علائم کبد چرب چیست؟ آشنایی با نشانه های پنهان کبد چرب

کبد دومین ارگان بزرگ بدن است که نقش مهمی در سم‌زدایی، تنظیم انرژی و هورمون‌ها، تولید صفرا و ذخیره مواد مغذی دارد. یکی از شایع‌ترین بیماری‌های کبد، کبد چرب است که به دلیل تجمع بیش‌ازحد چربی در سلول‌های کبدی رخ می‌دهد. این بیماری معمولاً به علت چاقی، دیابت، تغذیه نامناسب یا مصرف مشروبات الکلی ایجاد می‌شود. شناخت علائم کبد چرب و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده آنها، می‌تواند شما را از عوارضی مانند استئوهپاتیت، فیبروز و سیروز کبدی، نارسایی کبد و حتی مرگ نجات دهد. برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید در سایت دکترتو به صورت حضوری، تلفنی و آنلاین با فوق تخصص کبد و دکتر داخلی در ارتباط باشید.

علائم کبد چرب چیست؟

کبدچرب یکی از بیماری‌های مهم کبد است که در مراحل اولیه معمولاً بدون علامت است و به همین دلیل به عنوان «بیماری خاموش» هم شناخته می‌شود. با این حال با پیشرفت بیماری علائم مختلفی دیده می‌شود، که بسته به نوع بیماری (کبد چرب غیرالکلی یا الکلی)، شدت آن (گرید ۱ تا ۴) و شرایط فردی مانند سن، جنسیت و بیماری‌های زمینه‌ای متفاوت هستند. در ادامه، مهم ترین علائم کبد چرب را بررسی خواهیم کرد.

علائم	توضیحات
خستگی و ضعف	احساس خستگی مداوم و ضعف عمومی ناشی از اختلال در عملکرد کبد.
علائم در چهره	تیرگی زیر چشم‌ها، زردی صورت، خشکی پوست، جوش و آکنه، لک‌های تیره و چین و چروک زودرس.
احساس درد در شکم	درد در قسمت راست بالای شکم، اغلب بعد از وعده‌های غذایی سنگین یا هنگام استراحت شدیدتر می‌شود.
علائم در زبان	زبان زرد یا سفید، خشکی، ترک‌خوردگی، تغییر رنگ به زرد یا قرمز تیره.
بزرگ شدن کبد و تورم شکم	بزرگ شدن کبد (هپاتومگالی)، تورم شکم (آسیت) همراه با درد، احساس سنگینی و برجستگی رگ‌ها.
مدفوع کم‌رنگ	تغییر رنگ مدفوع به خاکستری یا سفید به دلیل کاهش تولید صفرا.
کبودی و خونریزی سریع	کبودی‌های غیرعادی و خونریزی طولانی به دلیل کاهش تولید فاکتورهای انعقادی.
خارش بدن	خارش مداوم به دلیل تجمع نمک‌های صفراوی در خون.
بزرگ شدن سینه در مردان	ژنیکوماستی به دلیل اختلالات هورمونی.
تغییر رنگ کف دست	قرمزی کف دست به دلیل افزایش استروژن و گشاد شدن عروق.
رگ‌های عنکبوتی	رگ‌های قرمز خوشه‌ای زیر پوست به دلیل افزایش فشار در ورید پورتال.
احساس گیجی و فراموشی	آنسفالوپاتی کبدی به دلیل تجمع سموم در خون.
کم‌خونی و سندروم پیش از قاعدگی	ضعف، سرگیجه، خونریزی شدید و تشدید علائم PMS.
عدم تعادل هورمونی	اختلال در تنظیم هورمون‌ها، بی‌نظمی قاعدگی در زنان و کاهش میل جنسی در مردان.
بزرگ شدن طحال	درد در قسمت فوقانی چپ شکم و سیری زودرس ناشی از فشار خون پورتال.
تورم در پاها	تورم پاها و مچ‌ها همراه با درد و پوست کشیده.
تیره شدن ادرار	افزایش بیلی‌روبین در ادرار، تغییر رنگ به قهوه‌ای تیره.
جوش‌های قرمز روی بدن	جوش قرمز روی بازو، سینه، کمر و صورت به دلیل اختلال در دفع سموم.

