فهرست مطالب
بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) یک عارضه نسبتا شایع است و زمانی رخ میدهد که محتویات معده به طور مداوم به مری برمیگردند. این محتویات گاهی اوقات حاوی اسید بیش از حد هستند و ممکن است باعث تحریک مری، سوزش و درد شوند. از آنجایی که بسیاری از افراد به طور مداوم به رفلاکس معده مبتلا میشوند، ضروری است که با رویکردهای درمان فلاکس معده آشنا شوند. اما اگر به صورت مداوم سوزش سردل را تجربه می کنید بهتر است در این باره با متخصص گوارش یا داخلی مشورت کنید. شما میتوانید از سامانه دکترتو به منظور تعیین وقت ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین کمک بگیرید.
درمان رفلاکس معده چیست؟
اگر به طور مداوم دچار رفلاکس معده و علائمی نظیر مشکلات بلع، سوزش سردل، خفگی، گلودرد و غیره میشوید، بهای مراجعه به پزشک نیاز دارید. در حقیقت درمانهای زیادی برای رفلاکس اسید وجود دارد که برخی از آنها بیخطر و کم تهاجمی و برخی دیگر تهاجمی هستند. معمولا بر اساس شدت رفلاکس، پزشک یک یا ترکیبی از درمانهای زیر را برای شما تجویز خواهد کرد:
روش درمان | توضیحات | مزایا | معایب |
---|---|---|---|
تغییرات سبک زندگی | اصلاح عادات غذایی، کاهش وزن، ترک سیگار، اجتناب از غذاهای تحریککننده، خوردن وعدههای غذایی کوچکتر و مکرر، اجتناب از دراز کشیدن بعد از غذا | موثر، کمهزینه، بدون عوارض جانبی جدی | نیاز به تغییر مداوم عادات |
داروها | آنتیاسیدها، مسدودکنندههای H2، مهارکنندههای پمپ پروتون | تسکین سریع علائم، کاهش تولید اسید معده | عوارض جانبی مانند سردرد، اسهال، یبوست |
جراحی | فوندوپلاستی | درمان قطعی در موارد شدید، بهبود کیفیت زندگی | جراحی، دوره نقاهت، عوارض نادر جراحی |
درمانهای مکمل | طب سوزنی، طب گیاهی | تسکین علائم در برخی افراد، رویکرد طبیعی | اثبات نشده بودن علمی، تداخل با داروهای دیگر |
۱. قرص برای درمان رفلاکس معده (داروهای درمان رفلاکس معده)
اگر رفلاکس اسید معده مزمن یا مداوم باشد، پزشک داروهایی را تجویز میکند که این اسید را کاهش میدهند و به تسکین علائمتان کمک میکنند. برخی از داروهایی که برای رفلاکس معده استفاده میشوند عبارتند از:
آنتی اسیدها
آنتیاسیدها یا ضد اسیدها، اسید معده را خنثی میکنند. بهطوریکه وقتی رفلاکس اتفاق میافتد، بافت مری به میزان کمتری تحریک یا دچار سوزش میشود. بهتر است از مصرف طولانیمدت این داروها اجتناب کنید زیرا عوارض زیادی در پی دارند.
آنتاگونیست های گیرنده هیستامین (مسدود کننده های گیرنده H2)
این داروها، هیستامین را مسدود میکنند. هیستامین یک ماده شیمیایی است که در تولید اسید معده نقش دارد. میتوانید این داروها را برای مدت بیشتری نسبت به آنتی اسیدها مصرف کنید، اما در طولانی مدت کارایی آنها کاهش مییابد زیرا بدن میتواند به اثرات آنها عادت کند.
دنبال بهترین داروی رفلاکس معده هستی؟
از متخصص راهنمایی بگیر.
مهارکننده های پمپ پروتون (PPIs)
این داروها از آنتیاسیدها قویترند و باعث بهبود و ترمیم نواحی آسیب دیده نیز میشوند. مهارکنندههای پمپ پروتون اثرات ۹۰ درصدی در کاهش رفلاکس اسید معده دارند و در شرایطی که رفلاکس نسبتا شدید باشد یا علائم آسیب بافتی در مری وجود داشته باشد، تجویز میشوند.
