فهرست مطالب
ترشحات پشت حلق به طور طبیعی برای حفاظت از سیستم تنفسی و سینوسها تولید میشوند. در حالت سالم، این مخاطها رقیق هستند و احساس نمیشوند، اما در صورت بروز سرماخوردگی یا آلرژی، ممکن است احساس کنید که مخاطی غلیظ پشت حلق تجمع یافته است. تا انتها همراه باشید تا با روش های درمان خلط پشت حلق بیشتر آشنا شوید. اگر به صورت مداوم دچار این وضعیت می شوید بهتر است با یک متخصص داخلی در این باره مشورت کنید. شما میتوانید از دکترتو برای تعیین وقت ویزیت حضوری و یا مشاوره متنی و تلفنی آنلاین با بهترین پزشکان استفاده کنید.
داروها و درمان های مؤثر برای کاهش خلط
خلط یا موکوس، مادهای چسبناک است که توسط دستگاه تنفسی تولید میشود تا از ریهها در برابر آلودگی محافظت کند. اما وقتی مقدار آن زیاد شود و یا غلیظ شود، میتواند باعث سرفه و ناراحتی شود. داروها و درمانهای موثر برای کاهش خلط پشت گلو عبارتند از:
- داروهای ضد احتقان مانند سودوافدرین (Pseudoephedrine) و فنیل فرین (Phenylephrine) برای کاهش تورم و انسداد بینی کمک و کاهش تولید مخاط
- آنتی هیستامینها مانند لوراتادین، سیتریزین، و دیفن هیدرامین
- داروهای خلطآور برای رقیق کردن خلط و خروج آسانتر مانند گایفنزین
- دستگاه بخور برای کاهش غلظت مخاط و تسکین گلو
- نوشیدن آب و مایعات گرم مانند چای یا سوپ برای تسهیل خروج خلط
- استفاده از محلولهای شستشوی بینی (مثل نمک) برای پاکسازی سینوسها و کاهش مخاط
- تغییرات در سبک زندگی، اجتناب از دود سیگار و آلرژنها، استراحت کافی و خواب مناسب
۱. آنتی هیستامین ها: برای کنترل خلط در موارد آلرژیک
آنتیهیستامینها داروهای کنترل علائم آلرژیک از جمله خلط ناشی از آلرژیها هستند که با مسدود کردن اثر هیستامین، مادهای که در واکنشهای آلرژیک آزاد میشود، به کاهش علائم کمک میکنند. متداولترین آنتی هیستامینها برای کنترل خلط در موارد آلرژیک عبارتند از:
- لوراتادین (Loratadine) برای کنترل علائم آلرژیک، از جمله خلط که عوارض جانبی کمی دارد و باعث خوابآلودگی نمیشود.
- سیتریزین (Cetirizine) برای کاهش علایمی مانند عطسه، خارش و خلط؛ کمی خواب آور است.
- دیفنهیدرامین (Diphenhydramine) برای کاهش خلط و تسکین گلو درد آلرژیک که خاصیت خواب آلودگی دارد.
- فکسوفنادین (Fexofenadine) با عوارض جانبی کمتر که خوابآور نیست و برای کنترل علائم آلرژیها و خلط موثر است.
۲. اسپری های بینی ضد احتقان: برای باز کردن مجاری تنفسی
اسپری بینی ضد احتقان راهی سریع و موثر برای کاهش احتقان و باز کردن مجاری تنفسی هستند. این اسپریها حاوی ترکیباتی هستند که تورم و انسداد در بافتهای بینی را کاهش میدهند. برخی اسپریهای بینی ضد احتقان که باز کردن مجاری تنفسی استفاده میشوند عبارتند از:
نوع اسپری | توضیح |
---|---|
اکسی متازولین (Oxymetazoline) | برای کاهش احتقان ناشی از سرماخوردگی، آلرژی یا سینوزیت |
فنیل افرین (Phenylephrine) | جهت کاهش احتقان و باز کردن مجاری بینی که در ترکیب با سایر داروها در داروهای سرماخوردگی بهکار میرود. |
تترازولین (Tetrahydrozoline) | برای کاهش احتقان بینی و تسکین علائم |
۳. داروهای موکولیتیک: برای رقیق کردن خلط و کمک به تخلیه آن
داروهای موکولیتیک (مخاط زدا) به طور خاص برای رقیق کردن خلط و تسهیل خروج آن از دستگاه تنفسی طراحی شدهاند که به کاهش غلظت مخاط کمک میکنند و به این ترتیب میتوانند علائم مربوط به مشکلات تنفسی ناشی از تجمع خلط را تسکین دهند. این داروها با رقیق کردن خلط، به بهبود تنفس کمک کرده و خروج آن را آسانتر میکنند. همچنین، با تسهیل تخلیه خلط، خطر بروز عفونتهای تنفسی نیز کاهش مییابد.
