فهرست مطالب
برای اکثر بیمارانی که سرطان روده دارند، گزینه جراحی موثر است و با جراحی سرطان روده بزرگ، بسیاری از افراد درمان می‌شوند. با این حال، در برخی از افراد یک سری سلول‌های توموری میکروسکوپی ایجاد می شود که غیر قابل شناسایی هستند و در نهایت می‌توانند به یک تومور جدید و بزرگ‌تر تبدیل شوند. این سلول‌ها حتی ممکن است متاستاز کنند و به سایر قسمت‌های بدن هم گسترش یابند. به همین دلیل در بسیاری از مواقع، خصوصا در مراحل بالاتر سرطان روده، پزشک ممکن است در کنار سایر درمان‌ها از شیمی درمانی کمکی هم استفاده کند. شیمی درمانی سرطان روده می‌تواند به صورت موثری روند درمان بیماری را سریع‌تر کند که البته نظر پزشک گوارش در این باره ارجحیت دارد. بنابراین برای کسب اطلاعات دقیق درباره آن می‌توانید از سامانه نوبت دهی دکترتو برای تعیین وقت ویزیت حضوری و یا مشاوره تلفنی و متنی با پزشکان استفاده کنید.
شیمی درمانی سرطان روده چگونه است؟
در شیمی درمانی، پزشک از یک سری داروهای خاص برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. برای شیمی درمانی سرطان روده، داروها ممکن است به روش‌های مختلفی به بیماران داده شود. شیمی درمانی می‌تواند به صورت تزریق داخل وریدی یا به صورت قرص‌های بلعیدنی باشد. در شیمی درمانی سرطان روده بسته به مرحله بیماری، دلیل استفاده و شرایط بیماران، دوز و برنامه‌های خاصی برای هر فرد توسط پزشک تعیین می شود. به صورت کلی در شرایط مختلف زیر به شیمی درمانی کردن سرطان روده نیاز است:
- شیمی درمانی نئوادجوانت (گاهی اوقات همراه با پرتو) قبل از عمل جراحی برای کوچک کردن سرطان و آسان‌تر کردن برداشتن آن تجویز می شود. این اغلب برای سرطان رکتوم انجام کاربرد دارد.
- شیمی درمانی کمکی بعد از جراحی انجام می شود. هدف از بین بردن سلول‌های سرطانی است که ممکن است در طول عمل جراحی به دلیل کوچک بودن قابل‌شناسایی نبوده‌اند.
- برای درمان سرطان‌های پیشرفته که در آن سرطان روده به سایر اندام‌ها از جمله کبد متاستاز کرده است.
متن انگلیسی:
mayoclinic
Chemotherapy uses strong medicines to kill cancer cells. Chemotherapy for colon cancer is usually given after surgery if the cancer is large or has spread to the lymph nodes.
ترجمه متن:
شیمی درمانی از یکسری داروهای قوی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. شیمی درمانی سرطان روده معمولا بعد از جراحی و برای جلوگیری از گسترش سلول‌های سرطانی به دیگر بافت‌های لنفاوی استفاده میشود.
۱. شیمی درمانی سرطان روده کوچک
در سرطان روده کوچک اصلی‌ترین روش درمانی جراحی است تا بافت‌های سرطانی برداشته شوند. اما گاهی لازم است تا برای افزایش اثربخشی درمان و تکمیل آن، شیمی درمانی هم انجام شود. شیمی درمانی همچنین برای درمان عود سرطان روده کوچک هم انجام می شود.
۲. شیمی درمانی سرطان روده بزرگ
شیمی درمانی سرطان روده برای درمان سرطان روده بزرگ کاربرد زیادی دارد. گاهی اوقات از این روش در مراحل اولیه بیماری برای آماده‌سازی بیمار برای جراحی یا بعد از آن استفاده می شود. علاوه بر این، زمانی که سرطان روده بزرگ وارد فازهای نهایی و پیشرفته شده و امکان جراحی وجود ندارد، این روش با هدف کنترل علائم و افزایش طول عمر بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شیمی درمانی ممکن است به صورت ترکیبی با جراحی یا رادیوتراپی برای درمان سرطان روده استفاده شود.۳. شیمی درمانی سرطان روده بدخیم
در مواردی که سرطان روده بدخیم شده لازم است تا به سرعت با برداشتن بافت بدخیم، جلوی پیشرفت بیماری گرفته شود. در نتیجه شاید تا قبل از محیا شدن شرایط جراحی، پزشک برای بیماران شیمی درمانی انجام دهد. همچنین زمانی که سرطان بدخیم روده است یا در مراحل پیشرفته‌ای قرار دارد که به سایر بافت‌های بدن هم حمله می‌کند، امکان جراحی در مرحله اول نیست و در این شرایط از شیمی درمانی سرطان روده برای کنترل بیماری استفاده می شود.
