رژیم غذایی سرطان روده تا چه اندازه در مدیریت آن تاثیرگذار است؟

سرطان کولورکتال یا سرطان روده، سومین سرطان شایع در جهان است. بر اساس اطلاعات علمی ثابت شده، رژیم غذایی افراد می‌تواند بین ۷۰ تا ۹۰ درصد روی افزایش ریسک ابتلا به سرطان تاثیر بگذارد. رژیم غذایی مناسب می‌تواند ریسک ابتلا را تا حدود زیادی کم کند. اما این موضوع تنها مختص افراد سالم نیست و حتی کسانی که در حال حاضر سرطان روده فعال دارند نیز می‌توانند با داشتن یک رژیم غذایی مناسب، جلوی پیشرفت بیماری یا بدتر شدن علائم را بگیرند. داشتن رژیم غذایی سرطان روده خصوصا بعد از درمان بیماری اهمیت زیادی دارد، چرا که عوارض ناشی از درمان‌هایی مانند جراحی می‌تواند عملکرد روده را برای مدتی مختل کند. با این وجود متخصص گوارش و تغذیه می‌توانند راهنمایی‌های دقیق‌تری را به بیماران ارائه کنند. شما می‌توانید از طریق سامانه دکترتو برای کسب مشاوره آنلاین و یا نوبت گیری اقدام کنید.

رژیم غذایی سرطان روده چگونه است؟

افرادی که سرطان روده دارند، ممکن است برای هضم غذا مشکل داشته باشند. خصوصا پس از درمان سرطان روده، اکثر بیماران مشکلاتی برای هضم دارند و ممکن است هضم غذاها زمان ببرد. حتی برخی از غذاها می‌توانند عملکرد روده افراد را مختل کنند یا این که باعث بدتر شدن بیماری شوند. خصوصا افرادی که جراحی یا کولوستومی انجام داده‌اند، معمولا چند ماه زمان می‌برد تا روده آنها دوباره به حالت عادی برگردد. برای افرادی که بیماری آنها شدیدتر است یا ترکیبی از چند درمان را انجام داده‌اند، تغییر عملکرد روده دائمی است و باید تا پایان عمر از مصرف برخی از غذاها اجتناب کنند؛ بنابراین رژیم غذایی سرطان روده برای بیماران مختلف بر اساس شرایطی که دارند متفاوت است. حتی در برخی موارد نیاز است تا مصرف غذاهای مختلف برای بیماران سرطان روده تست شود تا ببینند که چه غذاهایی برای آنها مشکل‌ساز نیست و کدام غذاها برای آنها بهتر است.

علاوه بر عدم مصرف برخی غذاها، بیماران سرطان روده باید یک سری منابع غذایی را به رژیم خود اضافه کنند تا گوارش آنها بهتر شود. هضم این غذاها برای بیمارانی که تحت درمان هستند یا عمل سرطان روده انجام داده‌اند، راحت‌تر است.

انتخاب غذاهای گیاهی و طبیعی به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند.

غذاهای مفید برای سرطان روده بزرگ (چه غذاهایی برای سرطان روده خوب است؟)

افراد مبتلا به سرطان به‌طورکلی به مواد مغذی بسیار بیشتری نیاز دارند و رژیم غذایی آنها باید سرشار از کالری و پروتئین مورد نیاز بدن باشد. به علاوه، مصرف یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی می‌تواند به حمایت از سلامت بیماران کمک کند و بدن و سیستم ایمنی را تاحدامکان سالم نگه دارد. حتی بعد از برخی درمان‌ها مانند شیمی درمانی به بافت‌های سالم بدن هم آسیب می‌رسد و بدن برای بازسازی این بافت‌ها، به یک سری منابع غذایی خصوصا پروتئین نیاز دارد. اصلی‌ترین موادی که باید در رژیم غذایی افراد مبتلا به سرطان روده وجود داشته باشد شامل موارد زیر می‌شود:

• منابع غذایی حاوی فیبر خصوصا میوه‌ها و سبزیجات تازه
• پروتئین‌های گیاهی مانند لوبیا یا عدس
• منابع غنی از پروتئین مانند گوشت قرمز و ماهی
• افزایش مصرف آب و مایعات
• مصرف بیشتر آجیل‌ها یا مغزهای سالم و غنی از ویتامین
• مصرف کافئین به میزان کم

۱. میوه ها و سبزیجات (به ویژه سبزیجات سبز و قرمز)

میوه‌ها و سبزیجات تازه مهم‌ترین بخش رژیم غذایی سرطان روده هستند و باید حتما آنها را در برنامه غذایی جای داد. میوه‌هایی مانند توت‌ها سرشار از آنتی‌اکسیدان و مواد مغذی هستند که برای سلامتی مفیدند. تمشک سیاه حاوی سطوح بسیار بالایی از آنتوسیانین است که رشد سلول‌های سرطان بدخیم روده را کند می‌کند. هویج و سبزیجات تازه چلیپایی نیز برای بیمارانی که سرطان روده دارند بسیار مفیدند.