یکی از رایجترین داروهای موکولیتیک، گایفنزین (Guaifenesin) است که به کاهش غلظت خلط کمک میکند. استیلسیستئین (Acetylcysteine) و کاربوسیتین (Carbocisteine) نیز برای رقیق کردن مخاط و تسهیل تخلیه آن و درمان مشکلات تنفسی مزمن مانند برونشیت تجویز میشوند.
خلط پشت حلق کلافهات کرده؟
از متخصص کمک بگیر.
۴. استفاده از داروهای ضدخلط
استفاده از داروهای ضدخلط برای درمان خلط پشت حلق میتواند مناسب باشد، به ویژه اگر خلط ناشی از مشکلاتی مانند سرماخوردگی، آلرژی یا عفونتهای تنفسی باشد. داروهای ضدخلط با رقیق کردن خلط، علائمی مانند سرفه و احساس ناراحتی در گلو را تسکین میدهند. با این حال، قبل از استفاده از این داروها، این نکات را درنظر بگیرید که اگر خلط ناشی از عفونت باکتریایی باشد، ممکن است نیاز به درمانهای خاصتری مانند آنتیبیوتیکها داشته باشید. اگر خلط مزمن یا شدید است یا با علائم دیگری مانند تب یا تنگی نفس همراه باشد، توصیه میشود که با پزشک مشورت کنید تا علت اصلی مشخص و درمان مناسب تجویز گردد.
۵. بهترین دارو برای درمان خلط پشت حلق
بهترین دارو برای درمان خلط پشت حلق بستگی به علت زمینهای آن دارد. برای انتخاب بهترین درمان، بهتر است با پزشک مشورت کنید. خوددرمانی و مصرف خودسرانه داروها میتواند عوارض جانبی داشته باشد. رایجترین داروها برای درمان خلط پشت حلق عبارتند از:
- موکولیتیکها (مخاط زداها) مانند گایفنزین
- آنتیهیستامینها مانند لوراتادین (Loratadine) و سیتریزین
- اسپریهای بینی ضد احتقان مانند اکسی متازولین
- استیلسیستئین
درمان خانگی خلط پشت حلق (درمان های خانگی موثر در کاهش خلط)
برای کاهش خلط پشت حلق، چندین درمان خانگی مؤثر وجود دارد که میتواند به تسکین علائم کمک کند. در ادامه به برخی از این روشها اشاره میشود:
- نوشیدن آب و مایعات گرم مانند چای یا سوپ به رقیق شدن خلط کمک میکند و خروج آن را آسانتر میسازد.
- استفاده از بخور گرم یا رطوبتدهنده در اتاق میتواند به کاهش غلظت خلط و تسهیل تنفس کمک کند. بخار آب باعث نرم شدن مخاط و تسهیل خروج آن میشود.
- استفاده از محلول نمکی برای شستشوی بینی سینوسها را پاکسازی میکند.
- ترکیب عسل و آب لیمو در یک لیوان آب گرم میتواند به تسکین گلو و کاهش سرفه کمک کند.
- زنجبیل به عنوان ضد التهاب طبیعی شناخته میشود. میتوانید چای زنجبیلی تهیه کنید یا از آن در غذاها استفاده کنید.
- اگر خلط پشت حلق ناشی از آلرژی است، تلاش کنید تا از آلرژنها (مانند گرد و غبار، دود سیگار و گرده گل) دوری کنید.