شیمی درمانی سرطان روده برای چه کسانی انجام میشود؟
کسانی که سرطان روده پیشرفته دارند و سرطان به بافت‌های دیگر بدن آنها سرایت کرده (کسانی که سرطان مرحله ۴ دارند)، احتمالا امکان جراحی ندارند و برای کنترل بیماری باید شیمی درمانی انجام دهند. بنابراین معمولا شیمی درمانی سرطان روده برای کسانی انجام می شود که به دلایلی امکان جراحی کردن را ندارند. این افراد می‌توانند برای جلوگیری از ریسک آسیب‌ها و عوارض ناشی از جراحی، شیمی درمانی انجام دهند. البته گاهی نیز قبل و بعد از جراحی سرطان روده، به شیمی درمانی نیاز است. در این موارد از شیمی درمانی برای کوچک‌تر کردن تومورهای بزرگ قبل از جراحی استفاده می شود.
علاوه بر این کسانی که سرطان آنها در مرحله دو قرار دارد و دارای ویژگی‌هایی است که خطر بازگشت
آن را افزایش می‌دهد، احتمالا باید شیمی درمانی نیز انجام دهند. در مرحله ۳ سرطان روده نیز شیمی درمانی برای کاهش شانس بازگشت سرطان برای بیماران انجام می شود.
نمی‌دونی شیمی درمانی برات مناسبه یا نه؟
از متخصص کمک بگیر.
چه کسانی نباید شیمی درمانی سرطان روده را انجام دهند؟
تشخیص این که چه کسانی به شیمی درمانی سرطان روده نیاز دارند و چه کسانی نیاز ندارند به عهده پزشک است. پزشک بر اساس شرایط هر فرد، از جمله سن، مرحله سرطان و سلامتی کلی تشخیص می‌دهد که آیا امکان شیمی درمانی برای بیماران وجود دارد یا خیر. با این حال معمولا برای افرادی که سرطان روده آنها در مرحله ابتدایی است و تنها با جراحی می توان پولیپ یا بافت غیرنرمال را برداشت، شیمی درمانی ضرورتی ندارد.
مراحل شیمی درمانی سرطان روده
بعد از انتخاب رژیم دارویی شیمی درمانی برای هر بیمار، مراحل شیمی درمانی آنها انجام می شود. بیشتر داروها باید به صورت تزریق داخل وریدی به بیماران داده شود. ابتدا یک لوله کوتاه نازک با کانولا به بیماران وصل می شود تا داروها از این طریق وارد جریان خون شود. برای برخی از بیماران نیز از لوله‌های پلاستیکی بلندی استفاده می شود که دارو را به ورید بزرگی در قفسه سینه می‌رسانند. شیمی درمانی سرطان روده می‌تواند به صورت سیستمیک یا منطقه‌ای انجام شود. در شیمی درمانی سیستمیک داروها به سلول‌های سرطانی در سراسر بدن حمله می‌کنند. اما در شیمی درمانی منطقه‌ای داروها در قسمت خاصی از بدن مانند شکم باقی می‌ماند.
| نوع شیمی درمانی | نحوه عملکرد | اثرات جانبی معمول | مزایا | معایب |
|---|---|---|---|---|
| شیمی درمانی فلورپیریمیدین (مانند ۵-فلوروراسیل) | تداخل در رشد سلول‌های سرطانی | تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، خستگی، ریزش مو | موثر در بسیاری از انواع سرطان روده | ممکن است باعث آسیب به سلول‌های سالم شود |
| اگزالیپلاتین | آسیب به DNA سلول‌های سرطانی | تهوع، استفراغ، ضعف عضلانی، آسیب به اعصاب محیطی | افزایش اثر بخشی شیمی درمانی | ممکن باعث آسیب به کلیه‌ها شود |
| ایریوتین | آسیب به DNA سلول‌های سرطانی | تهوع، استفراغ، اسهال، خستگی | موثر در سرطان روده پیشرفته | ممکن است باعث مشکلات قلبی شود |
| ترکیبات هدفمند (مانند بِواتوسیزوماب) | هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی خاص | خستگی، راش پوستی، مشکلات گوارشی | موثر در سرطان روده با جهش‌های خاص | ممکن است برای همه بیماران مناسب نباشد |
| ترکیبات ایمونوتراپی | تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی | خستگی، تب، مشکلات تنفسی، عوارض خودایمنی | موثر در سرطان روده پیشرفته | ممکن است باعث عوارض جانبی شدید شود |
۱. داروهای شیمی درمانی سرطان روده (قرص شیمی درمانی سرطان روده)
داروهای مختلفی برای درمان سرطان روده استفاده می شود. معمولا برای هر بیمار ترکیبی از دو تا سه دارو استفاده می شود که رایج‌ترین آنها شامل موارد زیر است:
- کپسیتابین
- ایرینوتکان (Camptosar)
- فلوراوراسیل
- اسید فولینیک (لوکوورین یا فولینات کلسیم)، فلوراوراسیل و اگزالیپلاتین
- ترکیب داروهای اگزالی پلاتین و کپسیتابین
نوع داروهایی که برای هر بیمار انتخاب می شود به عوامل مختلفی بستگی دارد. این موارد شامل خطر عود سرطان و شرایط زمینه‌ای هر بیمار می شود. اکثر داروهای شیمی درمانی سرطان روده به صورت تزریقی است و به صورت تزریق داخل وریدی مصرف می شود. کپسیتابین یک قرص است و به صورت خوراکی استفاده می شود.