هویج مملو از بتاکاروتن است که محققان معتقدند رشد سلول‌های غیرطبیعی را کند می‌کند. کلم‌بروکلی و سایر سبزیجات چلیپایی مانند کلم‌پیچ، کلم و گل‌کلم دارای خواص مبارزه با سرطان هستند. اسفناج یکی دیگر از سبزیجات غنی از فولات و فیبر است که می‌توان آن را در رژیم غذایی سرطان روده قرار داد. البته مصرف سبزیجات برای بیماران سرطان روده باید حتما به صورت پخته شده یا بخارپز باشد و مصرف سبزیجات خام ممکن است اثر معکوس داشته باشد.

۲. غلات کامل (برنج قهوه ای، جو دوسر، کوینولا)

غلات کامل یکی دیگر از منابع مفیدی است که باید در رژیم غذایی سرطان روده وجود داشته باشد. غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای یا جو دوسر سرشار از فیبر هستند. مطالعات منبع معتبر نشان داده‌اند که پیروی از یک رژیم غذایی با فیبر بالا ممکن است به کاهش خطر مرگ در افراد مبتلا به سرطان روده کمک کند.

دنبال بهترین برنامه غذایی سرطان روده هستی؟

برای دریافت برنامه کلیک کن.

دکتر گوارش آنلاینرزرو نوبت پزشک گوارش

۳. پروتئین های گیاهی (حبوبات، توفو، تمپه)

پروتئین‌های گیاهی از جمله حبوبات می‌توانند یکی از غذاهای بسیار مفید برای بیماران سرطان روده باشند. لوبیا و حبوبات به عنوان یک غذای فوق‌العاده در مبارزه با سرطان روده بزرگ شناخته می‌شوند. لوبیای سیاه به صورت ویژه سطح اسیدهای چرب خاصی را افزایش می‌دهد که از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند. به همین دلیل هم به بیمارانی که با سرطان روده مبارزه می‌کنند توصیه می‌شود که حتما در رژیم غذایی سرطان روده خود، حبوباتی مانند لوبیا، عدس، توفو یا تمپه را بگنجانند.

۴. ماهی و گوشت های بدون چربی

مصرف منابع غذایی غنی پروتئین مانند ماهی تازه و گوشت‌های بدون چربی برای بیماران سرطانی، خصوصا سرطان روده بسیار ضروری است. در طول بیماری اکثر افراد به منابع بیشتر پروتئین نیاز دارند تا بتوانند انرژی لازم برای مبارزه با سرطان را داشته باشند. همچنین مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین مانند گوشت و ماهی برای بازسازی بافت‌های آسیب دیده در حین درمان ضروری است. به بیمارانی که سرطان روده دارند توصیه می‌شود که در صورت امکان، یک تا سه بار در هفته ماهی تازه را به برنامه غذایی خود اضافه کنند. ماهی سرشار از پروتئین و اسیدهای چرب امگا ۳ است که هر دو برای افرادی که با سرطان روده بزرگ مبارزه می‌کنند ضروری هستند.

۵. آجیل و دانه ها (بادام، گردو، تخم کتان)

مصرف آجیل‌ها و دانه‌ها در رژیم غذایی سرطان روده فواید زیادی دارد. مصرف آجیل می‌تواند به جلوگیری از عود سرطان کمک کند و از همه مهم‌تر ریسک مرگ‌ومیر در بیماران مبتلا به سرطان مرحله ۳ را کاهش می‌دهد.

۶. چربی های سالم (روغن زیتون، آووکادو)

در رژیم غذایی سرطان روده، چربی‌های مضر و غذاهای سرخ کردنی جای ندارند و به جای آن به بیماران توصیه می‌شود که حتما چربی‌های سالم مانند روغن زیتون را در برنامه غذایی‌شان بگنجانند، چرا که بدن به چربی‌های سالم نیاز دارد. آووکادو، آجیل‌ها، روغن زیتون، روغن کنجد و برخی از دانه‌های روغنی خوراکی می‌توانند چربی‌های سالم مورد نیاز بدن را تامین کنند.

تحقیق در مورد روغن زیتون

۷. اهمیت هیدراتاسیون (آب و مایعات)

افرادی که سرطان روده دارند یا در حال حاضر تحت درمان هستند باید حتما به میزان کافی آب و مایعات بنوشند. مصرف کافی آب می‌تواند به بهبود عملکرد روده در هضم غذاها کمک زیادی کند. کافئین به میزان بسیار کم یکی دیگر از نوشیدنی‌هایی است که مصرف آن به برخی از بیماران سرطان روده توصیه می‌شود. یک مطالعه نشان داد که یک فنجان قهوه در روز میزان مرگ‌ومیر را در بیماران مبتلا به مرحله ۳ سرطان روده بزرگ تا ۲۰ درصد کاهش می‌دهد.