جدول علائم کبد چرب

۱. خستگی و ضعف

یکی از شایع ترین علایم کبد چرب، خستگی مداوم و ضعف عمومی است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. این خستگی به دلیل اختلال در عملکرد کبد در سم‌زدایی و تأمین انرژی بدن رخ می‌دهد. اگر بی‌حالی با علائمی مانند درد شکم یا مدفوع کم‌رنگ همراه باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

۲. علائم کبد چرب در چهره (علائم کبد چرب در صورت)

کبد چرب معمولا منجر به تغییراتی در چهره افراد می‌شود، که معمولا نادیده گرفته می‌شوند. شناسایی به‌موقع علائم زیر می‌تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند:

1. تیرگی و پف زیر چشم‌ها
2. رنگ‌پریدگی یا زردی صورت
3. خشکی و کدر شدن پوست
4. جوش و آکنه
5. لک‌های پوستی تیره
6. ورم صورت
7. چین و چروک زودرس

۳. کبد چرب و احساس ناراحتی و درد در شکم

افرادی که به کبد چرب مبتلا هستند معمولاً در سمت راست بالای شکم و زیر دنده‌ها درد دارند. این دل درد معمولا بعد از وعده‌های غذایی سنگین یا در زمان استراحت شدیدتر می‌شود، و ممکن است با علائمی مانند نفخ، تهوع یا خستگی همراه باشد. اگر این درد بیشتر از چند روز ادامه پیدا کند یا بدتر شود، بهتر است با پزشک مشورت کنید.

۴. علائم کبد چرب در زبان

زبان می‌تواند سرنخ‌های مهمی درباره وضعیت سلامت کبد به ما بدهد. در افراد مبتلا به کبد چرب، به‌خصوص در مراحل اولیه، ممکن است علائم زیر دیده شود:

1. مشاهده یک لایه سفید یا زرد روی زبان
2. خشکی زبان و دهان
3. ترک‌خوردگی و زخم شدن زبان
4. تغییر رنگ غیرعادی زبان به رنگ زرد یا قرمز تیره
5. زبان متورم و ملتهب

۵. بزرگ شدن کبد و تورم شکم

یکی از علایم کبد چرب بزرگ شدن کبد (هپاتومگالی) است، که در اثر تجمع بیش‌ازحد چربی و التهاب کبد ایجاد می‌شود. از نشانه‌های آن می‌توان به درد شکمی، درد در حین لمس یا فشار ناحیه کبد و احساس پر بودن و سنگینی معده اشاره کرد. همچنین تورم شکم (آسیت) به دلیل تجمع مایعات در حفره شکمی رخ می‌دهد و با افزایش اندازه شکم، احساس سنگینی، درد هنگام تنفس یا حرکت و برجستگی رگ‌های شکمی یا ناف همراه است.

علائم کبد چرب داری و نگرانی؟

برای بررسی نوبت بگیر.

۶. مدفوع کمرنگ

در کبد چرب، به دلیل کاهش تولید صفرا یا انسداد مجاری صفراوی و در نتیجه کاهش بیلی‌روبین، رنگ مدفوع ممکن است به کم‌رنگ، خاکستری یا حتی سفید تغییر کند. با این حال باید توجه داشت که مدفوع کم‌رنگ همیشه نشان‌دهنده کبد چرب نیست، و برای تشخیص علت باید به پزشک مراجعه کرد.

۷. کبودی و خونریزی سریع

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بدنتان بدون آسیب خاصی دچار کبودی شود. کبودی بدن بصورت سریع و خونریزی طولانی از علایم کبد چرب هستند، که معمولاً به دلیل کاهش تولید فاکتورهای انعقادی و پروتئین‌های ضروری رخ می‌دهند.

۸. خارش از علایم کبد چرب

اگر اخیرا دچار خارش مداوم شده‌اید و دلیل مشخصی برای آن پیدا نمی‌کنید، شاید نشانه‌ای از مشکل در کبد شما باشد. خارش بدن یکی از علائم کمتر شناخته‌شده کبد چرب است، که معمولاً در مراحل پیشرفته بیماری دیده می‌شود. این خارش به دلیل اختلال در عملکرد کبد و تجمع نمک‌های صفراوی در خون ایجاد می‌شود.

۹. بزرگ شدن سینه در مردان به دلیل کبد چرب

بزرگ شدن سینه در مردان یا ژنیکوماستی، یکی دیگر از علائم کمتر شناخته‌شده کبد چرب است، که به دلیل اختلالات هورمونی رخ می‌دهد. ژنیکوماستی به تنهایی خطرناک نیست، اما اگر با علائمی مانند درد شکم، خستگی مداوم، کاهش میل جنسی یا زردی پوست و چشم همراه باشد، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

۱۰. تغییر رنگ کف دست

یکی از علائم کبد چرب به خصوص در مراحل پیشرفته‌تر بیماری، قرمزی غیرعادی کف دست یا پالمر اریتما است. در کبد چرب به دلیل اختلال در عملکرد کبد، ممکن است سطح استروژن بالا رفته و باعث گشاد شدن عروق خونی کوچک در کف دست شود. پالمر اریتما معمولاً با درد یا خارش همراه نیست، اما مشاهده آن نیازمند بررسی پزشکی است.

