نکات وجود دارند که بیماران مبتلا به این بیماری باید رعایت کنند. به عنوان مثال باید از مصرف برخی مواد غذایی خودداری شد و برخی دیگر باید در برنامه غذایی قرار گیرند. بد نیست نکات زیر را در رابطه با رژیم غذایی مناسب برای التهاب روده در نظر داشته باشید.
- از مصرف کافئین خودداری کنید.
- مصرف الکل را کاهش دهید.
- سعی کنید اسیدهای چرب امگا ۳ بیشتری را در رژیم غذایی خود بگنجانید. این چربی‌ها که در ماهی سالمون، ماهی خال مخالی، شاه ماهی و ساردین یافت می‌شود اثر ضد التهابی دارد.
- وعده‌های غذایی کوچک‌تر مصرف کنید.
- اگر اشتهایتان کم است و تحمل غذاهای جامد برا ندارید، مکمل‌های غذایی مصرف کنید.
- از مصرف آجیل، دانه‌ها، لوبیا و مغز پرهیز کنید.
- اگر به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستید، از یک رژیم غذایی بدون لاکتوز پیروی کنید.
- اگر مدفوع چرب و بدبو دارید، ممکن است دچار سوء جذب چربی شده باشید. با پیروی از یک رژیم غذایی کم چرب، سوء جذب چربی را درمان کنید.
- مصرف مایعات را افزایش دهید.
- فیبر را در صورت تحمل به رژیم غذایی اضافه کنید.
| دسته‌بندی | مواد غذایی توصیه‌شده | مواد غذایی مضر |
|---|---|---|
| میوه‌ها | انواع توت‌ها، سیب، مرکبات، آووکادو، انار | میوه‌های اسیدی یا دارای فیبر سخت برای بیماران حساس |
| سبزیجات | سبزیجات برگدار نرم (اسفناج، کلم پیچ، چغندر)، سبزیجات پخته شده | سبزیجات خام یا فیبری مانند گل‌کلم و کلم بروکلی |
| پروتئین‌ها | تخم‌مرغ، ماهی‌های چرب (سالمون، شاه‌ماهی، ساردین)، پروتئین‌های بدون چربی | گوشت قرمز پرچرب (استیک، همبرگر) |
| غلات و نشاسته | غلات پخته شده، نودل گندم، برنج سفید، نان تست، تورتیلا | غلات کامل و سبوس‌دار در موارد حساسیت |
| لبنیات | محصولات لبنی کم چرب یا بدون لاکتوز (در صورت عدم تحمل لاکتوز) | محصولات لبنی پرچرب یا دارای لاکتوز در افراد حساس |
| چربی‌ها و روغن‌ها | روغن زیتون، آووکادو، آجیل‌هایی مانند گردو و بادام (در صورت تحمل) | چربی‌های اشباع شده (مانند کره، خامه، روغن نارگیل) |
| مایعات و نوشیدنی‌ها | آب، دمنوش‌های گیاهی (زنجبیل، زردچوبه، رازیانه)، چای سبز | نوشیدنی‌های کافئین‌دار (قهوه، نوشابه) و الکل |
| ادویه‌ها | زردچوبه، زنجبیل، دارچین، نعناع فلفلی، پونه کوهی | ادویه‌های تند و قوی در موارد حساسیت |
| غذاهای تخمیری | ماست کم چرب، کفیر، کلم‌ترش | – |
| شیرینی و قندها | عسل | قندهای مصنوعی (آبنبات، نوشابه، آبمیوه‌های شیرین) |
| سوپ‌ها و غذاهای آبکی | سوپ سبزیجات، آبگوشت کم چرب | سوپ‌های چرب یا حاوی خامه |
چه غذاهایی برای التهاب روده خوبه؟
اینکه چه غذاهایی برای التهاب موثر هستند را پزشک تشخیص می‌دهد. با این حال می‌توان گفت ترجیحا باید فیبر را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. منابع فیبری که به خوبی قابل تحمل هستند عبارتند از سبزیجات پخته شده نرم، میوه‌های کنسرو شده یا پخته شده و نشاسته‌هایی مانند غلات پخته شده و نودل گندم. میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین بدون چربی و محصولات لبنی کم چرب و بدون چربی هم به بیماران مبتلا به التهاب روده بسیار توصیه می‌شود.