- استراحت و خواب مناسب به سیستم ایمنی بدن کمک میکند تا بهتر با عفونتها و التهاب مقابله کند.
۱. تغییرات در سبک زندگی برای کاهش خلط
تغییرات در سبک زندگی نقش مهمی در کاهش خلط و بهبود سلامت تنفسی ایفا میکنند. یکی از اولین اقداماتی که میتوانید انجام دهید، افزایش مصرف مایعات است. نوشیدن آب کافی و انتخاب مایعات گرم مانند چای یا سوپ میتواند به رقیق شدن خلط کمک کرده و خروج آن را آسانتر سازد. علاوه بر این، استفاده از بخور یا رطوبتدهنده در محیط زندگی میتواند به کاهش خشکی هوا و نرم شدن مخاط کمک کند. این کار به تسهیل تنفس و کاهش احساس ناراحتی در گلو منجر میشود. همچنین، شستشوی بینی با محلول نمکی روش موثری برای پاکسازی سینوسها و کاهش التهاب است که تولید مخاط را کاهش میدهد.
توجه به رژیم غذایی نیز اهمیت دارد. مصرف غذاهای ضد التهاب مانند میوه و سبزیجات تازه، زردچوبه و زنجبیل میتواند به کاهش التهاب و بهبود وضعیت تنفسی کمک کند. در عین حال، اجتناب از مواد غذایی تولیدکننده خلط مانند لبنیات و غذاهای چرب میتواند مفید باشد. فعالیت بدنی منظم نیز سیستم ایمنی رل تقویت کرده و موجب بهبود عملکرد ریهها میشود، تخلیه مخاط را بهتر کرده و جریان خون در بدن را بهبود میبخشد.
۲. نوشیدن مایعات گرم
مایعات گرم باعث رقیق شدن خلط میشوند. وقتی خلط غلیظ میشود، خروج آن از دستگاه تنفسی دشوارتر میشود. نوشیدن مایعات گرم باعث میشود که مخاط نرمتر شده و به آسانی تخلیه شود. هنگامی که خلط پشت حلق تجمع مییابد، ممکن است احساس ناراحتی یا خارش در گلو ایجاد شود که با نوشیدن مایعات گرم این احساس کم شده و باعث راحتی بلع میشود. مصرف چایهای گیاهی، به ویژه چای زنجبیل یا چای نعناع، با کاهش التهاب باعث تسکین سرفه میشود.
در نهایت، نوشیدن مایعات گرم به حفظ هیدراسیون بدن نیز کمک میکند که برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی و بهبود فرآیندهای طبیعی بدن ضروری است.
۳. پرهیز از مصرف غذاهای آلرژی زا
پرهیز از مصرف غذاهای آلرژیزا نقش مهمی در درمان خلط پشت حلق، بهویژه خلط ناشی از آلرژیهای غذایی ایفا میکند. وقتی فرد به برخی مواد غذایی حساسیت دارد، مصرف آنها باعث بروز واکنشهای التهابی در بدن شده که در نهایت به تجمع مخاط و خلط در دستگاه تنفسی منجر میشود. غذاهای رایج که ممکن است باعث آلرژی غذایی شوند شامل لبنیات، گندم، تخممرغ، بادام زمینی، سویا و برخی از میوهها و سبزیجات هستند. پرهیز از این غذاها باعث میشود که التهاب در مجاری تنفسی کاهش یابد و تولید مخاط به حداقل برسد. همچنین، با کاهش تحریک سیستم ایمنی، میتوانید احساس بهتری داشته باشید و علائم تنفسی خود را کنترل کنید.
۴. غرغره با آب نمک
غرغره با آب نمک با کاهش التهاب و تحریک گلو باعث نرم شدن مخاط میشود. برای انجام این کار، یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و سپس چند بار در روز با این محلول غرغره کنید. این روش به تسکین گلو و کاهش احساس ناراحتی ناشی از خلط کمک میکند.
