تحقیقات علمی مختلف نشان داده‌اند که کودکان، نوجوانان و والدین در دوران همه‌گیری کروناویروس با نوسانات زیادی از نظر سلامت روان مواجه شده‌اند، زیرا استرس ناشی از این همه‌گیری جهانی با افزایش مشکلات مربوط به سلامت روان در میان خانواده‌ها همراه بوده است.
اگرچه بسیاری از مسائل کووید-19 تحت کنترل ما نیستند، اما خانواده‌ها همچنان می‌توانند با تمرکز بر راهکارهای کاربردی به ارتقای سلامت روان کودکان و خانواده کمک کنند.
اگرچه بسیاری از مسائل کووید-19 تحت کنترل ما نیستند، اما خانواده‌ها همچنان می‌توانند با تمرکز بر راهکارهای کاربردی به ارتقای سلامت روان کودکان و خانواده کمک کنند.
اکنون که به زمان بازگشایی مدرسه‌ها نزدیک می‌شویم، فرصت خوبی برای والدین فراهم شده است که با استفاده از راهکارهای زیر واقعا نقش مثبتی در ارتقای سلامت روان کودکان داشته باشند.
1. ارتباطات عاطفی و اجتماعی
مطالعات علمی نشان داده‌اند که اگر بچه‌ها احساس کنند دارای ارتباطات اجتماعی هستند، از نظر سلامت روان در وضعیت بهتری قرار می‌گیرند. بنابراین فرصت‌هایی برای فرزندان‌تان ایجاد کنید تا آنان بتوانند ارتباطات اجتماعی بهتری با گروه همسالان و اعضای خانواده برقرار کنند. داشتن ارتباطات اجتماعی و عاطفی با اعضای خانواده به اندازه وجود این ارتباطات با دوستان مهم است و به محافظت از سلامت روان بچه‌ها کمک می‌کند.
وقت‌گذرانی اعضای خانواده با همدیگر در فعالیت‌های لذت‌بخش و شاد، گوش کردن به صحبت‌های بچه‌ها درباره اتفاقات روزانه یا مسائل مدرسه و همچنین کمک به آنان در حل مشکلات می‌تواند به شکل‌گیری ارتباطات اجتماعی و عاطفی باکیفیت با بچه‌ها کمک کند.
2. آموختن کنار آمدن با نگرانی‌های کوچک و بزرگ به کودکان
نگرانی می‌تواند نوعی واکنش طبیعی نسبت به عدم قطعیت و بلاتکلیفی باشد که البته در دوران همه‌گیری کووید-19 شدت زیادی پیدا کرده بود. پس یکی از عادت‌هایی که می‌تواند به کاهش نگرانی‌های کودکان کمک کند، آموختن راهکارهای صحیح برای کنار آمدن با نگرانی‌های کوچک و بزرگ به آنان است.
کودکان باید بیاموزند که گام اول در مواجهه با هر نگرانی، صحبت کردن درباره آن، مشخص‌سازی ابعادش و همچنین اعتباربخشی به وجود آن نگرانی است. گام بعدی هم این است که درباره نوع واکنش‌ها نسبت به نگرانی‌ها فکر کنیم، احتمال وقوع آنها را پیش‌بینی کنیم و چگونه برای رفع آنها تلاش کنیم.
واکنش‌های خود والدین در شناسایی مشکلات و رسیدگی به آنها می‌تواند نقش مهمی در شکل‌گیری الگوهای رفتاری کودکان داشته باشد. تحقیقات علمی نشان داده‌اند که هرچه توانایی والدین در مواجهه با مشکلات و نگرانی‌ها بهتر باشد، اعضای خانواده هم سلامت روان بهتری خواهند داشت.
3. تعیین وقت برای فعالیت‌های بدنی روزانه
فعالیت‌های بدنی واقعا نقش مهمی در سلامت روان دارند و از این نظر هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان مهم هستند. اما آمارها نشان می‌دهند که در دوران همه‌گیری کروناویروس، سطح فعالیت بدنی کودکان به‌طور میانگین حدود 20 درصد کمتر شده است، مخصوصا در کشورهایی که اقلیم‌های سرد‌تری دارند.
بنابراین والدین باید برنامه مناسبی برای افزایش فعالیت‌های بدنی روزانه بچه‌ها در نظر بگیرند و خودشان هم در این فعالیت‌ها با بچه‌ها همراهی کنند. پیاده‌روی خانوادگی بعد از شام می‌تواند شروع خوبی برای این کار باشد. افزودن برنامه دوچرخه‌سواری به برنامه هفتگی یا روزانه هم می‌تواند به افزایش میزان فعالیت‌های بدنی کمک کند.
4. جدی گرفتن خواب شبانه باکیفیت برای اعضای خانواده
خواب شبانه باکیفیت برای سلامت روان همه اعضای خانواده ضروری و مهم است، اما آمارها نشان می‌دهند که تقریبا نیمی از والدین در دوران همه‌گیری کروناویروس با کاهش کیفیت خواب کودکان مواجه شده‌اند. بنابراین والدین باید برای تنظیم دوباره خواب شبانه کودکان و اعضای خانواده تلاش کنند. بچه‌ها باید 8 تا 11 ساعت و بزرگسالان هم باید حداقل 7 تا 8 ساعت خواب شبانه داشته باشند.