۱. میوه های مفید برای التهاب روده
میوه‌های زیادی برای التهاب روده موثر هستند. فرقی ندارد این میوه‌ها به صورت خام مصرف شوند یا روی دسر یا ماست از آن‌ها استفاده کنید، در تمام این موارد بدن شما از خواص بی‌نظیر این میوه‌ها استفاده خواهد کرد. طبق تحقیقات، به نظر می‌رسد که این ۵ گروه میوه قوی‌ترین مواد مغذی را دارند و برای بیماران مبتلا به التهاب روده بسیار موثر خواهند بود:
- انواع توت‌ها: توت‌ها ترکیبی منحصر به فرد از فیبر، انواع آنتی اکسیدان و فیتوکمیکال است که همگی برای سلامت روده موثر هستند.
- سیب: یک سیب با اندازه متوسط، بیش از ۲۰ درصد از ارزش فیبر روزانه بدن را تامین می‌کند.
- مرکبات: یکی از بهترین میوه‌ها برای سلامت روده، مرکبات به دلیل وجود ویتامین C درون آن‌ها هستند.
- آووکادو: یک آووکادو تقریباً ۱۳ گرم فیبر دارد و آن را به میوه‌ای با فیبر بالا تبدیل می‌کند.
- انار: انار سرشار از پوکیالاژین‌ها و آنتوسیانین‌ها (آنتی اکسیدان‌ها) و همچنین فیبرهای مختلف، ویتامین‌های C و K و فولات است.
۲. دمنوش برای التهاب روده
نوشیدن دمنوش‌های گیاهی به تسکین علائم کولیت اولسراتیو و بهبود سلامت کلی بدن کمک کند. دمنوش‌های متشکل از زردچوبه و زنجبیل، دانه رازیانه و چای سبز با زنجبیل و نعناع حاوی خواصی هستند که التهاب و ناراحتی‌های گوارشی را کاهش می‌دهند.
دنبال دمنوش مناسب برای التهاب روده‌ات هستی؟
از متخصص مشورت بگیر.
۳. سوپ برای التهاب روده
سوپ‌های مختلف، به‌ویژه آن‌هایی که حاوی آبگوشت، سبزیجات تازه و غنی از مواد مغذی هستند، به دلیل محتوای بالای آب و ترکیبات مفید، می‌توانند گزینه‌ای عالی برای افراد مبتلا به مشکلات روده، از جمله التهاب، باشند. این سوپ‌ها علاوه بر تأمین مایعات مورد نیاز بدن، می‌توانند به کاهش التهاب، بهبود گوارش و تقویت سیستم ایمنی کمک کنند. ترکیبات موجود در سبزیجات مانند آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر محلول نیز نقش مهمی در حفظ سلامت روده دارند.
۴. خواص کندر برای التهاب روده
کندر یک صمغ بوده که از تنه درخت Boswellia گرفته می‌شود. خواص ضد التهابی کندر و اثرات ضدعفونی‌کننده و ضد میکروبی آن به کاهش علائم بیماری‌های معده از جمله بیماری کرون و کولیت اولسراتیو کمک می‌کند.
۵. عسل برای التهاب روده
عسل یکی از درمان های طبیعی التهاب روده است که در مدیریت این نقش زیادی دارد. نشان داده شده است که ترکیبات فنلی آن باعث کاهش التهاب برای چندین بیماری مختلف می‌شود.
متن انگلیسی:
ucsfhealth
No specific diet has been shown to prevent or treat IBD. However, some diet strategies help control symptoms.
ترجمه متن:
هیچ رژیم غذایی خاصی برای پیشگیری یا درمان IBD نشان داده نشده است. با این حال، برخی از استراتژی‌های رژیم غذایی به کنترل علائم کمک می‌کند.
