یک مطالعه جدید که در نشریه Research in Personality منتشر شده، ارتباط بین ویژگی روان‌آزار‌ها (Psychopath) و برخوداری از جذابیت یا کاریزما را برجسته کرده است. این مطالعه استدلال می‌کند که سطوح بالای جذابیت در افرادی که دچار اختلالات روانی هستند، باعث می‌شود که آن‌ها در شغل‌های‌شان موفقیت‌های بیش‌تری نیز کسب کنند.
اِما کِلِمنتین وِلش، استاد روان‌شناسی در دانشگاه نیویورک و یکی از نویسندگانِ همکار این مقاله که آن را در کنار پروفسور مارک. اِف. لِنزِنوِگر، به نگارش درآورده است، می‌گوید: «افرادی که دچار اختلالات روانی هستند را، افرادی با مشکلاتِ نامطلوب بین‌فردی، بی‌احساس و ناهنجار می‌شناسیم. اما برخی افرادِ روان‌آزار، افرادی کاریزماتیک، جذاب یا فریبنده، توصیف می‌شوند. افرادی با ویژگی‌های روان‌پریشی، علی‌رغم نیت‌های درونی، می‌تواند خودش را مهربان، نرم‌گفتار، با‌اعتماد‌به‌نفس، متقاعدکننده، دارای نفوذ و گیرا نمایش دهد.»
مطالعه آن‌ها تلاشی است برای فهم اینکه چطور ویژگی‌های روان‌آزاری می‌تواند نتایج موفقیت‌آمیزی را (هم در عرصه شغلی و هم در عرصه موفقیت‌های جنایی) تولید کند و آیا جذابیت (کاریزما) ارتباطی با نتایجی که به دست می‌آید، دارد یا خیر؟
این مطالعه چند هدف ویژه را دنبال می‌کرد که شامل این موارد بود:
۱. مشخص کردنِ معنای دقیق موفقیت برای کسانی که خصلت‌های روان‌آزاری دارند.
۲. فهم اینکه چرا بسیاری از افراد روان‌آزار از سوی دیگران به عنوان افرادی دارای جذابیت یا کاریزما توصیف می‌شوند.
۳. و ارزیابی ارتباط بین ویژگی‌های روان‌آزاری و موفقیت‌های بیش‌تر در زندگی.
محققان برای انجام این تحقیقِ ویژگی‌های شخصیتی، رفتار‌ها و موفقیت‌های زندگی را در ۳۱۵ فرد ارزیابی و رتبه‌بندی کردند. آن‌ها بینِ جذابیت یا کاریزما و روان‌آزاری ارتباطِ مثبتی کشف کردند. آن‌ها دریافتند هر چه امتیاز افراد در ویژگی‌های روان‌آزاری افزایش پیدا می‌کرد، آن‌ها کاریزماتیک‌تر و جذاب‌تر می‌شدند. محققان هم‌چنین دریافتند این افراد بیش‌تر تمایل داشتند برای موفقیت‌های بیش‌تر با سیستم همکاری کنند.
ولش توضیح می‌دهد: «افراد با ویژگی‌های روان‌آزاری که دارای جذابیت و کاریزما بودند، توانایی‌شان در کنار آمدن با سیستم و پرهیز از تنبیه شدن به دلیل رفتار‌های بد (خیانت به شریکِ عاطفی، دروغ گفتن، سوءاستفاده از امتیاز‌های شغلی یا فعالیت‌های جنایی)؛ از توانایی افرادی که امتیاز پایین‌تری در این ویژگی‌ها کسب کرده بودند، بیش‌تر بود.»
برطبق وِلش، کاریزما و جذابیت با توانایی‌های بین‌فردی مثل توانایی اقناع‌کردن، مهارت‌های اجتماعی، اعتماد‌به‌نفس و نفوذ مرتبط است. بنابراین، افرادِ روان‌آزار و کاریزماتیک به دلیلِ توانایی‌های خاصی که دارند، خیلی راحت‌تر می‌توانند دیگران را فریب دهند، ذهنِ آن‌ها را دستکاری کنند یا از آن‌ها بهره‌کشی کنند.
