فهرست مطالب
اسکارهای کلوئید در واقع به نوعی جای زخم تلقی میشوند که برآمده و ضخیمتر از سطح پوست تشکیل شدهاند و بیشتر از یک زخم معمولی هستند. این اسکارها نه تنها از نظر زیبایی برای افراد آزاردهنده هستند بلکه گاهی اوقات باعث ایجاد ناراحتیهای فیزیکی مانند خارش، درد و حتی محدودیت در حرکت نیز میشوند. در این مقاله از دکترتو، به بررسی دقیقتر اسکارهای کلوئیدی، علل ایجاد آنها و روشهای درمانشان خواهیم پرداخت. اگر وجود جای زخم باعث از بین بردن اعتماد به نفستان شده بهتر است در این باره با متخصص پوست مشورت کنید. شما میتوانید از سامانه دکترتو به منظور دریافت نوبت حضوری و یا مشاوره آنلاین با پزشکان استفاده کنید.
اسکار کلوئیدی چیست؟
اسکار کلوییدی نوعی جای زخم برجسته و غیرطبیعی است که در نتیجه تولید بیش از حد کلاژن در هنگام ترمیم زخم و پوست ایجاد میشود و میتوانند پس از آسیبهایی مانند بریدگی، جراحی، سوختگی، یا حتی آکنه ظاهر شوند. اسکارهای کلوئیدی به دلیل ظاهر برجسته و گاهی درد یا خارش، ممکن است به درمانهای خاص نیاز داشته باشند. کلوئیدها در برخی افراد بهویژه با زمینه ژنتیکی خاص یا رنگ پوست تیرهتر، بیشتر رخ میدهند.
علائم اسکار کلوئیدی
اسکار کلوییدی ممکن است در هر نقطه از بدن به وجود آیند و به مرور زمان بزرگتر شوند. علائم اسکار کلوئیدی شامل موارد زیر است:
- برآمدگی و ضخامت: بهصورت برجسته و ضخیم روی پوست ایجاد میشود و معمولا در ناحیه وسیعتر از زخم اصلی گسترش مییابد.
- رنگ: این نوع اسکار پوست به رنگ صورتی، قرمز یا حتی قهوهای ظاهر میشود و با گذشت زمان تغییر رنگ میدهد.
- خارش یا درد: گاهی در ناحیه اسکار خارش یا درد احساس میشود که ممکن است در برخی مواقع افزایش یابد.
- رشد تدریجی: کلوئیدها به تدریج و حتی پس از گذشت ماهها از بهبود زخم اولیه، رشد میکنند و بزرگتر میشوند.
- سفتی و عدم انعطافپذیری: اسکار کلوییدی معمولا سفتتر از پوست طبیعی است و میتواند در نواحی مفصلی باعث محدودیت حرکتی شود.
ایا اسکارهای کلوئید باعث درد میشود؟
اسکارهای کلوئیدی در برخی افراد با احساس درد همراه هستند. این درد معمولا به دلیل فشار و تحریک عصبهای پوست در ناحیه اسکار ایجاد میشود. گاهی خارش، سوزش یا حساسیت نسبت به لمس نیز در فرد مبتلا دیده میشود که آزاردهنده است. درد در اسکارهای کلوییدی معمولا در مراحل اولیه بیشتر است و گاهی با گذشت زمان کمتر میشود. ولی در برخی از انواع اسکار نیاز به درمانهای خاصی مثل تزریق کورتیکواستروئید یا لیزر درمانی برای کاهش درد دیده میشود.
علت ایجاد اسکار کلوئید
اسکار کلوئیدی نوعی بافت اضافه است که در اثر تولید بیش از حد کلاژن در زمان بهبود زخم ایجاد میشود. این اسکارها معمولاً در محل زخم یا آسیبدیدگیهای پوستی ایجاد شده و نسبت به سطح پوست برجستهتر هستند. تولید بیش از حد کلاژن که در فرآیند ترمیم پوست رخ میدهد، میتواند به شکلگیری این نوع اسکار منجر شود. علاوه بر این، عوامل مختلفی وجود دارند که ممکن است احتمال بروز اسکار کلوئیدی را افزایش دهند و روند بهبودی زخم را تحت تأثیر قرار دهند. این عوامل عبارتاند از:
- ژنتیک: زمینه ژنتیکی و سابقه خانوادگی از عوامل مهم ایجاد اسکارهای کلوئیدی است. افراد با پوست تیرهتر بیشتر مستعد کلوئید هستند.
