تاب‌آوری را می‌توان به دو نوع تقسیم کرد. اولین نوع آن اشاره به مقاومت در برابر استرس دارد، و نوع دوم آن، بازیابی (یا برگشت) پس از ضربه و آسیب‌های روانی است
زهرا نیازاده مترجم کتاب پرورش تاب آوری درادامه این یادداشت برای باشگاه تاب آوری نوشت :تاب‌آوری از ضروریات زندگی در دنیای کنونی است. مشکلات و فشار های ناشی از محیط کار، زندگی شخصی، تغییرات سریع اجتماعی و بلایای غیر مترقبه، همه و همه از جمله مسائلی هستند که فشارهای زیادی را بر افراد می‌آورند.
افراد بسیار تاب آور می‌توانند پس از یک ضربه در مدت زمان کوتاهی به شرایط اولیه خود برگردند و زندگی روزمره را از سر بگیرند. آنها افرادی انعطاف پذیر، تیز و خلاق هستند که می‌توانند سریعاًَ خود را با شرایط سازگار کنند، می‌دانند چگونه با مشکلات رویارو و بر آنها غالب شوند و در نتیجه از تجارب زندگی خود درس‌های زیادی می‌آموزند.
بنا به اظهار براندن (1994) در واقع تاب‌آوری تجربه احساس شایستگی برای سازگاری با چالش‌های اساسی زندگی و استحقاق تجربه خوشبختی است که از دو جزء تشکیل شده است:
۱- کارآمدی خود: اعتماد به توانایی شخصی برای فکر کردن، یاد گرفتن، انتخاب کردن و تصمیم‌گیری‌های مناسب، به عبارت گسترده تر غلبه بر چالش‌ها و مهار تغییر.
۲- احترام به خود: اعتماد به استحقاق فرد برای خوشبختی یا به عبارت وسیع‌تر، اعتماد به این که فرد شایستگی نیل به هدف موفقیت، دوستی، احترام و کسب رضایت خاص را دارد
اگر بخواهیم یک مثال بسیار ساده و ملموس از تاب‌آوری بیاوریم شاید بهتر باشد به ساختمان‌های بسیار انعطاف پذیری که امروز در بعضی کشورهای پیشرفته دنیا ساخته می‌شوند اشاره کنیم. برای مثال گفته شده است که در کشور ژاپن به دلیل قرار گرفتن بر روی کمربند زمین لرزه، ساختمان‌هایی ساخته شده‌اند که تا 30 درجه می‌توانند خم شوند.
هر فردی با پتانسیلی برای رشد و پرورش تاب‌آوری به دنیا می‌آید.
پنج سطح تاب‌آوری عبارتند از:
1. حفظ ثبات هیجانی، سلامت و بهزیستی
2. تمرکز بر بیرون: مهارت‌های حل مسئله خوب
3. تمرکز بر درون: خود درونی قوی
4. مهارت‌های تاب‌آوری خوب
5. استعداد خوشبختی
سطح اول برای حفظ و نگهداری سلامتی و انرژی ضروری است.
سطح دوم چالش‌هایی که باید با آنها کنار بیاییم متمرکز است، یافته های پژوهشی نشان داده‌اند که مهارت‌های مقابله ای مسئله محور بهتر از مهارت‌های مقابله ای هیجان محور به تاب‌آوری منجر می‌شوند.
سطح سوم بر ریشه های درونی تاب‌آوری، یعنی عزت نفس قوی، اعتماد به نفس بالا و خود پنداره مثبت متمرکز است.
سطح چهارم شامل نگرش‌ها و مهارت‌هایی می‌شود که در افراد بسیار تاب آور یافت می‌شود.
سطح پنجم به بالاترین سطح تاب‌آوری ممکن بر می‌گردد. توانایی تبدیل بدشانسی‌ها به خوش شانسی و خوش اقبالی همان چیزی است که استعداد برای خوشبختی گفته می‌شود.
زمانی که شما با بد بختی‌ها و مصیبت‌ها مواجه می‌شوید بهتر است به خاطر داشته باشید که:
ذهن و عادت‌های شما می‌تواند برای شما موانع یا پل‌هایی را برای رسیدن به آینده ای بهتر خلق کند.