با‌این‌حال، این پژوهش نشان داد که همه افرادِ روان‌آزار تمامِ مؤلفه‌های کاریزماتیک بودن را نمایش نمی‌دادند. برای مثال، ولش در تحقیق خود از دو مقیاس اندازه‌گیریِ کاریزما استفاده کرد: یکی که تواناییِ رهبری را اندازه‌گیری می‌کرد و دیگری که کاریزما را در شکلِ عمومی، کلی و روزمره اندازه‌گیری می‌کرد.
آن‌ها دریافتند که روان‌آزاری با کاریزمای رهبری و توانایی نفوذ بر دیگران مرتبط بود، اما ارتباطی با دوستی و همراهی با دیگران یا حسِ راحتی دادن به آن‌ها نداشت. این نشان می‌دهد که افرادِ روان‌آزار جذابیتِ تصنعی نمایش می‌دهند. روان‌آزار‌های جذاب و کاریزماتیک، ممکن است، با‌اعتماد‌به‌نفس، اقناع‌کننده و جذاب به نظر برسند، اما لزوماً مهربان یا گرم نیستند.
ولش برای افرادی که با روان‌آزار‌های جذاب روابطِ نزدیکی دارند، چند توصیه هشداردهنده و احتیاطی دارد:
او می‌گوید: «ممکن است که به دلیلِ جذابیت، اعتماد‌به‌نفس و نترس بودنِ آن‌ها دوست داشته باشید که در اطراف‌شان باشید. اما، کسانی که ارتباطِ نزدیکی با افراد روان‌آزار دارند، در خطرِ مورد بهره‌برداری و سوءاستفاده قرار گرفتن، دروغ شنیدن، مورد خیانت واقع‌شدن و دستکاری ذهنی قرار دارند یا ممکن است که فردِ روان‌آزار آن‌ها را به محضِ محقق شدنِ هدف یا کسالت رها کند.»
ولش می‌گوید این نکته‌ها در موردِ افراد روان‌آزار در محیط کار نیز صدق می‌کند. آن‌ها ممکن است که دلربا و فریبنده باشند، اما هم‌چنین می‌توانند مرتب از امتیاز‌های شغلی سوءاستفاده کنند، سیاست‌های شرکت را نقض کنند، از سایر همکاران‌شان سوءاستفاده کنند یا آن‌ها را آزار دهند و حتی از سازمان دزدی کنند، آن‌هم بدونِ آنکه دستگیر یا تنبیه انظباتی شوند.
منبع: Psychology Today
نویسنده: Mark Travers Ph.D
مترجم: عاطفه رضوان‌نیا- سایت فرادید
مطالعه آن‌ها تلاشی است برای فهم اینکه چطور ویژگی‌های روان‌آزاری می‌تواند نتایج موفقیت‌آمیزی را (هم در عرصه شغلی و هم در عرصه موفقیت‌های جنایی) تولید کند و آیا جذابیت (کاریزما) ارتباطی با نتایجی که به دست می‌آید، دارد یا خیر؟
این مطالعه چند هدف ویژه را دنبال می‌کرد که شامل این موارد بود:
۱. مشخص کردنِ معنای دقیق موفقیت برای کسانی که خصلت‌های روان‌آزاری دارند.
۲. فهم اینکه چرا بسیاری از افراد روان‌آزار از سوی دیگران به عنوان افرادی دارای جذابیت یا کاریزما توصیف می‌شوند.
۳. و ارزیابی ارتباط بین ویژگی‌های روان‌آزاری و موفقیت‌های بیش‌تر در زندگی.
محققان برای انجام این تحقیقِ ویژگی‌های شخصیتی، رفتار‌ها و موفقیت‌های زندگی را در ۳۱۵ فرد ارزیابی و رتبه‌بندی کردند. آن‌ها بینِ جذابیت یا کاریزما و روان‌آزاری ارتباطِ مثبتی کشف کردند. آن‌ها دریافتند هر چه امتیاز افراد در ویژگی‌های روان‌آزاری افزایش پیدا می‌کرد، آن‌ها کاریزماتیک‌تر و جذاب‌تر می‌شدند. محققان هم‌چنین دریافتند این افراد بیش‌تر تمایل داشتند برای موفقیت‌های بیش‌تر با سیستم همکاری کنند.