غذاهای ممنوع یا محدود برای رژیم غذایی سرطان روده

علاوه بر مصرف برخی غذاها، یک سری مواد غذایی نیز برای بیماران سرطان روده مضرند و می‌توانند علائم را بدتر کنند. این موارد خصوصا قبل و بعد از عمل سرطان روده یا سایر درمان‌ها باید رعایت شوند. مصرف برخی از این غذاها و نوشیدنی‌ها کلا ممنوع است و برخی نیز اگر در مقادیر زیاد مصرف شوند، می‌توانند برای بیماران سرطان روده مضر باشند. موارد ممنوع رژیم غذایی سرطان روده شامل موارد زیر است:

• الکل
• مواد سرخ کردنی و پرچرب
• مواد غذایی با فیبر بسیار زیاد
• مصرف سبزیجات خام
• نوشیدنی‌های گازدار
• کافئین در مقادیر زیاد
• چربی‌های اشباع

نمی‌دونی برای سرطان روده چه غذاهایی مضره؟ مشاوره بگیر.

دکتر سرطان روده

۱. کاهش مصرف چربی های اشباع

چربی‌های اشباع شده به صورت کلی برای سلامتی مضرند. در خصوص کسانی که سرطان روده دارند این موضوع جدی‌تر است و آنها حتما باید مصرف چربی‌های اشباع را کاهش دهند. پزشک معمولا سرخ‌کردنی‌ها یا غذاهای فست‌فودی را برای کسانی که سرطان روده دارند، ممنوع می‌کند.

۲. محدود کردن قندهای ساده و غذاهای فرآوری شده

مصرف مواد قندی مانند کیک و شکر و مقادیر زیاد کربوهیدرات و قند تصفیه شده برای بیمارانی که سرطان روده دارند، ضرر دارد، چرا که تحقیقات مختلفی نشان می‌دهند که بین سطح بالای قند خون و مصرف غذاهایی با قند بالا و سرطان روده بزرگ ارتباط معناداری وجود دارد. البته لازم نیست که به صورت کامل این مواد را حذف کرد، بلکه باید بر اساس دستور پزشک مصرف آنها محدود شود. غذاهای فراوری شده مانند سوسیس و کالباس هم برای افرادی که سرطان روده دارند، ممنوع است.

اجتناب از غذاهای چرب و شور یکی از اصول اساسی در مدیریت سرطان روده است.

تغذیه در مراحل اولیه و پیشرفته سرطان روده

رژیم غذایی سرطان روده حتی برای کسانی که در مراحل اولیه بیماری هستند با کسانی که سرطان آنها در مراحل پیشرفته‌تر است هم ممکن است متفاوت باشد. در مراحل اولیه بیماری به افزایش مصرف مواد مغذی و ویتامین‌ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن نیاز است. در مراحل پیشرفته‌تر بیماری، مصرف پروتئین‌ها برای کمک به بازسازی و ترمیم بافت‌های آسیب دیده ضروری است. همچنین با توجه به شرایطی که برخی از بیماران دارند، احتمالا پزشک یک رژیم غذایی مخصوص را بر اساس شرایط هر فرد توصیه می‌کند.

رژیم غذایی بعد از عمل سرطان روده

بعد از عمل سرطان روده ممکن است چند ماهی طول بکشد تا روده عملکرد طبیعی خود را به دست آورد. به همین دلیل رژیم غذایی سرطان روده بر اساس شرایطی که هر بیمار دارد، توسط پزشک تعیین می‌شود. با این حال نکات زیر برای اکثر بیماران بعد از عمل سرطان روده باید در نظر گرفته شود:

• مصرف وعده‌های غذایی کوچک‌تر در روز
• افزایش مصرف میان‌وعده
• کاهش مصرف منابع غذایی غنی از فیبر و مصرف غذاهای کم فیبر مانند موز، برنج سفید، ماکارونی سفید، سیب‌زمینی
• پرهیز از مصرف سبزیجات خام و نپخته
• عدم مصرف نوشیدنی‌های گازدار، نوشیدنی‌های الکلی و کافئین بعد از عمل
• افزایش مصرف منابع پروتئینی مانند گوشت و ماهی کم‌چرب

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

روده بزرگ یک بازیکن کلیدی در سیستم گوارش شما است که مواد مغذی را در سراسر بدن پردازش و تحویل می‌دهد تا شما را قوی و سالم نگه دارد. به این ترتیب، خوب غذا خوردن و حفظ یک رژیم غذایی مغذی یکی از بهترین راه‌هایی است که می‌توانید از طریق آن برای درمان سرطان روده بزرگ و مبارزه با بیماری، آماده شوید و پس از طی کردن دوره درمان، سریع‌تر بهبود پیدا کنید.

از طرفی ممکن است مصرف برخی غذاها برای یک سری از بیماران مناسب نباشد. به این ترتیب معمولا فوق تخصص گوارش یا جراح بعد از درمان به بیماران یک رژیم غذایی سرطان روده مخصوص می‌دهند تا عوارض ناشی از عمل یا سایر درمان‌های سرطان روده برای آنها کمتر شود و دوره نقاهت کوتاه‌تری داشته باشند. اگر بعد از درمان یا حین درمان سرطان روده متوجه شدید که مصرف برخی غذاها شرایط شما را بدتر می‌کند، حتما در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. برای دریافت مشاوره و نظرات بیشتر می‌توانید از سامانه غیرحضوری دکترتو کمک بگیرید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!