والدین کودکان نقش مهمی را در این زمینه ایفا میکنند، که یکی از موارد مهم، افزایش تابآوری مثبت بوده، تا کودک با سلامت عاطفی درستی مواجه شود. حال چگونه والدین میتوانند به کودکان خود در ایجاد تاب آوری عاطفی کمک کنند؟
تاب آوری توانایی مواجهه با چالش و رویدادهاست. هرچه در این مسیر انعطاف پذیرتر باشیم، بهتر و بیشتر میتوانیم خود را با شرایط نامطلوب زندگی وفق دهیم.
کودکانی که در دوران کودکی با آزار جنسی مواجه میشوند، در برابر برخی بیماریهای روحی و روانی آسیبپذیرتر هستند؛ اما میتوان گفت که این امر به هیچ عنوان تنها عامل تعیینکننده نمیباشد، زیرا والدین میتوانند با فراهم کردن محیطی امن و دوست داشتنی، سبب بهبود سلامت روحی و روانی کودک شوند و از این طریق توانایی کودک را برای رویارویی با ناملایمات و رویدادهای بزرگ و کوچک زندگی تقویت کنند.
به عنوان والدین یا مراقب کودکانی که تجربه آزار و اذیت را داشته اند، میتوانید به آنها کمک کنید تا تاب آوری خود را افزایش دهند؛ از جمله مواردی که شما را در این زمینه کمک میکند موارد ذیل میباشد:
احساسات کودک را درک و تأیید کنید. از گفتن "گریه نکن" یا "فراموش کن" خودداری کنید.
به کودک بگویید ممکن است به خاطر اتفاق پیش آمده احساس غم، ترس و صدمه داشته باشد، اما به او اطمینان دهید که این احساسات کاملاً طبیعی است و در نتیجه او را تشویق کنید تا در مورد احساس خود صحبت کند.
یک روال منظم را حفظ کنید. کودکان کم سنتر زمانی امنیت پیدا میکنند که ساختاری در زندگی آنها وجود داشته باشد.کارهایی که برای کودک مهم و دوست داشتنی هست را انجام دهید و سعی کنید حتما آن را ادامه دهید. این امر میتواند خواندن یک داستان قبل از خواب، بازی کردن با کودک در طول روز و یا خوردن شام در کنار همه اعضای خانواده باشد.
به کودک خود کمک کنید تا با دوستان، آشنایان و خانواده که می تواند به آنها اعتماد کند رابطهی محکمتری ایجاد و تعامل برقرار کند.
به کودک کمک کنید تا متوجه گردد که سوء استفاده در گذشته رخ داده است و سعی کند با ترس مواجه شدن مجدد با آزار در زندگی خود مقابله کنند. و به کودک اطمینان دهید که از او مراقبت بیشتری خواهید کرد و اقداماتی را که انجام دادهاید را برای او شرح دهید.
به کودک خود کمک کنید، اهدافی را تعیین و برای آنها برنامه ریزی کند؛ برای رسیدن به اهدافش او را کمک کنید. اهداف می توانند کوچک، قابل دستیابی و دردسترس باشند. این امر سبب میشود تا به کودک بفهماند که می تواند کنترل اعمال خود را در دست بگیرد و کارهای خود را به درستی هدفگذاری کرده و انجام دهد.
هر توافق یا پیمانی که با کودک میبندید، حفظ کرده و به آن پایبند باشید تا کودک متوجه گردد که بزرگسالان میتوانند قابل اعتماد باشند.
به کودک کمک کنید تا از عوامل که سبب استرس و ترس میشود، دوری کند و به او کمک کنید تا از یادآوری مجدد آن اتفاق برای خود پرهیزکند. سعی کنید کودک را به مکانی تازه ببرید و محیطی جدید، امن و سالم را برای کودک ایجاد کنید.
به کودک خود کمک کنید تا عزت نفس و اعتماد به نفس خود را افزایش دهد. به او یادآوری کنید که در گذشته با چالش هایی روبرو بوده است و شما اطمینان دارید که او قادر به مدیریت این وضعیت هست. در عین حال، به او اطمینان دهید که در صورت نیاز، به او با تمام توان کمک میکنید و او را تنها نمیگذارید.
به کودک خود حمایت، عشق و محبت بسیار بدهید و بگذارید بداند که مورد مهربانی، مراقبت و حمایت شما میباشد.
لازم است به کودک ذکر کنید که در صورت تکرار این موقعیت چه اقداماتی را باید انجام دهد؛ به او اطمینان دهید که می تواند برای مدیریت شرایط از شما کمک بگیرد و در صورتی که در آن لحظه نتوانست با شما ارتباط برقرارکند، کارهای دیگری انجام دهد. (تماس گرفتن با پلیس و یا شخص مورد اطمینان، بلند فریاد زدن، آگاه کردن مردم و ...). اگر کودک سن بیشتری دارد علاوه بر موارد بالا چند حرکت ساده دفاعی را به او آموزش دهید این کار سبب میشود اعتماد به نفس او تقویت گردد و به او کمک میکند تا متوجه شود که میتواند از خودش مراقبت کند.
نکته: در تمامی این مراحل و شرایط نیازمند است که کودک تحت نظر روانشناس کودک و نوجوان قرار گیرد و تمامی حالات، عملکردها، سوالات و ابهامات کودک با مشورت روانشناس راهنمایی و پاسخ داده شود.