ولش توضیح می‌دهد: «افراد با ویژگی‌های روان‌آزاری که دارای جذابیت و کاریزما بودند، توانایی‌شان در کنار آمدن با سیستم و پرهیز از تنبیه شدن به دلیل رفتار‌های بد (خیانت به شریکِ عاطفی، دروغ گفتن، سوءاستفاده از امتیاز‌های شغلی یا فعالیت‌های جنایی)؛ از توانایی افرادی که امتیاز پایین‌تری در این ویژگی‌ها کسب کرده بودند، بیش‌تر بود.»
برطبق وِلش، کاریزما و جذابیت با توانایی‌های بین‌فردی مثل توانایی اقناع‌کردن، مهارت‌های اجتماعی، اعتماد‌به‌نفس و نفوذ مرتبط است. بنابراین، افرادِ روان‌آزار و کاریزماتیک به دلیلِ توانایی‌های خاصی که دارند، خیلی راحت‌تر می‌توانند دیگران را فریب دهند، ذهنِ آن‌ها را دستکاری کنند یا از آن‌ها بهره‌کشی کنند.
با‌این‌حال، این پژوهش نشان داد که همه افرادِ روان‌آزار تمامِ مؤلفه‌های کاریزماتیک بودن را نمایش نمی‌دادند. برای مثال، ولش در تحقیق خود از دو مقیاس اندازه‌گیریِ کاریزما استفاده کرد: یکی که تواناییِ رهبری را اندازه‌گیری می‌کرد و دیگری که کاریزما را در شکلِ عمومی، کلی و روزمره اندازه‌گیری می‌کرد.
آن‌ها دریافتند که روان‌آزاری با کاریزمای رهبری و توانایی نفوذ بر دیگران مرتبط بود، اما ارتباطی با دوستی و همراهی با دیگران یا حسِ راحتی دادن به آن‌ها نداشت. این نشان می‌دهد که افرادِ روان‌آزار جذابیتِ تصنعی نمایش می‌دهند. روان‌آزار‌های جذاب و کاریزماتیک، ممکن است، با‌اعتماد‌به‌نفس، اقناع‌کننده و جذاب به نظر برسند، اما لزوماً مهربان یا گرم نیستند.
ولش برای افرادی که با روان‌آزار‌های جذاب روابطِ نزدیکی دارند، چند توصیه هشداردهنده و احتیاطی دارد:
او می‌گوید: «ممکن است که به دلیلِ جذابیت، اعتماد‌به‌نفس و نترس بودنِ آن‌ها دوست داشته باشید که در اطراف‌شان باشید. اما، کسانی که ارتباطِ نزدیکی با افراد روان‌آزار دارند، در خطرِ مورد بهره‌برداری و سوءاستفاده قرار گرفتن، دروغ شنیدن، مورد خیانت واقع‌شدن و دستکاری ذهنی قرار دارند یا ممکن است که فردِ روان‌آزار آن‌ها را به محضِ محقق شدنِ هدف یا کسالت رها کند.»
ولش می‌گوید این نکته‌ها در موردِ افراد روان‌آزار در محیط کار نیز صدق می‌کند. آن‌ها ممکن است که دلربا و فریبنده باشند، اما هم‌چنین می‌توانند مرتب از امتیاز‌های شغلی سوءاستفاده کنند، سیاست‌های شرکت را نقض کنند، از سایر همکاران‌شان سوءاستفاده کنند یا آن‌ها را آزار دهند و حتی از سازمان دزدی کنند، آن‌هم بدونِ آنکه دستگیر یا تنبیه انظباتی شوند.
منبع: Psychology Today
نویسنده: Mark Travers Ph.D
مترجم: عاطفه رضوان‌نیا- سایت فرادید