۲. شربت برای درمان رفلاکس معده
شربت برنیسکون سولویتا یک شربت موثر است که به بهبود رفلاکس معده به مری، سوزش معده و سایر علائم مرتبط با این عارضه کمک میکند. بعد از مصرف برنیسکون سولویتا، این دارو به سرعت شروع به خنثی کردن اسید معده میکند و تا چندین ساعت علائمتان را تسکین میدهد. پزشکان این دارو را برای بزرگسالان و کودکان بالای ۱۲ سال تجویز میکنند.
۳. درمان خانگی رفلاکس معده
برای مدیریت و تسکین علائم رفلاکس معده، میتوانید عادات اشتباه خود را ترک کنید و عادات سالم را جایگزین آنها کنید. برخی از این استراتژیها و درمانهای خانگی که میتوانند به شما در این راه کمک کنند شامل این مواردند:
- به طور مرتب، تمرینات تنفسی و آرامشبخش مانند یوگا و مدیتیشن را امتحان کنید.
- سعی کنید وزن متناسبی داشته باشید و در صورت داشتن اضافه وزن، آن را به تدریج کاهش دهید.
- اگر سیگار میکشید، سیگار را ترک کنید.
- از خوردن وعدههای غذایی سنگین، از عصر به بعد خودداری کنید.
- به مدت ۲ تا ۳ ساعت بعد از غذا خوردن دراز نکشید.
- سرتان را هنگام خواب بالا نگه دارید.
۴. برای درمان رفلاکس معده چی بخوریم؟
هنگامی که معده بسیار پر باشد، رفلاکس اسید شدیدتر میشود. بنابراین آهسته غذا بخورید و به جای وعدههای غذایی بزرگ، تعداد بیشتری وعده غذایی کوچک مصرف کنید.
بهتر است بدانید که هیچ غذایی نمیتواند رفلاکس اسید را درمان کند. با این حال، علاوه بر اجتناب از غذاهای محرک (همچون آب مرکبات، کافئین، سیر، پیاز، نعناع، غذاهای سرخ شده و الکل)، اعمال یک سری تغییرات در رژیم غذایی میتواند کمک کننده باشند.
به عنوان مثال، پزشکان مصرف غذاهای کم چرب با پروتئین بالا را توصیه میکنند. کاهش مصرف چربی در رژیم غذایی میتواند علائمتان را کاهش دهد در حالی که دریافت پروتئین و فیبر کافی، شما را سیر نگه میدارد و از پرخوری جلوگیری میکند.
۵. درمان رفلاکس معده با گیاهان دارویی
قبل از استفاده از هرگونه گیاه دارویی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. زیرا ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته یا برای برخی افراد مناسب نباشد. برخی از درمانهای گیاهی اثربخش برای بیماری رفلاکس اسید معده به مری شامل این مواردند:
- چای بابونه اثرات آرام بخش دارد و میتواند التهاب مری، دل درد، سوزش سردل و نفخ را تسکین دهد.
- ریشه زنجبیل نیز خواص ضدالتهابی و آنتی اکسیدان دارد. این ماده گیاهی تاثیرات مثبت زیادی روی سیستم گوارش دارد و به تسکین مشکلات دستگاه گوارش، کاهش تعداد دفعات سوزش سردل و کاهش میزان تولید اسید معده کمک میکند.
- شیرین بیان پوشش مخاطی مری را افزایش میدهد و به مری کمک میکند تا در برابر اثرات تحریک کننده اسید معده مقاومت کند.
- زردچوبه یک ادویه با خواص بیشمار برای سیستم گوارش است. این ماده به بهبود علائم رفلاکس، خصوصا سوزش در ناحیه مری و قفسه سینه کمک میکند.
- محصولات حاوی آلوئهورا نیز اثرات بسیار چشمگیری در کاهش سوزش سر دل دارند.
۶. درمان صددرصد رفلاکس معده با عسل
عسل ممکن است به روشهای مختلفی به کاهش علائم رفلاکس اسید کمک کند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۴، از عسل مانوکا برای درمان افراد مبتلا به بیماری رفلاکس معده استفاده کرد. نتایج این مطالعه نشان دادند که درمان با عسل میتواند این نتایج را در پی داشته باشد:
- کاهش علائم رایج رفلاکس معده مانند سوزش سر دل و رگورژیتاسیون (بازگشت غذای هضم نشده و اسید معده به مری و دهان)
- بهبود ازوفاژیت (التهاب مری)
- اثرات تسکین دهنده طولانی مدت در کاهش رفلاکس (این اثرات به خاطر خاصیت ویسکوزیته یا ضخامت عسل هستند که به عسل اجازه میدهند مری را بپوشاند و مانع از بازگشت اسید شود).