۱۱. رگ های عنکبوتی

رگ‌های عنکبوتی یا اسپایدر آنژیوم‌ها یکی از علائم کبد چرب هستند، که به صورت رگ‌های قرمز خوشه‌ای زیر پوست دیده می‌شوند. بیماری کبد چرب منجر به افزایش فشار در ورید پورت (رگ انتقال‌دهنده خون از دستگاه گوارش به کبد) می‌شود. با پیشرفت بیماری، فشار پورتال بیشتر شده و احتمال بروز رگ‌های عنکبوتی افزایش می‌یابد.

۱۲. احساس گیجی و فراموشی

در مراحل پیشرفته کبد چرب، کبد توانایی کافی برای دفع سموم خطرناک مانند آمونیاک را از دست می‌دهد. این سموم وارد جریان خون شده و به مغز می‌رسند، و منجر به اختلال در عملکرد طبیعی مغز می‌شوند. این وضعیت که در پزشکی به نام آنسفالوپاتی کبدی شناخته می‌شود، با علائمی مانند اختلال در تمرکز و خواب، فراموشی، تغییرات رفتاری و لرزش دست همراه است.

۱۳. کم خونی و سندروم پیش از قاعدگی شدید (در زنان)

کبد نقش حیاتی در تنظیم هورمون‌ها و ذخیره مواد مغذی مانند آهن دارد. در کبد چرب، به دلیل کم‌خونی فقر آهن علائمی مانند ضعف، رنگ‌پریدگی، سرگیجه و شکنندگی ناخن‌ها دیده می‌شود. همچنین، افزایش سطح هورمون استروژن در این بیماری می‌تواند علائم PMS یا سندروم پیش از قاعدگی مانند گرفتگی عضلات، نوسانات خلقی، سردرد و حساسیت سینه‌ها را تشدید کند.

۱۴. عدم تعادل هورمونی

کبد نقش مهمی در تنظیم هورمون‌هایی مانند استروژن، تستوسترون و انسولین دارد، که تجمع چربی در کبد می‌تواند تعادل آنها را بهم بریزد. در زنان، این اختلال ممکن است باعث بی‌نظمی قاعدگی، تشدید PMS یا حتی سندرم تخمدان پلی‌کیستیک شود. همچنین در مردان اختلالات هورمونی می‌تواند منجر به ژنیکوماستی، کاهش میل جنسی و کاهش تراکم عضلات شود.

۱۵. بزرگ شدن طحال

در کبد چرب، چربی اضافی در کبد می‌تواند رگ‌های خونی کبد را مسدود کرده و باعث فشار خون پورتال شود. این وضعیت منجر به بزرگ شدن طحال شده و علائمی مانند درد در قسمت فوقانی سمت چپ شکم، خستگی مداوم و سیری زودرس ایجاد می‌کند.

۱۶. تورم در پاها (علائم کبد چرب در پا)

یکی از علائم مهم کبد چرب تورم در پا و مچ‌ها است، که معمولاً در مراحل پیشرفته بیماری رخ می‌دهد. تورم پاها ممکن است با درد در پا، پوست کشیده و فرورفتگی موقت در ناحیه متورم هنگام فشار دادن همراه باشد. اگر تورم پاها با زردی، تنگی نفس، یا درد شدید همراه باشد، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

۱۷. تیره شدن ادرار

در بیماری کبد چرب سطح بیلی‌روبین در خون افزایش یافته، و از طریق ادرار دفع می‌شود و رنگ آن را تیره می‌کند. اگر تیره شدن ادرار با علائمی مانند زردی پوست، خارش شدید، درد شکمی و خستگی همراه باشد، با پزشک مشورت کنید.

۱۸. جوش قرمز روی بدن (علائم کبد چرب روی پوست)

در بیماری کبد چرب، اختلال در دفع سموم و تغییرات هورمونی باعث حساس‌تر شدن پوست می‌شود. از جمله علائم پوستی این بیماری می‌توان به جوش‌های قرمز روی بازو، سینه، کمر و گاهی صورت اشاره کرد. همچنین علائم پوستی دیگری مثل قرمزی کف دست، رگ‌های عنکبوتی، خشکی، زردی پوست و لکه‌های پوستی هم ممکن است دیده شوند.