ایرینوتکان و اگزالیپلاتین معمولاً پس از جراحی یا در موارد پیشرفته با ۵-FU یا Xeloda ترکیب می‌شوند. تری فلوریدین و تیپیراسیل یک داروی ترکیبی به شکل قرص است.
۲. تعداد جلسات شیمی درمانی سرطان روده
برنامه شیمی درمانی برای بیماران مختلف متفاوت است و برای هر بیمار بر اساس سن، مرحله سرطان و نوع درمان انتخابی، جلسات متفاوتی تعیین می شود. اما معمولا بیماران باید دو تا سه هفته یک بار شیمی درمانی را انجام دهند که به هر یک از این دوره‌ها سیکل گفته می شود. اکثر بیماران به هشت سیکل شیمی درمانی نیاز دارند.
دنبال کردن دستورات پزشک قبل از شیمی درمانی سرطان روده، برای گرفتن نتیجه بهتر حائز اهمیت است.آمادگی قبل از شیمی درمانی سرطان روده
برای انجام شیمی درمانی برای سرطان روده باید بیماران آمادگی لازم را داشته باشند. این آمادگی، هم شامل آمادگی فیزیکی و جسمانی و هم آمادگی روحی می شود. مهم‌ترین بایدها و نبایدهای آمادگی قبل از شیمی درمانی سرطان روده شامل موارد زیر است:
- قبل از شیمی درمانی حتما از یک رژیم غذایی سالم و مغذی پیروی کنید.
- لباس راحت و گرم به همراه داشته باشید.
- یک میان‌وعده سالم و مقوی را قبل از درمان آماده کنید.
- برنامه شیمی درمانی خود را مشخص کنید و برای آن یک برنامه‌ریزی منظم داشته باشید.
- ورزش منظم و فعالیت بدنی کافی قبل از درمان مهم است.
مراقبت بعد از شیمی درمانی سرطان روده
شیمی درمانی سرطان روده به شدت بدن را ضعیف می‌کند و عوارض زیادی دارد. به همین دلیل مراقبت کردن بعد از درمان بسیار ضروری است. مهم‌ترین نکات مراقبت بعد از شیمی درمانی برای بیماران سرطان روده شامل موارد زیر می شود:
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل مهم است.
- هیدراته ماندن و مصرف مقادیر زیاد مایعات در طول روز اهمیت زیادی دارد.
- استراحت کافی داشته باشید.
- ورزش منظم بعد از شیمی درمانی ضروری است.
- فعالیت‌های روزانه منظمی داشته باشید.
- استفاده از وسایل الکترونیکی را کاهش دهید.
- از تکنیک‌های کاهش استرس مانند یوگا یا مدیتیشن استفاده کنید تا استرس کمتری داشته باشید.
- رعایت بهداشت عمومی برای پیشگیری از عفونت‌ها ضروری است، چرا که شیمی درمانی سیستم ایمنی را به شدت تضعیف می‌کند.
- جلسات شیمی درمانی را به صورت کامل و منظم دنبال کنید.
تغذیه در شیمی درمانی سرطان روده
پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و هیدراته ماندن به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و باعث تسریع بهبودی بیماران می شود. شیمی درمانی بر توانایی بدن برای جذب و استفاده از مواد مغذی از غذا تأثیر می‌گذارد. سلول‌های سالم دستگاه گوارش که مسئول جذب مواد مغذی هستند ممکن است در اثر شیمی درمانی آسیب ببینند؛ بنابراین، داشتن یک رژیم غذایی سالم در این دوران اهمیت ویژه‌ای دارد. روی گنجاندن مقدار زیادی میوه و سبزیجات، پروتئین‌های بدون چربی، غلات کامل و چربی‌های سالم در رژیم غذایی خود تمرکز کنید. از مصرف غذاهای فرآوری شده، نوشیدنی‌های شیرین و مقادیر زیاد الکل خودداری کنید.