در همین مطالعه محققان به این نتیجه دست یافتند که مصرف ۵ گرم عسل مانوکا سه بار در روز میتواند نتایج مثبتی در پی داشته باشد. البته اگر نمیخواهید عسل را به تنهایی مصرف کنید، میتوانید آن را با یک لیوان آب گرم یا چای مخلوط کنید. در آخر به یاد داشته باشید که برای اظهار نظر قطعی درباره میزان اثربخشی عسل، همچنان به تحقیقات گستردهتری نیاز است.
۷. آندوسکوپی برای درمان رفلاکس معده
از آندوسکوپی اغلب در تشخیص بیماری رفلاکس اسید معده به مری استفاده میشود اما گاهی پزشکان از آن برای اهداف درمانی نیز استفاده میکنند. در حقیقت یکی از روشهای جراحی نوین که مبتنی بر آندوسکوپی است، فوندوپلیکاسیون بدون برش از طریق دهان (TIF) نام دارد. سازمان غذا و دارو (FDA) این پروسه را در سال ۲۰۰۷ تایید کرد و تا سال ۲۰۱۶، بیش از ۱۷۰۰۰ بار از این روش استفاده شده بود.
هدف این درمان، سفت کردن اسفنکتر تحتانی مری (LES) است که یک دریچه عضلانی برای اتصال مری و معده به همدیگر است. در برخی از افراد مبتلا به رفلاکس، این دریچه ضعیف میشود و در مواقعی که لزومی ندارد باز میشود. این وضعیت، به اسید معده اجازه میدهد تا به مری برگردد.
برای رفع این مشکل، پزشکان یک دستگاه آندوسکوپی به نام EsophyX را از دهان عبور داده میدهند تا به معده برسد. هنگامی که این دستگاه در موقعیت قرار گرفت، از آن برای اتصال محکم قسمت فوقانی معده به قسمت تحتانی مری استفاده میکنند. در مرحله بعدی، این دستگاه حدود ۲۰ بست پلی پروپیلن که شبیه به دوخت هستند را در این ناحیه قرار میدهد تا اتصالی ایمن و محکم را ایجاد کند.
۸. جراحی برای درمان رفلاکس معده
اگر علائم شما با تغییر شیوه زندگی یا درمان دارویی بهبود نیافتند، ممکن است کاندید مناسبی برای جراحی باشید. هدف از جراحی، تقویت دریچه یا اسفنکتر تحتانی مری است و به دو روش زیر صورت میگیرد:
فوندوپلیکاسیون نیسن
این پروسه رایج ترین جراحی برای درمان رفلاکس معده است که طی آن جراح بخش بالایی معده را دور قسمت تحتانی مری میپیچد. سپس آن را با بخیه محکم میکند تا از محکم بودن محل اتصال بین آنها اطمینان پیدا کند. این درمان اغلب نتایج دائمی را به همراه دارد و باعث تقویت دریچه تحتانی مری و ممانعت از بازگشت اسید به سمت بالا میشود. برای این که فوندوپلیکاسیون نیسن به میزان کمتری تهاجمی باشد و برشهای کوچکتر و زمان بهبودی کوتاهتری داشته باشد، بسیاری از پزشکان این جراحی را به صورت لاپاراسکوپی انجام میدهند.
جراحی لینکس رفلاکس معده
یک درمان جدیدتر برای این عارضه، کاشت دستگاه LINX است. این دستگاه شامل حلقهای از آهنرباهای کوچک است که به بسته نگه داشتن محل اتصال بین معده و مری و جلوگیری از بازگشت اسید کمک میکند. البته نیازی به نگرانی نیست زیرا مواد غذایی همچنان به صورت عادی و بدون مشکل میتوانند عبور کنند.
راه درمان صددرصد رفلاکس معده چیست؟
درمانهای موجود برای رفلاکس معده درصد موفقیت متفاوتی دارند. اگر چه هیچ یک از روشهای موجود، به طور صددرصد نمیتواند رفلاکس را برطرف کند اما روشهای جراحی میزان موفقیت بالاتری نسبت به دیگر روشها دارند. داروها و درمانهای خانگی و گیاهی نیز در تسکین علائم برخی از افراد موثرند اما اغلب نتایج موقتی در پی دارند.