انعطاف پذیری آموخته نمی‌شود، اما می‌توان آن را یاد گرفت. یعنی از طریق کار کردن بر روی ترکیب منحصر به فرد توانایی‌های درونی شما حاصل می‌شود.
تلاش و تقلا برای برگشت به شرایط اولیه و بهبودی پس از بدبختی‌ها و مصیبت‌ها می‌تواند منجر به توسعه و پرورش توانمندی‌هایی گردد که شما فکر نمی‌کنید امکان پذیر باشد.
تاب‌آوری، آن چیزی است که به افراد کمک می‌کند تا رفتارهایشان را تنظیم کنند، به گونه‌ای که به احتمال بیشتری به انجام مواردی بپردازند که در قلب و ذهنشان درست می‌دانند. تاب‌آوری به نوجوانان ما قدرت اراده برای نه گفتن، انجام دادن آنچه که صحیح است و انتخاب اعمال اخلاقی را می‌دهد. یک مکانیزم درونی قوی است که رفتار اخلاقی آنها را هدایت می‌کند تا انتخاب‌هایشان نه تنها صحیح‌تر بلکه عاقلانه‌تر نیز باشد (بوربا،1390).
لازم است که یادآوری کنیم که تاب‌آوری یک پدیده ذاتی نیست بلکه از طریق تمرین، آموزش، یادگیری و تجربه حاصل می‌شود.
پس اگر فکر می‌کنید که تاب‌آوری کمی دارید می‌توانید آن را تقویت کنید و اگر تاب‌آوری خوبی دارید بهتر است که بدانید برای اینکه بتوانید در همین سطح بمانید یا آن را افزایش دهید نیاز به تقویت و تداوم دارد. (جزایری، رحیمی، دهقانی .1396)
در میان ابعاد هوش هیجانی همدلی و تاب‌آوری یا همان خویشتن‌داری از مؤلفه‌های اساسی هستند (گلمن، 1995).
خویشتن‌داری یا همان تاب‌آوری توانایی کنترل احساسات، رفتارها و خواسته‌ها در مواجهه با خواسته‌های خارجی به منظور عملکرد در جامعه است (مت دلیسی،2014) که در روانشناسی گاهی اوقات خود تنظیمی نامیده می‌شود. تاب‌آوری در رفتار برای رسیدن به اهداف و برای جلوگیری از تکانه و یا احساساتی که می‌تواند منفی باشد ضروری است (تیم‌پنو و اشمیت، 2013).
تاب‌آوری اشاره به تصمیم و یا توانایی برای به تأخیر انداختن ارضاء فوری امیال به منظور رسیدن به اهداف جایگزین بزرگ‌تر فرد دارد (بوکر،2011).
در روان شناسی توانایی انتخاب پاداش بزرگ‌تر و با تأخیر در مقابل پاداش کوچک و بدون تأخیر را تاب‌آوری می‌گویند
تاب‌آوری یعنی این که در انتخاب رفتارها یا اعمال خود، به جای تکیه بر انگیزه‌های آنی، به نتایج آنها توجه شود و سپس بر اساس آن عمل شود
تاب‌آوری را به شش مرحله توصیف کرده است:
1. پاسخ شخص به رویداد استرس زا تحت تأثیر روش ادراک موقعیت، ظرفیت پردازش و تجارب و معنی دادن به آنها و جای دادن آنها در سیستم اعتقادی‌اش قرار می‌گیرد.
2.این مسئله به میزان زیادی اهمیت دارد که افراد با شرایط ناگوار و رویدادهای استرس‌زای زندگی چگونه مواجه می‌شوند.
3. توانایی افراد برای مثبت عمل کردن بستگی به اعتماد به نفس و خود کارآمدی آنها دارد.
4.روابط عاطفی ایمن و استوار، موفقیت و پیشرفت و تجارب مثبت، علاوه بر ویژگی‌های خلقی اهمیت دارد.
5.تأثیر محیط‌های غیر مشترک بیشتر از محیط‌های اشتراکی است.
(6) توانایی کنار آمدن موفقیت آمیز با موقعیت‌های استرس زا می‌تواند در سراسر زندگی افزایش یابد؛ طبیعی است که در زندگی چالش‌هایی داشته باشیم و بر آنها غلبه یابیم.