یکی از اهداف شیمی درمانی در سرطان روده، جلوگیری از بازگشت بیماری پس از جراحی است؛ اما گاها عوارضی هم به دنبال دارد که پس از مدتی رفع میشود.عوارض شیمی درمانی سرطان روده
داروهای شیمی درمانی به سلول‌هایی که به سرعت در حال تقسیم هستند حمله می‌کنند، به همین دلیل است که آنها علیه سلول‌های سرطانی عمل می‌کنند. اما سایر سلول‌های بدن، مانند سلول‌های موجود در فولیکول‌های مو و پوشش داخلی دهان و روده نیز به سرعت در حال تقسیم شدن هستند. این سلول‌ها هم می‌توانند تحت تأثیر شیمی درمانی قرار بگیرند و یکسری عوارض جانبی را ایجاد کنند. عوارض جانبی شیمی درمانی به نوع و دوز داروهای داده شده و مدت زمان مصرف آنها بستگی دارد. عوارض جانبی رایج شیمی درمانی سرطان روده می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- ریزش مو
- زخم‌های دهان
- از دست دادن اشتها یا کاهش وزن
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال
- تغییر ناخن
- تغییرات پوستی
- سندرم دست‌وپا می‌تواند در طول درمان با کپسیتابین یا ۵-FU ایجاد شود.
- تاول‌ها و زخم‌های پوستی دردناک
- نوروپاتی (آسیب عصبی) یکی از عوارض جانبی رایج اگزالی پلاتین است. علائم شامل بی حسی میشود.
- واکنش‌های حساسیتی پوستی
- اسهال
شیمی درمانی همچنین می‌تواند سلول‌های خون‌ساز مغز استخوان را تحت تاثیر قرار دهد و عوارض جانبی زیر را ایجاد کند:
- افزایش احتمال عفونت (به دلیل کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون)
- کبودی یا خونریزی آسان (به دلیل تعداد کم پلاکت خون)
- خستگی (به دلیل کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون و دلایل دیگر)
متن انگلیسی:
webmed
Other drug-specific side effects include nerve damage and allergic reactions to oxaliplatin.
ترجمه متن:
یکی از عوارض جانبی داروهای خاص شیمی درمانی سرطان روده، واکنش آلرژیک و آسیب عصبی ناشی از داروی اگزاپلاتین است.
احتمال عود سرطان روده بعد از شیمی درمانی
هیچ تضمینی نیست که بعد از شیمی درمانی سرطان عود نکند، خصوصا اگر بیماری در مراحل انتهایی خود باشد. بسته به مرحله سرطان، سن بیماران و شرایط سلامتی کلی آنها، ممکن است سرطان روده بعد از شیمی درمانی مجددا عود کند. برخی اطلاعات و داده‌ها نشان می‌دهد که ۳۰ تا ۴۰ درصد ممکن است بعد از شیمی درمانی سرطان روده، بیماری مجددا عود کند. با این حال در بسیاری از موارد شیمی درمانی بعد از جراحی برای پیشگیری از عود مجدد بیماری انجام می شود.
نگران عود سرطان بعد شیمی درمانی هستی؟ راهنمایی بگیر.
هزینه شیمی درمانی سرطان روده
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بیمارانی که با سرطان روده درگیرند، هزینه‌های سنگین شیمی درمانی است. هزینه شیمی درمانی سرطان روده بسته به تعداد جلسات و نوع برنامه درمانی مشخص شده برای هر بیمار متفاوت است. از طرفی نوع پوشش بیمه‌ای که هر بیمار دارد، روی هزینه‌های نهایی درمان تاثیر دارد. هزینه شیمی درمانی در کلینیک‌های خصوصی بسیار بالاتر از هزینه در بیمارستان‌های دولتی است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
سرطان روده چندین مرحله دارد که بر اساس آن، نوع تکنیک درمانی مناسب برای هر بیمار تعیین می شود. آنکولوژیست شما بر اساس مرحله بیماری، شدت و گستردگی سرطان و ویژگی‌هایی که دارد تعیین می‌کند که آیا به شیمی درمانی سرطان روده نیاز است یا خیر. در صورتی که پزشک متخصص گوارش تشخیص دهد برای تکمیل درمان به شیمی درمانی نیاز دارید باید حتما جلسات درمان را به صورت کامل و منظم پشت سر بگذارید. شما می‌توانید برای دریافت مشاوره‌های بیشتر با متخصص گوارش آنلاین دکترتو در ارتباط باشید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!