۶. زنجبیل برای التهاب روده
زنجبیل به دلیل اثرات ضد التهابی قوی، می‌تواند نقش مؤثری در کاهش التهاب و محافظت از دستگاه گوارش ایفا کند. این خاصیت باعث می‌شود زنجبیل برای درمان بیماری‌هایی نظیر بیماری التهابی روده، گاستریت و زخم معده مفید باشد. ترکیبات فعال زنجبیل مانند جینجرول و شوگاول می‌توانند به کاهش درد، التهاب و تسکین علائم گوارشی کمک کرده و سلامت کلی دستگاه گوارش را بهبود بخشند.
۷. خرما و التهاب روده
خرما حاوی فیبر نامحلول بوده که برای هضم سالم ضروری است. خوردن فیبر نامحلول کافی به جلوگیری از یبوست و التهاب در دستگاه گوارش کمک می‌کند. خرما برای رفع یبوست هم مفید است. این ماده سرشار از فیبر غذایی بوده که باعث نرم شدن مدفوع و تقویت حرکات منظم روده (در صورت مصرف به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی) می‌شود.
۸. سبزیجات برگ سبز
سبزیجات برگ سبز بخش مهمی از رژیم ضد التهابی برای درمان بیماران مبتلا به التهاب روده هستند. میوه‌ها و سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان‌ها و پلی فنول‌های طبیعی هستند. این‌ها مواد شیمیایی موجود در گیاهان هستند که از التهاب محافظت خواهند کرد. سبزیجات برگدار غنی از ویتامین K مانند اسفناج و کلم پیچ تاثیرات ویژه دیگری دارند؛ چرا که سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر هستند. برخی از نمونه‌های سبزی‌های برگدار عبارتند از کلم پیچ، اسفناج، آروگولا، چغندر و شلغم.
۹. افزایش مصرف انواع پروبیوتیک و پری بیوتیک
افزایش مصرف انواع پروبیوتیک و پری‌بیوتیک باعث بهبود التهاب مزمن روده می‌شود. میکروارگانیسم‌های زنده در مکمل‌ها یا غذاهای تخمیر شده مانند کفیر، ماست و کلم ترش به عنوان درمانی برای IBD پیشنهاد شده‌اند. ایده این است که با خوردن باکتری‌های مفید می‌توانیم یک میکروبیوم متعادل را بازسازی و حفظ کنیم و التهاب را کاهش دهیم.
یک رژیم غذایی برای التهاب روده به کاهش عوارض این بیماری کمک می‌کند.۱۰. ماهی های چرب (مانند سالمون)
در افرادی که به طور منظم ماهی‌های روغنی مصرف میکنند خطر ابتلا به بیماری التهابی روده (IBD) کمتر است. مکمل روغن ماهی نیز با کاهش خطر ابتلا به IBD مرتبط است. در ماهی‌هایی از جمله سالمون، ماهی خال مخالی، شاه ماهی و ساردین روغنی یافت می‌شود که منجر به کاهش التهاب خواهد شد. خوردن مقداری از این ماهی‌ها به مدت ۲ تا ۴ بار در هفته برای کاهش التهاب توصیه می‌شود.
۱۱. مغزیجات
مغزها و آجیل‌ها دارای مقدار زیادی از آنتی اکسیدان‌های قوی و بیواکتیوهای ضد التهابی از جمله توکوفرول‌ها، سلنیوم، روی، منیزیم، فیبر، فیتواسترول‌ها و پلی فنول‌ها هستند که باعث کاهش التهاب روده می‌شوند.
۱۲. روغن زیتون
روغن زیتون از زمان‌های قدیم بخاطر فواید بی‌نظیر آن مصرف می‌شود. از دیرباز به عنوان منبع مهم چربی با مواد مغذی بالا در نظر گرفته شده و اکنون شواهد در مورد خواص ضد التهابی پلی فنول‌های روغن زیتون، مزایای درمانی بالقوه‌ای از آن را برای بیماری‌های التهابی مزمن مانند IBD نشان می‌دهد.
۱۳. افزایش مصرف مایعات
نوشیدن آب کافی برای هیدراته نگه داشتن بدن بسیار مهم است. نوشیدن آب به جای آب میوه، نوشابه، الکل و نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه یا چای به بیماران مبتلا به التهاب روده توصیه می‌شود.
