افراد مبتلا به PPD اغلب بر این باورند که دیگران سعی در تحقیر، آسیب رساندن یا تهدید آنها دارند.
به نظر افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید رفتار و طرز فکرشان مشکل ساز نیست و کاملا عادی هستند.
PPD یکی از انواع اختلالات شخصیت است که آن را در دستۀ اختلالات «خوشه A» یا اختلالات شخصیتی غیر عادی قرار می دهند. افراد مبتلا به این اختلالات تفکر یا رفتار غیرعادی و نامتعارف دارند.
لازم به ذکر است افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید هذیان یا توهم همراه با پارانویا ندارند، در حالی که این حالت معمولا در اسکیزوفرنی، اختلال اسکیزوافکتیو و دوره های شیدایی شدید در اختلال دوقطبی دیده می شود. متاسفانه به دلیل نا‌آگاهی برخی از اطرافیان فرد بیمار، بدبینی و کنترل‌های فرد مبتلا به پارانوئید را به حساب عشق و علاقه و غیرتی بودن او می‌گذارند.
اختلال شخصیت پارانوئید از چه سنی شروع می شود؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع به بروز و تجربه علائم این بیماری می کنند.
اختلال شخصیت پارانوئید چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
به طور کلی، تحقیقات نشان می دهد اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) در افرادی که در بدو تولد به آنها زن گفته می شود ولی هویت جنسی آنها مرد است (AFAB) بیشتر درگیر این بیماری می شوند. با این حال، نمونه‌های سوابق بیمارستانی نرخ بالاتری از PPD را در افرادی که در بدو تولد به آنها مرد گفته می شود اما هویت جنسی آنها زن است (AMAB) نشان داده است.
افراد مبتلا به PPD بیشتر:
- در خانوارهای کم درآمد زندگی می کنند.
سیاه پوست، بومی آمریکایی یا اسپانیایی تبار هستند.
بیوه، مطلقه یا جدا شده و یا مجرد هستند.
اختلال شخصیت پارانوئید چقدر شایع است؟
اختلال شخصیت پارانوئید نسبتاً نادر است. محققان تخمین می زنند ۰.۵٪ تا ۴.۵٪ از جمعیت ایالات متحده مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید هستند.
علائم و نشانه های اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) همیشه مراقب و محتاط هستند و بر این باورند که دیگران دائماً در تلاش برای تحقیر، آسیب رساندن یا تهدید آنها هستند. این باورهای عموماً بی‌اساس، و همچنین عادت به سرزنش و بی‌اعتمادی آنها، در توانایی آنها برای ایجاد روابط نزدیک یا حتی کاری اختلال ایجاد می‌کند. افراد مبتلا به PPD زندگی اجتماعی خود را به شدت محدود می کنند.
افراد مبتلا به PPD معمولا:
- به تعهد، وفاداری یا قابل اعتماد بودن دیگران شک می کنند. بر این باور اند که دیگران از آنها سوء استفاده می کند یا آنها را فریب می دهند.
مایل نیستند به دیگران اعتماد کنند یا اطلاعات شخصی خود را فاش کنند زیرا می ترسند از اطلاعاتشان علیه آنها استفاده شود.
کینه توز اند و کینه به دل می گیرند.
بیش از حد حساس اند و به ندرت انتقادی را می پذیرند.
معانی ضمنی و پنهان در اظهارات معصومانه یا نگاه های معمولی دیگران را می خوانند.
فکر می کنند دیگران دارند به شخصیت آنها توهین و حمله می کنند در حالی که از نظر دیگر افراد اینگونه نیست.
بدون دلیل موجه، دائماً به همسر یا شریک عاشقانه خود شک می کنند و آنها را متهم به خیانت می کنند.
در روابط خود با دیگران سرد و غیرصمیمی هستند و برای جلوگیری از خیانت می توانند، کنترلگر و حسود شوند.
با این باور که همیشه حق با آنهاست، نقش و تقصیر خود را در مشکلات یا درگیری ها نمی بینند.
به سختی می توانند استراحت کنند.
کینه توز و لجباز هستند و همیشه بحث و دعوا ایجاد می کنند.
دانشمندان هنوز علت دقیق اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) را نیافته اند، اما احتمالاً ترکیبی از عوامل محیطی و بیولوژیکی دلیل آن باشد.
محققان دریافته‌اند عدم توجه عاطفی، فیزیکی و نظارتی دوران کودکی، نقش مهمی در ایجاد PPD در نوجوانی و اوایل بزرگسالی دارد.
پیش از این محققان بر این باور بودند که احتمالاً یک پیوند ژنتیکی بین اسکیزوفرنی، اختلال شخصیت اسکیزوتایپی و PPD وجود دارد، اما مطالعات بیشتر نشان داد این ارتباط آنقدر قوی نیست که قابل گفتن باشد.
اختلال شخصیت پارانوئید چگونه تشخیص داده می شود؟
شخصیت در طول رشد کودک و نوجوان به تکامل خود ادامه می دهد. به همین دلیل، کارشناسان مراقبت های روان معمولاً فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) را تا بعد از سن ۱۸ سالگی تشخیص نمی دهند.