خودداری از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار در ساعات منتهی به خواب شبانه، کنار گذاشتن دستگاه‌های الکترونیکی و دارای نور آبی در ساعات نزدیک به خواب شبانه و در نظر گرفتن روتین شبانه منظم (مثل دوش گرفتن، تعویض لباس، مسواک زدن، خواندن کتاب قصه و...) می‌تواند به خواب بهتر کودکان کمک کند.
1. ارتباطات عاطفی و اجتماعی
مطالعات علمی نشان داده‌اند که اگر بچه‌ها احساس کنند دارای ارتباطات اجتماعی هستند، از نظر سلامت روان در وضعیت بهتری قرار می‌گیرند. بنابراین فرصت‌هایی برای فرزندان‌تان ایجاد کنید تا آنان بتوانند ارتباطات اجتماعی بهتری با گروه همسالان و اعضای خانواده برقرار کنند. داشتن ارتباطات اجتماعی و عاطفی با اعضای خانواده به اندازه وجود این ارتباطات با دوستان مهم است و به محافظت از سلامت روان بچه‌ها کمک می‌کند.
وقت‌گذرانی اعضای خانواده با همدیگر در فعالیت‌های لذت‌بخش و شاد، گوش کردن به صحبت‌های بچه‌ها درباره اتفاقات روزانه یا مسائل مدرسه و همچنین کمک به آنان در حل مشکلات می‌تواند به شکل‌گیری ارتباطات اجتماعی و عاطفی باکیفیت با بچه‌ها کمک کند.
2. آموختن کنار آمدن با نگرانی‌های کوچک و بزرگ به کودکان
نگرانی می‌تواند نوعی واکنش طبیعی نسبت به عدم قطعیت و بلاتکلیفی باشد که البته در دوران همه‌گیری کووید-19 شدت زیادی پیدا کرده بود. پس یکی از عادت‌هایی که می‌تواند به کاهش نگرانی‌های کودکان کمک کند، آموختن راهکارهای صحیح برای کنار آمدن با نگرانی‌های کوچک و بزرگ به آنان است.
کودکان باید بیاموزند که گام اول در مواجهه با هر نگرانی، صحبت کردن درباره آن، مشخص‌سازی ابعادش و همچنین اعتباربخشی به وجود آن نگرانی است. گام بعدی هم این است که درباره نوع واکنش‌ها نسبت به نگرانی‌ها فکر کنیم، احتمال وقوع آنها را پیش‌بینی کنیم و چگونه برای رفع آنها تلاش کنیم.
واکنش‌های خود والدین در شناسایی مشکلات و رسیدگی به آنها می‌تواند نقش مهمی در شکل‌گیری الگوهای رفتاری کودکان داشته باشد. تحقیقات علمی نشان داده‌اند که هرچه توانایی والدین در مواجهه با مشکلات و نگرانی‌ها بهتر باشد، اعضای خانواده هم سلامت روان بهتری خواهند داشت.
3. تعیین وقت برای فعالیت‌های بدنی روزانه
فعالیت‌های بدنی واقعا نقش مهمی در سلامت روان دارند و از این نظر هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان مهم هستند. اما آمارها نشان می‌دهند که در دوران همه‌گیری کروناویروس، سطح فعالیت بدنی کودکان به‌طور میانگین حدود 20 درصد کمتر شده است، مخصوصا در کشورهایی که اقلیم‌های سرد‌تری دارند.
بنابراین والدین باید برنامه مناسبی برای افزایش فعالیت‌های بدنی روزانه بچه‌ها در نظر بگیرند و خودشان هم در این فعالیت‌ها با بچه‌ها همراهی کنند. پیاده‌روی خانوادگی بعد از شام می‌تواند شروع خوبی برای این کار باشد. افزودن برنامه دوچرخه‌سواری به برنامه هفتگی یا روزانه هم می‌تواند به افزایش میزان فعالیت‌های بدنی کمک کند.
4. جدی گرفتن خواب شبانه باکیفیت برای اعضای خانواده
خواب شبانه باکیفیت برای سلامت روان همه اعضای خانواده ضروری و مهم است، اما آمارها نشان می‌دهند که تقریبا نیمی از والدین در دوران همه‌گیری کروناویروس با کاهش کیفیت خواب کودکان مواجه شده‌اند. بنابراین والدین باید برای تنظیم دوباره خواب شبانه کودکان و اعضای خانواده تلاش کنند. بچه‌ها باید 8 تا 11 ساعت و بزرگسالان هم باید حداقل 7 تا 8 ساعت خواب شبانه داشته باشند.
خودداری از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار در ساعات منتهی به خواب شبانه، کنار گذاشتن دستگاه‌های الکترونیکی و دارای نور آبی در ساعات نزدیک به خواب شبانه و در نظر گرفتن روتین شبانه منظم (مثل دوش گرفتن، تعویض لباس، مسواک زدن، خواندن کتاب قصه و...) می‌تواند به خواب بهتر کودکان کمک کند.