مواد غذایی مضر برای التهاب روده
بسیاری از مشکلات گوارشی ناشی از التهاب هستند و بیماران برای بهبودی کامل، باید غذاهای ضد التهابی زیادی مانند آبگوشت استخوان، غذاهای پروبیوتیک و چربی‌های سالم مصرف کنند. شناسایی و اجتناب از غذاهای محرک یک گام مهم در مدیریت علائم بیماری التهاب روده است. محرک‌های رایج عبارتند از غذاهای پرچرب، محصولات لبنی (برای کسانی که به لاکتوز حساسیت دارند)، غذاهای تند و غذاهای پرفیبر که می‌توانند علائم را در طول تشدید علائم تشدید کنند.
التهاب روده داری و نمی‌دونی چه غذایی بخوری؟ مشاوره بگیر.
۱. شیر برای التهاب روده
لبنیات دارای اثرات ضد التهابی است، اما مراقب چربی‌های اشباع شده باشید. تحقیقات نشان داده که چربی‌های اشباع شده باعث افزایش التهاب در بدن می‌شوند. پروبیوتیک‌های موجود در شیر خام نیز مواد شیمیایی ضد التهابی را آزاد کرده و به هضم غذا کمک میکنند. اما در برخی افراد به ویژه افراد حساس به لاکتوز شیر و لبنیات با تشدید علائم التهاب روده همراه است.
۲. محدودیت فیبرهای غذایی
محدود کردن فیبر غذایی برای بیماران مبتلا به التهاب روده توصیه نمی‌شود؛ مگر اینکه خطر انسداد وجود داشته باشد. اگر تنگی یا انسداد روده دارید، شاید نیاز به محدود کردن مصرف فیبر خود برای مدتی طولانی داشته باشید.
۳. قند (شیرینی هایی از جمله آبنبات، نوشابه و آبمیوه)
رژیم غذایی حاوی مقادیر زیادی قند دستگاه گوارش را ملتهب می‌کند. مصرف زیاد قند، انواع و میزان باکتری‌های مختلف را در روده شما تغییر می‌دهد و منجر به رشد بیش از حد باکتری‌های عامل التهاب می‌شود. این التهاب، به نوبه خود، ممکن است مخاط روده و یکپارچگی بافت را تغییر دهد و نفوذپذیری دیواره روده را افزایش دهد.
۴. چربی و التهاب روده
بیشتر و نه همه چربی‌های اشباع شده باعث التهاب می‌شوند. رژیم‌های غذایی پرچرب با برهم زدن سد روده‌ای، تنظیم سیتوکین‌های پیش التهابی و افزایش استرس اکسیداتیو در بافت روده بزرگ، مستقل از چاقی شدت کولیت را تشدید می‌کند.
متن انگلیسی:
medicalnewstoday
The Canadian Society of Intestinal Research recommend eggs for people with IBD, including those living with ulcerative colitis. They note that many people living with ulcerative colitis tolerate eggs better than other sources of protein. Eggs contain amino acids and omega-3 fatty acids.
ترجمه متن:
انجمن کانادایی تحقیقات روده، تخم مرغ را برای افراد مبتلا به IBD، از جمله کسانی که مبتلا به کولیت اولسراتیو هستند، توصیه می‌کند. آن‌ها خاطرنشان میکنند که بسیاری از افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو، تخم مرغ را بهتر از سایر منابع پروتئین تحمل میکنند. تخم مرغ حاوی اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب امگا ۳ است.
خواص ضد التهابی پلی فنول‌های روغن زیتون برای بیماران مبتلا به التهاب روده بسیار مفید است.۵. غذاهای ادویه دار برای التهاب روده
زردچوبه، زنجبیل، دارچین، نعناع فلفلی، ریشه شیرین بیان و پونه کوهی شش ادویه با اثرات ضد التهابی قوی هستند. مصرف بیش از حد ادویه‌های مختلف برای افراد با حساسیت‌های آلرژیک ممکن است نتیجه عکس داشته باشد و باعث التهاب روده شود. به عنوان مثال برخی از افراد پس از خوردن غذاهای تند، درد در دستگاه گوارش یا گرفتگی معده، نفخ و اسهال را گزارش میکنند.