تشخیص اختلال PPD، می‌تواند دشوار باشد، زیرا اکثر افراد مبتلا به اختلال شخصیت فکر نمی‌کنند مشکلی در رفتار یا طرز تفکرشان وجود داشته باشد.
زمانی که جویای کمک می شوند اغلب به دلیل خود بیماری نیست بلکه به دلیل شرایطی است که همزمان با آن بیماری وجود دارد، مانند اضطراب یا افسردگی..
هنگامی که متخصص سلامت روان، مانند یک روانشناس یا روانپزشک، حدس می زند فردی به اختلال PPD مبتلا است، اغلب سؤالات کلی می‌پرسد که حالت دفاعی در فرد ایجاد نکند یا جو گفتگو را سنگین نکند.
او سوالاتی می پرسد که روشن کننده موارد زیر است:
- سوابق گذشته
روابط
سابقه کار قبلی
تست واقعیت
کنترل تکانه
آیا مشکلات پزشکی دیگری با اختلال شخصیت پارانوئید مرتبط است؟
بله، تقریباً ۷۵ درصد از افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) مبتلا به اختلالات شخصیتی دیگری نیز هستند. شایع ترین اختلالات شخصیتی که همزمان با PPD رخ می دهد عبارتند از:
- اختلال شخصیت اجتنابی
اختلال شخصیت مرزی (BPD)
اختلال شخصیت ضد اجتماعی (ASPD)
اختلال شخصیت پارانوئید چگونه درمان می شود؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) به ندرت خودشان به دنبال درمان هستند. معمولا اعضای خانواده، همکاران یا کارفرمایان آنها را برای درمان به مراکز سلامت روان ارجاع می دهند.
برای درمان بیماران PPD، روان درمانی (گفتار درمانی)، مانند درمان رفتاری شناختی (CBT) یا رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT)، از روش های درمانی انتخابی است. درمان بر افزایش مهارت‌های عمومی مقابله‌ای، به ویژه اعتماد و همدلی، و همچنین بر بهبود تعامل اجتماعی، ارتباطات و عزت نفس تمرکز دارد.
از آنجایی که افراد مبتلا به PPD اغلب به دیگران بی اعتماد هستند، درمان آنها برای متخصصان مراقبت های روان چالش برانگیز و بسیار مشکل است زیرا اعتماد و ایجاد ارتباط از مولفه های مهم در روان درمانی هستند. در نتیجه، بسیاری از افراد مبتلا به PPD ممکن است برنامه درمانی خود را دنبال نکنند و نیمه کاره رها کنند و حتی ممکن است انگیزه های درمانگر را زیر سوال ببرند.
متخصصان مراقبت های روانی معمولاً دارویی برای درمان PPD تجویز نمی کنند. با این حال، در صورتی که فرد دچار اختلال شدید باشد یا یک وضعیت روانی مرتبط با بیماری مانند اضطراب یا افسردگی داشته باشد، داروهایی – مانند داروهای ضد اضطراب، ضد افسردگی یا داروهای ضد روان پریشی – تجویز شود.
آیا می توان از اختلال شخصیت پارانوئید پیشگیری کرد؟
اگرچه راه پیشگیری برای اختلال شخصیت پارانوئید وجود ندارد، با اینحال، درمان می تواند به فرد مبتلا به PPD اجازه دهد تا راه های موثرتری برای مقابله با افکار و موقعیت های تحریک کننده بیاموزد.
چشم انداز (آینده) اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟
چشم انداز (آینده) اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) معمولاً به این بستگی دارد که فرد مبتلا به PPD مایل به پذیرش و متعهد به درمان است یا خیر. گاهی اوقات گفتار درمانی می تواند پارانویا را کاهش دهد و تأثیر آن را بر عملکرد روزانه فرد محدود کند.
در صورت عدم درمان، PPD می تواند در توانایی فرد برای ایجاد و حفظ روابط، و همچنین توانایی وی در عملکرد اجتماعی و در موقعیت های کاری اختلال ایجاد کند. احتمال اینکه افراد مبتلا به PPD زودتر از افراد بدون اختلال شخصیت دست از کار بکشند، بیشتر است.
علاوه بر این، PPD یکی از قوی ترین عوامل پیش‌بینی کننده رفتار پرخاشگرانه در محیط بیمارستان است. همچنین، PPD معمولا با تعقیب غیرقانونی افراد و دعوای قضایی افراطی همراه است.
خلاصه و جمع بندی
به خاطر داشته باشید اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) نوعی اختلال و حالت سلامت روان است. مانند همه انواع سلامت روان، کمک خواستن به محض ظاهر شدن علائم می تواند به کاهش اختلالات در زندگی شما کمک کند. متخصصان سلامت روان می توانند طرح های درمانی ارائه دهند که به شما در مدیریت افکار و رفتارهایتان کمک می کند.
اعضای خانواده افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) اغلب استرس، افسردگی، اندوه و انزوا را تجربه می کنند. مهم است که این افراد هم از سلامت روان خود مراقبت کنند و در صورت مشاهده این علائم کمک بگیرند.