فهرست مطالب
بی خوابی میتواند روی جنبههای مختلف زندگی افراد تاثیر بگذارد و یکی از عوامل اصلی اضطراب و افسردگی است. گزینههای مختلفی برای درمان بیخوابی وجود دارد که با کمک آنها میتوان کیفیت خواب بهتری داشت. در این مقاله از دکترتو قصد داریم به بررسی بهترین روش های درمان سریع بی خوابی بپردازیم. اگر با بی خوابی مزمن دست به گریبان هستید بهتر است در این باره با یک متخصص اعصاب و روان مشورت کنید. شما میتوانید از سامانه دکترتو نسبت به دریافت نوبت حضوری و یا مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان اقدام کنید.
درمان سریع بی خوابی چیست؟
درمان سریع بی خوابی معمولا شامل مصرف داروهای خوابآور و انواع آرامبخشهاست. درمان شناختی رفتاری هم برای بی خوابی موثر است و حتی گاهی از ترکیب این روش با دارودرمانی استفاده میشود. اما اگر میخواهید بی خوابی را سریعتر درمان کنید، بهتر است از تکنیکهایی برای آرامتر کردن ذهن و جسم کمک بگیرید. زمانی که بدن به یک حالت آرامش میرسد و ذهن از افکار منفی آزاد میشود، قطعا راحتتر میخوابید. به همین دلیل میتوان گفت که درمان علت نخوابیدن در شب، شامل تکنیکهایی است که به آرامتر کردن ذهن و بدن کمک میکنند.
نوع درمان | روش درمان | مزایا | معایب | موارد استفاده |
---|---|---|---|---|
دارویی | داروهای خوابآور (بنزودیازپینها، غیربنزودیازپینها، ملاتونین، ضدافسردگیها) | سریعالاثر، بهبود قابل توجه کیفیت خواب | عوارض جانبی (خوابآلودگی، سرگیجه، وابستگی)، نیاز به نسخه پزشک | بی خوابی شدید و مزمن |
رفتاری | درمان شناختی رفتاری برای بی خوابی (CBT-I) | درمان ریشهای بیخوابی، کاهش وابستگی به دارو، بهبود کیفیت زندگی | نیاز به زمان و تلاش، ممکن است به چندین جلسه نیاز باشد | انواع بیخوابی |
تغذیهای | تنظیم رژیم غذایی (کاهش کافئین، الکل، غذاهای سنگین)، افزایش مصرف مواد غذایی حاوی ملاتونین (گیلاس، موز) | بهبود کیفیت خواب، کاهش اضطراب | ممکن است برای همه افراد موثر نباشد | بی خوابی خفیف تا متوسط |
تکملی | استفاده از مکملهای غذایی (ملاتونین، ویتامین D، منیزیم) | بهبود کیفیت خواب، کاهش اضطراب | ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشد، نیاز به مشورت با پزشک | بی خوابی خفیف تا متوسط |
سبک زندگی | ایجاد روتین خواب منظم، ایجاد محیط خواب آرام، ورزش منظم (نه نزدیک به زمان خواب)، محدود کردن استفاده از دستگاههای الکترونیکی قبل از خواب | بهبود کیفیت خواب، کاهش استرس | نیاز به تغییر عادات، ممکن است زمانبر باشد | انواع بیخوابی |
۱. درمان سریع بی خوابی کودکان
بی خوابی در کودکان میتواند برای والدین و کودک بسیار استرسزا باشد. دلایل مختلفی مانند تغییرات رشدی، مشکلات سلامتی، استرس و اضطراب میتوانند باعث بی خوابی در کودکان شوند. خوشبختانه، با استفاده از روشهای ساده و موثر میتوان به کودکان کمک کرد تا خواب آرام و باکیفیتی داشته باشند. برای درمان سریع بی خوابی کودکان باید از چند تکنیک اصلی کمک گرفت که شامل موارد زیر میشود:
- فعالیتهای روز کودک را بیشتر کنید، اما چند ساعت قبل از خواب به تدریج با آرامتر کردن بدن، از شدت و میزان فعالیتها بکاهید.