۶. انواع گوشت
مطالعات تایید کرده‌اند که مصرف بیش از حد گوشت قرمز با افزایش بروز التهاب روده مرتبط است. رژیم غذایی پر پروتئین و پرچرب همراه با گوشت قرمز به طور قابل توجهی منجر به التهاب روده می‌شود. به همین علت متخصصان توصیه میکنند که بیماران از مصرف گوشت قرمز در حالات مختلفی مانند استیک و همبرگر خودداری کنند.
۷. کاهو برای التهاب روده
سبزیجات برگدار مانند کاهوی رومی، اسفناج، کلم پیچ و… جز مغذی‌ترین موادی هستند که برای التهاب روده باید مصرف کنید. این سبزیجات سرشار از ویتامین A، C و K بوده که همگی دارای خواص ضد التهابی هستند. کاهو را به مقادیر کم مصرف کنید و درباره میزان مصرفی مناسب خود از پزشک مشورت بگیرید.
۸. نوشیدنی های کافئین دار و الکل
در حالی که قهوه دارای خواص ضد التهابی است، اما برخی شواهد نشان می‌دهد که التهاب را در برخی افراد افزایش می‌دهد. گفته شده که افراد مبتلا به التهاب روده باید از مصرف کافئین اجتناب کنند. مصرف زیاد الکل هم با ایجاد و تشدید التهاب روده همراه است. متابولیسم الکل در دستگاه گوارش منجر به اختلال در هموستاز بافتی به سمت یک وضعیت مزمن التهاب روده می‌شود.
برنامه غذایی رژیم غذایی التهاب روده
به عنوان یک برنامه غذایی مناسب برای التهاب روده، میوه و سبزیجات مختلفی را مصرف کنید. پروتئین‌های بدون چربی و چربی‌های سالم هم برای شما مفید است. مصرف چربی‌های اشباع شده (مانند گوشت، لبنیات و…) باید به کمتر از ۵ گرم در هر وعده غذایی محدود شوند. توصیه می‌شود که مصرف چربی‌های خوب از جمله آجیل، آووکادو و روغن زیتون را افزایش دهید. منابع فیبری که به خوبی قابل تحمل هستند هم عبارتند از سبزیجات پخته شده نرم، میوه های کنسرو شده یا پخته شده و نشاسته‌هایی مانند غلات پخته شده، نودل و تورتیلا که باید در رژیم غذایی بیماران مبتلا به التهاب اضافه شوند. تمامی این موارد با توجه به شرایط هر بیمار توسط پزشک تجویز می‌شود. به همین خاطر لازم است که یک برنامه غذایی مناسب برای خود را از پزشک تغذیه دریافت کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
در این مقاله نکاتی را درباره بهترین رژیم غذایی برای التهاب روده گفتیم. همچنین ترفندهایی را برایتان توضیح دادیم و از موادغذایی صحبت کرده‌ایم که در بهبود وضعیت این دسته از بیماران بسیار موثر هستند. در مسیر پیوری از یک رژیم غذایی ممکن است با چالش‌ها و سوالات زیادی مواجه شوید، در تمامی این موارد مشاوره از پزشکی متخصص به شما کمکی بزرگ خواهد کرد. به همین منظور در این قسمت لازم دیده‌ایم که درباره شرایط و نحوه دریافت نوبت ویزیت از پزشکان مختلف صحبت کنیم.
اگر نیاز به صحبت با یک متخصص تغذیه یا پزشک متخصص گوارش یا دکتر داخلی در زمینه درمان بیماری التهاب روده دارید، سری به سایت دکترتو بزنید. وبسایت دکترتو به شما کمک می‌کند تا به راحتی نوبت ویزیت مورد نظر خود را دریافت کنید. تفاوتی ندارد در کدام شهر هستید، در سرتاسر ایران امکان دریافت نوبت پزشک آنلاین گوارش، دکتر آنلاین داخلی و دکتر تغذیه آنلاین برای شما کاربران عزیز وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!