پیش داوری یا Prejudice چیست؟

پیش داوری چیست؟ پافشاریِ بدونِ دلیل و غیرِ قابلِ اثباتِ را شاید بتوان پیشداوری یا
Prejudice نامید پیش داوری یک نگرش است پیش داوری میتواند یک هیجان قدرتمندباشد .
نگرش های انسان بر اساس سه مولفه شکل می­گیرند: مولفه شناختی که عقاید یا تفکرات ( شناخت ها ) را درگیر می­کند، مولفه عاطفی که نماینده هیجان های مرتبط با نگرش ( مانند عصبانیت یا صمیمیت) و نمایانگر شدت آن هیجان ها مانند ( تشویش ملایم و خصومت آشکار ) است و مولفه رفتاری که به کنش های فرد مربوط است.افراد علاوه بر این که دارای نگرش هستند، معمولا بر اساس آن رفتار می­کنند.

پیش داوری با نگاهی به مفهوم تهدید کلیشه میتواند موجب اضطراب و کاهش تاب آوری باشد به گزارش میگنا عفت حیدری در ادامه این یادداشت بر اساس کتاب روانشناسی اجتماعی اضافه میکند پیش داوری به عنوان نگرش منفی یا خصمانه نسبت به افراد حاضر در یک گروه تنها براساس عضویت در آن گروه در نظر گرفته می­شود.
بنابراین، هنگامی که می گوییم فردی در مواجهه با سیاه پوستان رفتار پیش داورانه دارد، منظور این است که چنین فردی با سرید یا رفتارهای خصمانه با آنها برخورد می­کند و اعتقاد دارد که تمام سیاه پوستان مانند هم هستند، به سیاه پوستان و تمام افراد این نژاد، ویژگی های منفی نسبت می­دهد و خصوصیات و رفتارهای او را مورد توجه قرار نمیدهد یا نادیده می گیرد.
پیش داوری دارای مولفه شناختی است و می تواند رفتار را تحت تاثیر قرار دهد.

همه ما قربانی پیش داوری هستیم و در معرض آن قرار داریم، تنها به این دلیل که عضو گروه های قابل شناسایی می­باشیم، یا دارای اعتقادات اخلاقی، رنگ پوست، مذهب، جنسیت، سن، ملیت، گرایش جنسی، اندازه جثه، یا ناتوانی هستیم، تنها گروه های اقلیت نیستند که هدف پیش داوری گروه های اکثریت قرار می­گیرند.
پیش داوری، یک جاده دو طرفه است، گروه های اقلیت و اکثریت در جهت دیگری می­توانند در این مسیر در حرکت باشند.

یقینا پیشرفتهای فراوانی صورت گرفته است.شمار افرادی که باور دارند سیاه پوستان از سفیدپوستان؛ زنان از مردان و همجنس گراها از افراد عادی پست تر هستند، پیوسته در حال کاهش است.
پنجاه سال پیش، اکثر آمریکایی­ها مخالف برابری نژادی بودند و هرگز تصور نمی­کردند که در انتخابات به یک سیاه پوست رای بدهند و اجازه دهند که او رئیس جمهور ایالات متحده شود.
تغییرات بسیار زیادی در این زمینه در ایالات متحده ایجاد شده است.پنجاه سال پیش، دیدن وکلا، پزشکان، متصدی بار، قاضی دادگاه عالی، فضانورد یا زیست شناسان زن امری عادی قلمداد نمی شد.برخی سفیدپوستان آمریکایی به پدیده تبعیض نژادی به عنوان یک سرگرمی یا حاصل صفر می نگرند که از نظر هزینه سبب بهبود رفاه گروه اقلیت می شود، آنها معتقدند که کاهش پیش داوری های ضد سیاه پوستی با افزایش پیش داوری های ضد سفیدپوستان همراه می شود.
بسیاری از سفید پوستان دائما در حال بمباران اطلاعاتی هستند که به آنها تلقین می کند تنوع نژادهای مختلف در حال افزایش و جمعیت سفیدپوستان در ایالات متحده روبه کاهش است از این رو ترس و تعصب آنها نسبت به نژاد لاتین، آمریکایی آفریقایی تبار و آمریکایی آسیابی تبار رو به فزونی است.
مولفه شناختی کلیشه هایی از تصورات یا تصورات قالبی
ذهن انسان نمی­تواند از دسته بندی دوری کند، از این رو سایر افراد را بنابر شاخصه های اصلی آنها در یک گروه و سایرین را بر اساس ویژگی های متفاوت شان در گروهی دیگر قرار می­دهد.پژوهشگران رشته علم اعصاب اجتماعی دریافته اند که ایجاد دسته بندی یک ساز و کار تطابقی است که در مغز انسان شکل می­گیرد، انسانها تقریبا از همان ابتدای تولد، شروع به ایجاد دسته بندی در مغز خود می­کنند.
نوزادان هیچ اولویت بندی بر اساس رنگ چهره دارند، اما اگر در یک دنیای تک نژادی زندگی کنند تا سه ماهگی رنگ چهره نژاد خود را به عنوان یک اولویت در ذهن ثبت می­کنند.اما اگر بطور متفاوت افرادی با نژادهای مختلف را در کنار خود بینند، با این حال هیچ الویت ذهنی نخواهند داشت.این پژوهش نشان داد که یکی از موضوع های اصلی روان شناسی اجتماعی، پیش داوری است.ما با توانایی تشخیص دسته بندی های مختلف متولد می­شویم؛ اما تجربه ها به سرعت این توانایی را تحت تاثیر قرار می­دهند.

همان طور که حیوانات را براساس خصوصیات فیزیکی در طبقه بندی خاصی قرار می دهیم، افراد را هم بر اساس ویژگی های مهم آنها به ویژه جنسیت، سن و نژاد در گروه های مختلف قرار می­دهیم.ما تنها روی بخشی از درک خود راجع به افراد تکیه می­کنیم که خصوصیات مشابه آنها در گذشته بوده و این مسئله به ما کمک می کند تا تعیین کنیم با افراد دیگری از همین دسته چگونه باید رفتار کینم. دسته بندی نتایج حاصل، مفید و ضروری است.افراد ضرورتا مورد پیش داوری قرار نمی­گیرند و همه این پیش زمینه های ذهنی می­توانند در اولویت قرار گیرند.


برگرفته از کتاب روانشناسی اجتماعی، نویسندگان الیوت آرونسون، تیموتی ویلسون.مترجمان دکترمجیدصفارزاده.پرستو حسن زاده