- ورزش و فعالیت بدنی در طول روز برای خواب سریعتر کودک در شب مفید است.
- محیط خواب کودک را آرام و تاریک کنید.
- نور محیطی را کم کنید و از نورهای آرام مانند آبی برای آماده کردن محیط خواب استفاده کنید.
- دمای اتاق را برای خواب متعادل کنید.
- پوشاندن لباس خنک و راحت به تن کودک را فراموش نکنید.
- تنظیم ساعات منظم خواب در شب؛ به این معنی که کودک هر شب در یک ساعت مشخص به تختخواب برود.
- محدود کردن کار با گوشی و تبلت یا تماشای تلویزیون در ساعات نزدیک به خواب کودک
- یک لیوان شیر گرم یک ساعت قبل از خواب کودک، برای بهبود کیفیت خواب موثر است.
- دوش آب گرم یک تا دو ساعت قبل از خواب میتواند به رفع سریع بیخوابی کمک کند.
- ماساژ دادن کودک برای آرامتر کردن جسم و ذهن مفید است.
- درمان سریع بیخوابی کودکان با کمک شربت یا قرص ملاتونین
۲. درمان سریع بی خوابی شبانه
استفاده از روشهای ذهنآگاهی و درمان شناختی رفتاری بهترین و سریعترین روشهایی هستند که میتوانند برای درمان سریع بی خوابی شبانه، موثر واقع شوند. مصرف دمنوشهای آرامشبخش قبل از خواب و اجتناب از خوردن نوشیدنیهای کافئیندار و قندی هم راهکار موثر دیگری است که میتواند به درمان فوری بی خوابی شبانه کمک کند. در نهایت برای این که بی خوابی سریعتر رفع شود، خصوصا زمانی که بیخوابی مزمن است، میتوان از داروهای خواب آور یا خوابآورهای طبیعی مانند ملاتونین کمک گرفت.
۳. درمان سریع بی خوابی نوزاد
در نوزادان درمان سریع بی خوابی تنها با کمک برخی راهکارها و تکنیکهای آرامبخش امکان پذیر است. ماساژ دادن نوزاد، تاریک و آرام کردن محیط خواب و استفاده از نورهای مناسب برای یک خواب عمیق و راحت، همگی به خواب سریعتر نوزادان کمک میکند. همچنین میتوان از یک موسیقی آرام یا وایت نویز و حرکات آرام گهواره، برای خواب سریعتر نوزاد کمک گرفت.
بیخوابی نوزادت هر شب ادامه داره؟
از متخصص کمک بگیر.
تکنیک های درمان سریع بی خوابی
زمانی که بی خوابی به یک دلیل خاص اتفاق میافتد و یک مشکل زمینهای علت بی خوابی است، قطعا درمان آن زمان بر است. اما بههرحال کمک گرفتن از برخی تکنیکها به شما کمک میکند تا بتوانید سریعتر و بهتر بخوابید و کیفیت خواب بهتری داشته باشید. این استراتژیهای عملی را باید حداقل بین ۱۲ تا ۳۰ دقیقه قبل از خواب انجام داد تا تاثیر لازم را داشته باشند. بهترین تکنیکهای درمان سریع بی خوابی شامل موارد زیر میشود:
- روی تنفس خود تمرکز کنید.
- محیط را آرام کنید.
- استفاده از یک نور آبی ملایم
- کتاب یا مجله بخوانید.
- دمنوش و چایهای گیاهی را امتحان کنید.
- دمای محیط را تنظیم کنید.
- تکنیکهای مدیتیشن و ذهنآگاهی را امتحان کنید.
- از ملاتونین کمک بگیرید.