- آسیب پوستی: زخم، بریدگی، جراحی، سوختگی، آکنه شدید و حتی خالکوبی میتوانند منجر به ایجاد کلوئید شوند.
- عدم تعادل در ترمیم پوست: در برخی افراد، بدن در فرآیند ترمیم زخم بیش از حد کلاژن تولید میکند که باعث میشود اسکار ضخیم و برآمده شود.
- سن و هورمونها: اسکار کلوییدی اغلب در سنین جوانی و بلوغ بیشتر ظاهر میشوند که میتواند به دلیل فعالیت بالاتر هورمونها و رشد سلولی باشد.
روش پیشگیری از اسکار کلوئید
پیشگیری بهویژه برای افرادی که مستعد کلوئید هستند اهمیت زیادی دارد و مشاوره با پزشک در مراحل اولیه میتواند بسیار کمککننده باشد. البته پیشگیری از اسکار کلوئید کاملاً ممکن نیست، اما با رعایت نکات زیر میتوان احتمال ایجاد یا بزرگ شدن آن را کاهش داد:
- مراقبت دقیق از زخم با تمیز و مرطوب نگهداشتن آن، استفاده از بانداژ و مراقبتهای بهداشتی
- استفاده از ورقها و ژلهای سیلیکونی برای بهبود زخم بدون برجستگی
- جلوگیری از تحریک زخم از طریق خاراندن یا فشار آوردن روی آن
- دوری از نور آفتاب و استفاده از ضدآفتاب با SPF بالا روی زخم
- تزریق کورتیکواستروئید با صلاح دید پزشک
تشخیص اسکارهای کلوئید
تشخیص اسکارهای کلوئیدی معمولا از طریق معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص انجام میشود. وجود برآمدگی، رشد زخم بیش از حد معمول، رنگ صورتی، قرمز یا قهوهای و بافت سفت و ضخیم از علائم این عارضه است که به راحتی با لمس و مشاهده شناسایی میشوند. در برخی موارد، پزشک برای اطمینان بیشتر از عدم وجود مشکلات دیگر، نمونهبرداری از بافت (بیوپسی) انجام میدهد. این روش به ویژه زمانی مورد نیاز است که پزشک بخواهد نوع بافت اسکار را به طور دقیقتری بررسی کند و تفاوت آن را با انواع دیگر اسکارها یا تودههای پوستی مشخص کند.
درمان قطعی اسکار کلوئید
درمان قطعی اسکارهای کلوئیدی معمولا دشوار است گاها برای همه افراد نتایج مطلوبی به همراه ندارد. با این حال، روشهای مختلفی برای کاهش اندازه و بهبود ظاهر این اسکارها وجود دارد که توصیه میشود حتما زیر نظر پزشک باشد تا بهترین تاثیر را داشته باشد.
دنبال بهترین درمان برای جای زخمتی؟
از متخصص سوال کن.
۱. تزریق استروئید
تزریق استروئید یکی از متداولترین و مؤثرترین روشهای غیر جراحی برای درمان اسکارهای کلوئیدی است. در این روش، داروهای کورتیکواستروئیدی به طور مستقیم درون بافت کلوئیدی تزریق میشوند که به کاهش اندازه کلوئیدها، کاهش التهاب و تولید کلاژن کمک میکند. این تزریقها در چند جلسه و با فواصل زمانی مشخص تجویز میشوند.
۲. کرم های استروئیدی (پماد برای از بین بردن اسکارهای کلوئید)
استفاده از پماد و کرم یکی از روشهای رایج برای بهبود ظاهر اسکارهای کلوئیدی است. این محصولات عموما حاوی ترکیبات خاصی هستند که به کاهش ضخامت، التهاب و تغییر رنگ اسکار کمک میکنند. به یاد داشته باشید که پمادها و کرمها نیاز به استفاده منظم و طولانیمدت دارند تا نتایج مطلوب حاصل شود. در ادامه تعدادی از انواع پماد و کرم مؤثر برای درمان اسکارهای کلوئیدی آمدهاند:
- پماد سیلیکونی با ایجاد یک لایه محافظ روی پوست، رطوبت را حفظ و به کاهش ضخامت اسکار کمک میکند. این پماد به صورت ورقهای سیلیکونی یا ژلهای سیلیکونی به فروش میرسند.