علائم خطرناک کبد چرب

کبد چرب در مراحل اولیه معمولاً بدون علامت است، اما با پیشرفت بیماری ممکن است علائم خطرناکی ظاهر شود که نشان‌دهنده آسیب جدی به کبد باشد. شناسایی و مدیریت این علائم برای جلوگیری از عوارض جدی ضروری است. در صورت مشاهده علائم زیر که نشان‌دهنده پیشرفت بیماری کبد چرب هستند، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

• زرد شدن پوست و چشم.
• تورم شکم و پاها.
• کبودی و خونریزی‌های مکرر.
• گیجی و فراموشی.
• خارش شدید و مداوم بدن.
• کاهش وزن شدید و غیرمنتظره.
• خستگی و ضعف شدید.

علائم کبد چرب در زنان

عواملی مانند یائسگی، بارداری، دیابت، مصرف داروهای هورمونی و ضدبارداری، چاقی شکمی و سندروم تخمدان پلی‌کیستیک، خطر ابتلا زنان به بیماری کبد چرب را افزایش می‌دهند. علائم کبد چرب در زنان شامل بی‌نظمی در چرخه قاعدگی، تشدید PMS، خونریزی‌های شدید و مشکلاتی مانند کم‌خونی، ریزش مو و خشکی پوست است. این بیماری همچنین ممکن است علائم سندروم تخمدان پلی‌کیستیک را هم تشدید کند.

علائم کبد چرب در بارداری

کبد چرب در بارداری (AFLP) یکی از بیماری‌های نادر اما خطرناک دوران بارداری است، که معمولاً در سه‌ماهه سوم رخ می‌دهد. عواملی مانند سابقه خانوادگی، بارداری اول و چندقلو، لاغری و جنین پسر، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. علائم کبد چرب در بارداری شامل ضعف و استفراغ شدید، درد شکمی، زردی، خارش شدید، سردرد، تورم بدن و تیرگی ادرار است. این بیماری اگر به‌موقع تشخیص داده نشود، می‌تواند به مادر و جنین آسیب جدی وارد کند.

متن انگلیسی:
In most cases, AFLP resolves once the pregnancy is over, usually about seven to 10 days after delivery.
ترجمه متن:
در بیشتر موارد، کبد چرب در بارداری (AFLP) پس از پایان بارداری برطرف می‌شود و معمولاً حدود هفت تا ده روز پس از زایمان بهبود می‌یابد.

liverdiseasenews

علائم کبد چرب در مردان چیست؟

اختلالات هورمونی ناشی از کبد چرب در مردان، معمولاً با افزایش سطح استروژن و کاهش سطح تستوسترون همراه است. این تغییرات می‌توانند باعث علائمی مانند بزرگ شدن بافت سینه، کاهش میل جنسی، اختلال نعوظ و کوچک شدن بیضه‌ها شوند. همچنین، کاهش تولید پروتئین توسط کبد می‌تواند باعث کاهش توده عضلانی و قدرت بدنی در مردان شود.

علائم کبد چرب گرید ۱ ( علائم اولیه کبد چرب چیست؟)

کبد چرب گرید ۱، مرحله اولیه این بیماری است که معمولا علامت خاصی ندارد، و به صورت تصادفی در آزمایش خون یا سونوگرافی تشخیص داده می‌شود. با این حال، در برخی افراد علائم زیر دیده شود:

1. خستگی و بی‌حالی حتی بدون فعالیت شدید.
2. درد خفیف در شکم.
3. نفخ یا سوءهاضمه و احساس پر بودن معده.

علائم کبد چرب گرید ۲ (علائم کبد چرب خفیف چیست؟)

دومین مرحله کبد چرب یا استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH)، اغلب با علائم خفیفی مانند موراد زیر همراه است. تشخیص به‌موقع کبد چرب در این مرحله می‌تواند از پیشرفت بیماری به فیبروز و سیروز کبدی جلوگیری کند.