- استفاده از داروهای خواب آور و مسکن بدون نسخه برای درمان فوری بیخوابی
۱. مدیریت تنفس
یکی از بهترین راهکارها برای درمان سریع بی خوابی، مدیریت تنفس است. تمرینات تنفس عمیق میتواند به شما کمک کند تا ذهن آشفته و بههمریخته خود را آرام کنید. خصوصا زمانی که متوجه شدید افکار مزاحم مانع خواب شماست و شما را بیدار نگه میدارد، تمرکز روی تنفس میتواند موثر باشد. افکار مضطرب در مورد کار، مدرسه و روابط از علل شایع بی خوابی هستند. نشخوار فکری نیز همینطور است، جایی که شما رویدادهای گذشته را در ذهنتان تکرار میکنید، یا به طور مکرر به همان افکار منفی فکر میکنید. میتوانید با تمرکز بر تنفستان شروع کنید. درحالیکه تا پنج میشمارید، نفس عمیق بکشید، سپس درحالیکه مجددا تا پنج میشمارید، بازدم کنید. تعدادی تکنیک و تمرین تنفسی وجود دارد که میتوانید آنها را امتحان کنید.
۲. مدیتیشن برای درمان سریع بی خوابی
تمرینات مدیتیشن یک راه عالی برای درمان سریع بی خوابی است. چه از طریق کلاسهای آنلاین و چه با استفاده از ویدئوهای مختلف مدیتیشن در یوتیوب، میتوانید از این تمرینها برای آرام کردن ذهن و بدن و بهبود کیفیت خواب کمک بگیرید. تکنیکهای مختلف آرامشبخش مانند تمرینات تنفسی، بیوفیدبک و یوگا همگی راههایی برای کم کردن اضطراب در زمان خواب هستند. این تمرینها با کاهش ضربان قلب، کنترل تنفس و کاهش تنشهای عضلانی میتوانند به آرامتر شدن شما و بهبود کیفیت خواب کمک زیادی کنند.
۳. تمرین های ذهنی برای درمان سریع بی خوابی
یکی از موثرترین و بهترین راه حلها برای درمان فوری بیخوابی، کمک گرفتن از تمرینهای ذهنی مانند درمان شناختی رفتاری برای بی خوابی است. این تمرینها به شما کمک میکند تا افکار و اعمال منفی که شما را بیدار نگه میدارند را کنترل کرده تا به این ترتیب کیفیت خواب بهتری داشته باشید. درمان شناختی رفتاری معمولاً به عنوان اولین درمان برای افراد مبتلا به بی خوابی توصیه میشود. در این تمرینها به شما آموزش داده میشود که چطور باورها و افکاری که بر خوابتان تاثیر میگذارد را تغییر دهید. بخش دیگری از این تمرینها روی تغییر عادات خواب تاثیر دارد و به شما یاد میدهد چطور رفتارهایی که مانع از خوب خوابیدن شما میشوند را متوقف کنید.
۴. ماساژ برای درمان سریع بی خوابی
یکی دیگر از تکنیکهای بسیار موثر برای درمان سریع بی خوابی، ماساژ درمانی است. شما میتوانید از یک متخصص طب فشاری برای این کار کمک بگیرید یا این که با آموزشهای ساده، از ماساژ و فشار نقاط مخصوصی در بدن برای بهبود کیفیت خواب استفاده کنید. با فشار دادن یک سری نقاط خاص قبل از خواب، میتوان بی خوابی را سریعتر رفع کرد. علاوه بر این، میتوان از ترکیب رایحه درمانی و ماساژ برای رفع سریع بیخوابی بهره برد. در این روش از روغنهای مخصوصی مانند روغن بابونه یا روغن اسطوخودوس برای ماساژ دست، پا یا پیشانی استفاده میشود. ماساژ دادن با بهبود جریان خون و آرام کردن عضلات بدن، به شما کمک میکند تا خواب عمیقتری داشته باشید.