- کرم کورتیکواستروئیدی در کاهش التهاب و ضخامت اسکار موثر است و به عنوان بخشی از درمان در کنار تزریقهای استروئید تجویز میشود.
- پماد حاوی ویتامین E که به عنوان داروی حاوی آنتیاکسیدان، میتواند به بهبود ظاهر پوست و کاهش اثرات اسکار کمک کند.
- کرم حاوی آلوئهورا با خواص ضد التهابی و مرطوبکنندگی، در بهبود بافت پوست و کاهش ظاهر اسکار موثر است. استفاده از ژل آلوئهورا به صورت موضعی نیز کمککننده خواهد بود.
- کرم حاوی اسیدهای میوهای (AHA) حاوی ترکیباتی است که جهت لایهبرداری و بازسازی سلولهای پوست و بهبود ظاهر اسکار و کاهش ضخامت آن کاربرد دارد.
۳. سرما درمانی
سرما درمانی (کرایوتراپی) یکی از روشهای رایج و موثر برای کاهش اندازه و بهبود ظاهر اسکارهای کلوئیدی است. در این روش، بافت کلوئید با استفاده از نیتروژن مایع به دمای بسیار پایین رسانده شده و به شکل کنترل شدهای تخریب میشود. این عمل باعث کاهش ضخامت اسکار و کوچک شدن آن خواهد شد.
۴. رادیوتراپی
رادیوتراپی یکی از روشهای مؤثر در درمان اسکارهای کلوییدی است که بهخصوص برای کلوئیدهایی که به درمانهای دیگر مقاوم هستند، کاربرد دارد. این روش بعد از جراحی برداشتن کلوئید به کار میرود تا از رشد مجدد آن جلوگیری شود. در پرتو درمانی، دوزهای پایین پرتوهای یونیزان به ناحیه اسکار اعمال میشود تا رشد بافت کلوئیدی کنترل و کاهش یابد.
۵. فشرده سازی کلوئید
فشردهسازی (Compression Therapy) شامل استفاده از لباس، نوار یا پانسمان فشردهسازی مخصوص است که روی ناحیه کلوئید قرار میگیرند و با اعمال فشار ثابت، به کاهش رشد و اندازه اسکار کمک میکنند.
۶. لیزر تراپی کلوئید
لیزرتراپی یکی از روشهای پیشرفته برای درمان و کاهش ظاهر اسکارهای کلوئیدی است. این روش از پرتوهای لیزر برای تخریب سلولهای اضافی و کاهش ضخامت و تغییر رنگ اسکار استفاده میکند و در کاهش قرمزی و تحریک تولید کلاژن سالم کمککننده است. انواع لیزرهای فرکشنال، لیزر CO2 و لیزر PDL (Pulsed Dye Laser) برای موارد خاص و انواع مختلف اسکار کاربرد دارند.
۷. جراحی اسکارهای کلوئید
جراحی اسکارهای کلوئیدی یکی از روشهای درمانی برای کاهش یا حذف کامل بافتهای کلوئیدی است، که به ویژه برای اسکارهای بزرگ و مقاوم به درمانهای دیگر استفاده میشود. در عمل جراحی بافت اسکار برداشته میشود، اما از آنجا که کلوئیدها خطر بازگشت دارند، این روش اغلب همراه با درمانهای دیگر مانند تزریق استروئید، رادیوتراپی یا فشردهسازی ترکیب میشود.
میخوای با جراحی از شر اسکار خلاص بشی؟ از متخصص کمک بگیر.
درمان خانگی اسکار کلوئید
درمان خانگی اسکار کلوئید میتواند به کاهش اندازه، رنگ و علائم ناخوشایند آن کمک کند ولی نمیتوانند کلوئیدها را کاملا از بین ببرند. این روشها برای اثرگذاری بهتر، باید با صبر و تداوم انجام شوند. در صورت بروز هرگونه واکنش یا تحریک، استفاده از این روشها را قطع کرده و با پزشک مشورت کنید. در ادامه، چند روش طبیعی برای بهبود عارضه ذکر شدهاند:
نوع درمان | ویژگی |
---|---|
ژل آلوئهورا | با خاصیت مرطوبکنندگی و ضدالتهابی در کاهش خارش و التهاب اسکارهای کلوئیدی موثر است. |
سرکه سیب | با خاصیت لایهبرداری ملایم در کاهش ضخامت و رنگ کلوئید موثر است. |
روغن درخت چای | با خاصیت ضدباکتری و ضدالتهابی به کاهش قرمزی و التهاب کلوئید کمک میکند. |
عسل طبیعی | نوعی مرطوبکننده طبیعی با خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتری است. |
درمان اسکارهای کلوئید در طب سنتی
در طب سنتی، برای درمان و بهبود اسکارهای کلوئیدی از روشها و مواد طبیعی استفاده میشود تا التهاب را کاهش دهد، بافت اسکار را نرم از رشد بیشتر آن جلوگیری کند. در ادامه، رایجترین روشهای طب سنتی برای درمان اسکار کلوییدی را مطالعه کنید:
- کندر برای درمان زخمها و بهبود بافتهای آسیبدیده مصرف میشود.