1. خستگی مداوم
2. درد در سمت راست بالای شکم
3. مقاومت به انسولین که می‌تواند با افزایش وزن و تغییرات پوستی مانند آکانتوز نیگریکانس. (تیره شدن چین‌های گردن یا زیر بغل) همراه باشد.
4. مدفوع کم‌رنگ و تیرگی ادرار
5. کاهش اشتها و حالت تهوع
6. تورم خفیف شکم

علائم کبد چرب گرید ۳ (علائم کبد چرب متوسط چیست؟)

کبد چرب گرید ۳ یا فیبروز کبدی مرحله‌ای پیشرفته از کبد چرب است، که با آسیب‌های جدی به بافت کبد همراه است. علائم فیبروز کبدی عبارت‌اند از:

• تورم شکم
• زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها
• گیجی، فراموشی و اختلال در تمرکز
• درد شدید در شکم
• کبودی و خونریزی آسان
• ضعف و خستگی شدید
• کاهش وزن ناگهانی
• تورم در پاها
• تغییر رنگ در ادرار و مدفوع
• خارش شدید پوست

علائم کبد چرب گرید ۴ (علائم کبد چرب حاد)

کبد چرب گرید ۴ یا سیروز کبدی شدیدترین مرحله بیماری کبد چرب است، که با آسیب‌های غیرقابل برگشت بافت کبد همراه است. در صورت عدم شناسایی به‌موقع علائم زیر، خطر نارسایی کبد و حتی مرگ وجود دارد.

• بوی بد دهان
• زردی یا یرقان شدید
• گیجی، خواب‌آلودگی و فراموشی (علائم انسفالوپاتی کبدی)
• رگ‌های برجسته روی شکم
• ادرار تیره و مدفوع کم‌رنگ یا خاکستری
• افت شدید قند خون
• عروق خونی عنکبوتی
• قرمزی کف دست
• سفید شدن ناخن‌ها
• تب و عفونت‌های مکرر
• کاهش هوشیاری یا کما

علائم کبد چرب الکلی

کبد چرب الکلی (AFLD) نوعی بیماری کبدی است، که به دلیل مصرف زیاد و مداوم مشروبات الکلی ایجاد می‌شود. علائم این بیماری از جمله زردی، درد شکم، کاهش وزن ناگهانی و تورم در شکم و پاها مانند کبد چرب غیرالکلی است. اگر الکل مصرف می‌کنید و این علائم را دارید، به پزشک مراجعه کنید.

علائم و نشانه های کبد چرب در آزمایش خون

آزمایش خون یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای تشخیص بیماری کبد چرب است، مخصوصا در مراحل ابتدایی که این بیماری معمولا با علامت خاصی همراه نیست. مهم‌ترین نشانه‌های کبد چرب در آزمایش خون عبارت‌اند از:

• افزایش آنزیم‌های کبدی. (ALT و AST)
• در کبد چرب غیرالکلی، نسبت ALT به AST معمولا بیشتر از ۱ است.
• در کبد چرب الکلی، AST به ALT معمولا بیشتر از ۲ است.
• افزایش GGT
• افزایش ALP
• افزایش بیلی‌روبین
• کاهش میزان پلاکت‌ها
• افزایش سطح تری‌گلیسیرید و کلسترول
• قند خون بالا
• سطح پایین آلبومین

دنبال آزمایش خون برای تشخیص کبد چرب هستی؟ از دکتر مشاوره بگیر.

علائم کبد چرب در کودکان و نوزادان

بیماری کبد چرب در نوزادان بسیار نادر است، اما در کودکان و نوجوانان به دلیل افزایش چاقی و سبک زندگی نامناسب به یک مشکل جهانی تبدیل شده است. در کودکان علائمی مانند تیرگی پوست در گردن یا زیر بغل، چاقی شکمی، خستگی مداوم و مشکلات تمرکز و تحریک‌پذیری بیشتر از بزرگسالان دیده می‌شود. توجه والدین به این نشانه‌ها و مراجعه به پزشک برای تشخیص زودهنگام کبد چرب بسیار مهم است.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

کبد چرب یکی از شایع‌ترین بیماری‌های کبدی است که در صورت عدم تشخیص و درمان به‌موقع، می‌تواند منجر به التهاب، فیبروز یا سیروز کبدی و حتی نارسایی کبد شود. علائم کبد چرب بستگی به عوامل مختلفی مانند پیشرفت بیماری، جنسیت، سن و بیماری‌های زمینه‌ای دارد. کبد چرب در مراحل اولیه معمولاً بدون علامت است، اما با پیشرفت بیماری علائمی مانند خستگی مداوم، درد و تورم شکمی، خارش پوست، تغییر رنگ مدفوع و ادرار و غیره دیده می‌شود. اگر شما یا یکی از عزیزانتان هر یک از این علائم را دارید، با فوق تخصص کبد و دکتر داخلی مشورت کنید. همچنین در سایت دکترتو می‌توانید با دکتر گوارش آنلاین و دکتر آنلاین داخلی در ارتباط باشید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!