درمان سریع بی خوابی در طب سنتی
در طب سنتی هم گزینههای زیادی برای درمان سریع بی خوابی وجود دارد. بهترین گزینهها برای رفع فوری بیخوابی در طب سنتی شامل موارد زیر میشود:
- دمنوشها و چایهای گیاهی مانند دمنوش بابونه، دمنوش سنبلالطیب و دمنوش چای سبز
- استفاده از روغنهای گیاهی مانند روغن اسطوخودوس یا روغن بنفشه
- رایحهدرمانی با گلاب
- ماساژ
- خوردن شیر گرم قبل از خواب
- استفاده از داروهای خواب آور گیاهی
دارو برای درمان سریع بی خوابی
زمانی که بیخوابی با هیچ کدام از روشها و تکنیکهای بالا درمان نمیشود، گاهی لازم است برای درمان سریع بی خوابی از داروهای خواب آور و آرامبخش استفاده کرد. برخی از این داروها تنها با تجویز پزشک در دسترساند و برخی نیز به صورت آزاد و بدون نسخه، موجودند. با این حال قبل از مصرف هر دارویی برای درمان فوری بیخوابی، حتما باید با پزشک مشورت کنید. داروهای خواب آور دستهبندیهای مختلفی دارند و رایجترین آنها شامل داروهای زیر است:
- قرص ملاتونین که یک خواب آور طبیعی است.
- داروهای گیاهی خواب آور که از یک سری ترکیبات طبیعی و گیاهی تهیه شدهاند.
- بنزودیازپینها که انواع مختلفی دارند و شامل قرصهایی با اثر کوتاه مدت، متوسط و طولانیمدت هستند.
- آگونیست گیرنده ملاتونین
- داروهای آنتاگونیست گیرنده اورکسین؛ اورکسینها انتقالدهندههای عصبی در بدن هستند که احساس خوابآلودگی و بیداری را تنظیم میکنند. دارویی که به عنوان سوورکسانت شناخته میشود به عنوان یک آنتاگونیست گیرنده اورکسین عمل میکند و میتواند به عنوان شروع خواب یا درمان بی خوابی تجویز شود.
- داروهای ضدافسردگی و داروهای ضد روانپریشی هم ممکن است برای درمان بیخوابی ناشی از اضطراب و افسردگی تجویز شوند.
- برخی داروهای بدون نسخه مانند آنتیهیستامینها هم میتوانند به عنوان خواب آور عمل کنند.
دنبال داروی مناسب برای رفع بی خوابی هستی؟ از پزشک بپرس.
قرص خواب آور قوی
در مواردی که بی خوابی شدید است و روی سلامت فرد تاثیر منفی زیادی میگذارد، پزشک بر اساس شرایط بیمار از یک سری داروهای خواب آور قویتر استفاده میکند. این داروها، اکثرا وابستگی ایجاد میکنند و نباید به هیچ عنوان بدون تجویز پزشک مصرف شوند. برخی از خوابآورهای قوی که میتوانند به درمان سریع بی خوابی هم کمک کنند شامل داروهای زیر میشوند:
- استازولام
- ریسپریدون
- کلونازپام
- دیازپام
- لورازپام
- فلورازپام
- کلردیازپوکساید
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
با وجودی که روشهای مختلفی برای درمان سریع بی خوابی وجود دارد، اما همیشه نمیتوان با کمک تکنیکهای تنظیم خواب، بی خوابی را سریع درمان کرد. اگر بی خوابی شما بیش از چند ماه طول بکشد یا زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار دهد، باید به یک دکتر متخصص اعصاب و روان مراجعه کنید. پزشک در صورت لزوم ممکن است داروهای قوی خواب آور را در کنار سایر درمانها مانند رفتاردرمانی توصیه کند، تا به تدریج روند خواب شما بهتر شود. اما اگر نیاز به مشاوره با متخصصین بیشتری دارید میتوانید از خدمات غیرحضوری دکترتو به منظور مشاوره آنلاین روانپزشکی کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!