- روغن سیاهدانه دلیل خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی موجب بهبود بافت اسکار و کاهش قرمزی و التهاب میشود.
- عصاره پیاز با ترکیبات ضد التهابی و ضدعفونی است ضخامت کلوئید را کم میکند و تغییر رنگ آن را بهبود میبخشد.
- روغن گل همیشه بهار (کالاندولا) با خاصیت نرمکنندگی و ضد التهابی در کاهش خارش و تحریکات اسکار کلوئید موثر است و موجب بهبودی سریعتر میشود. بهبودی را تسریع کند.
انواع اسکارهای کلوئید
اسکارهای کلوئید نوعی از اسکارهای برجسته و اغلب قرمز یا صورتی هستند که فراتر از مرزهای زخم اولیه رشد میکنند. این اسکارها بیشتر در افراد با پوست تیره دیده میشوند. اسکارهای کلوییدی بر اساس ویژگیهایشان به چند دسته طبقهبندی میشوند که بدین صورت هستند:
- کلوئیدهای تازه و فعال اغلب قرمز، بنفش یا صورتی هستند و به دلیل جریان خون زیاد در بافتهای زخم، رنگشان روشن است. این کلوئیدها اغلب در ابتدای تشکیل هستند و گاها خارش و درد دارند.
- کلوئیدهای قدیمی و تثبیتشده با گذشت زمان به رنگ پوست نزدیکتر و ساختارشان سفتتر شدهاند و بدون علائم خارش یا درد هستند. ایم اسکارها اغلب در روند درمان مقاومتر هستند.
- کلوئیدهای مانده از جراحی یا زخم عمیق به دلیل عمق زخم و نوع بافت آسیبدیده، بزرگتر و مقاومتر هستند.
- کلوئیدهای کوچک در اثر آسیبهای کوچک مانند خراش، نیش حشرات یا حتی جای جوش تشکیل میشوند و ابعاد کمتری دارند، اما ممکن است دردناک یا خارشدار باشند.
- کلوئیدهای خود به خودی بدون هیچ جراحت یا زخم اولیه ظاهر میشوند و ناشی از عوامل ژنتیکی یا بیماریهای خاص هستند.
عوارض اسکارهای کلوئید
اسکارهای کلوئید علاوه بر ظاهر نامطلوب، میتوانند عوارض دیگری نیز برای فرد ایجاد کنند. این عوارض میتوانند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر گذاشته و باعث ناراحتی او شوند. این عوارض عبارتند از:
- خارش و تحریک
- درد و حساسیت
- افزایش ضخامت و رشد بیشتر
- محدودیت حرکت و کاهش انعطافپذیری اگر در مفاصل ایجاد شود
- مشکلات روانی و اعتماد به نفس
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اسکارهای کلوئیدی با رشد بیش از حد بافت زخم با درد، خارش، محدودیت حرکت و تاثیرات منفی روانی همراه هستند. این نوع اسکارها بسته به نوعشان گاها به درمان مقاومت نشان میدهند و به همین دلیل، پیشگیری و درمان بهموقع آنها اهمیت زیادی دارد. استفاده از روشهای مختلف درمانی مانند تزریق استروئید، لیزرتراپی، سرما درمانی و روشهای سنتی میتواند به کاهش علائم و بهبود ظاهر کلوئید کمک کند.
فراموش نکنید که مراجعه به پزشک متخصص پوست و انتخاب روش مناسب درمان بر اساس نوع و شدت کلوئید برای کنترل رشد و کاهش عوارض آنها ضروری است. اگر به پزشک دسترسی ندارید نگران نباشید چرا که با استفاده از خدمات مشاوره آنلاین دکترتو به راحتی میتوانید با پزشک مورد نظر خود صحبت نمایید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!