۵. استفاده از بخور برای باز شدن مجاری
استفاده از بخور یکی از روشهای موثر برای باز کردن مجاری تنفسی و تسهیل تنفس است که مخاط را نرم کرده و غلظت خلط را کاهش میدهد. در نتیجه موجب تخلیه بهتر خلط از دستگاه تنفسی میشود. برای استفاده از بخور، میتوانید از دستگاه بخور یا یک کاسه آب داغ استفاده کنید.
با استنشاق بخار، احساس راحتی در گلو و بینی ایجاد میشود و این کار احتقان را کاهش داده و بهبود تنفس را بهدنبال دارد. همچنین، افزودن اسانسهایی مانند اکالیپتوس یا نعناع به آب بخور میتواند اثرات ضدعفونیکننده و تسکیندهندگی داشته باشد. استفاده منظم از بخور به ویژه در فصول سرد یا زمانی که دچار سرماخوردگی و آلرژی هستید، موجب بهبود وضعیت تنفسی میشود.
میخوای برای درمان خلط پشت حلق، بخور امتحان کنی؟ راهنمایی بگیر.
روش های پیشگیری از تشکیل خلط
اگر بیماریهای زمینهای مانند آلرژی یا سینوزیت دارید، تحت نظر پزشک درمان شوید. اگر خلط شما همراه با علائم دیگری مانند تب، تنگی نفس یا درد قفسه سینه باشد، حتما به پزشک مراجعه کنید. با روشهای زیر میتوان از تشکیل خلط پیشگیری کرد:
- هیدراته ماندن و نوشیدن مایعات کافی به ویژه آب و مایعات گرم برای رقیق شدن مخاط و جلوگیری از غلیظ شدن آن
- شناسایی و پرهیز از مواد غذایی یا محیطی که باعث بروز آلرژی میشوند
- اجتناب از سیگار کشیدن و دوری از دود سیگار جهت کاهش تحریک مجاری تنفسی و جلوگیری از تشکیل خلط
- مرطوب نگه داشتن محیط با استفاده از رطوبتدهندهها
- مصرف غذاهای حاوی ویتامین و مواد معدنی به ویژه میوه و سبزیجات تازه جهت تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب
- ورزش منظم برای بهبود عملکرد ریهها و تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از تجمع خلط
- رعایت بهداشت فردی و شستن منظم دستها خطر ابتلا به عفونتهای تنفسی را کاهش میدهد
تنظیم رطوبت هوا
تنظیم رطوبت هوا یکی از راههای موثر برای درمان خلط پشت حلق است. استفاده از دستگاه رطوبتدهنده در محیط زندگی میتواند به حفظ رطوبت مناسب هوا کمک کند و از خشکی مجاری تنفسی جلوگیری نماید. هوای مرطوب باعث نرم شدن مخاط و کاهش غلظت خلط شده و در نتیجه تخلیه را آسانتر میکند.
جلوگیری از عوامل تحریک کننده محیطی
با جلوگیری از عوامل تحریککننده محیطی مانند دود سیگار، گرد و غبار، آلرژنها و مواد شیمیایی میتوان میزان خلط جمع شده پشت حلق را کاهش داد. از قرار گرفتن در معرض دود سیگار خودداری کنید و در مکانهای عمومی از دیگران بخواهید که سیگار نکشند. استفاده از فیلترهای هوای HEPA در دستگاههای تهویه مطبوع و جاروبرقی نیز میتواند ذرات معلق در هوا را کاهش دهد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
درمان خلط پشت حلق نیازمند رویکردی جامع است که شامل استفاده از روشهای خانگی و در صورت لزوم داروهای آنتی هیستامین میشود. حفظ هیدراتاسیون، تنظیم رطوبت هوا، و پرهیز از عوامل تحریککننده میتواند به کاهش علائم کمک کند. همچنین، در صورت ادامهدار بودن یا تشدید وضعیت، مشاوره با دکتر داخلی ضروری است تا علت دقیق مشخص و درمان مناسب ارائه شود. با رعایت این نکات، میتوان به بهبود وضعیت تنفسی و کیفیت زندگی دست یافت. چنانچه به پزشک دسترسی ندارید میتوانید از خدمات مشاوره آنلاین دکترتو برای صحبت با بهترین پزشکان کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!