درمان رفلاکس خاموش
رفلاکس خاموش یا رفلاکس حنجره، بیماری همچون رفلاکس معده است با این تفاوت که بیشتر ناحیه گلو، حنجره و مجرای بینی را درگیر میکند. به این علت که رفلاکس حنجره اغلب علائم فیزیکی خاصی ایجاد نمیکند، به آن رفلاکس خاموش میگویند. درمان این بیماری نیز مشابه رفلاکس معده است و شامل تغییر در سبک زندگی و مصرف داروهایی است که تولید اسید معده را کاهش میدهند.
درمان رفلاکس نوزاد
رفلاکس معده در نوزادان بسیار شایع است و معمولاً با بزرگتر شدن نوزاد بهبود مییابد. با این حال، برای تسکین علائم و برای درمان رفلاکس نوزاد، این راهکارها را امتحان کنید:
- پس از هر ۱ تا ۲ اونس شیر خشکی که نوزاد مصرف میکند، آروغ او را بگیرید. اگر با شیر مادر نوزاد را تغذیه میکنید نیز پس از هر بار شیر دادن به نوزاد این کار را انجام دهید.
- از دادن شیر بیش از حد به نوزاد خودداری کنید و حتما الگوی مشخصی برای تغذیه فرزندتان داشته باشید.
- نوزاد را به مدت ۳۰ دقیقه پس از مصرف شیر، در حالت عمودی نگه دارید.
درمان رفلاکس کودکان
برای درمان رفلاکس اسید در کودکان، اجازه ندهید کودک بلافاصله بعد از غذا خوردن بخوابد یا به رختخواب برود. خوراکیهایی مانند کره، قهوه، پنیر، نوشابههای گازدار و شکلات نیز باید در حد اعتدال مصرف شوند.
قرار گرفتن در معرض دود سیگار، میتواند محرک رفلاکس باشد پس به والدین این کودکان توصیه میکنیم در هوایی که کودک تنفس میکند سیگار نکشند.
به طور کلی، گاهی پزشکان در یک دوره ۲ ماهه برای این کودکان دارو تجویز میکنند. با این حال اگر با وجود این نکات مراقبتی، رفلاکس همچنان ادامه داشت، ممکن است به جراحی نیاز باشد.
نمیدونی رفلاکس فرزندت رو چطور درمان کنی؟ از متخصص سوال کن.
درمان رفلاکس معده در بارداری
رفلاکس معده در دوران بارداری بسیار شایع است و میتواند به دلیل تغییرات هورمونی، بزرگ شدن رحم و فشار بر روی معده رخ دهد. خوشبختانه، با رعایت برخی نکات و استفاده از روشهای درمانی مناسب، میتوان علائم رفلاکس را کاهش داد و بارداری راحتتری را تجربه کرد. اگر در دوران بارداری دچار رفلاکس اسید شدید، اقدامات زیر را انجام دهید:
- آدامس بجوید تا اسید خنثی یا ضعیف شود.
- از نوشیدن آب حین غذا خوردن خودداری کنید.
- سعی کنید هنگام خواب بالشهایی را زیر شانهها و سرتان قرار دهید تا بالاتنه خود را بالاتر بیاورید.
- پس از غذا، کمی راه بروید تا غذا بهتر هضم شود و علائم رفلاکس برطرف شوند.
- لباسهای گشاد و راحت بپوشید تا شکم و گلو تحت فشار نباشند.
- در صورتی که علائم رفلاکس معده را تجربه کردید، فورا یک لیوان شیر یا مقداری ماست مصرف کنید.
- در صورت تایید پزشک میتوانید برای بهبود این عارضه و علائم آن، داروهایی مانند آلومینیوم ام جی (مالوکس)، آنتیاسیدها و غیره را مصرف کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
رفلاکس معده به مری عارضهای شایع است که از نوزادان گرفته تا افراد مسن، روی بسیاری از افراد تاثیر میگذارد. خوشبختانه درمانهای متنوعی برای رفلاکس معده وجود دارند و این عارضه در اکثر موارد با درمانهای خانگی و گیاهی درمان میشود. با این حال در شرایطی که رفلاکس معده مزمن بوده و سبب علائم ناخوشایند و شدیدی گردد، پزشکان مصرف دارو و جراحی به عنوان گزینهای برای درمان رفلاکس معده توصیه میکنند. کافیست به محض تجربه علائمی مثل سوزش گلو، مشکلات بلع، درد قفسه سینه و غیره، به یک دکتر متخصص داخلی یا پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید تا درمانی متناسب با شرایطتان را برای شما تجویز کند. اما اگر فرصت حضور در مطب را ندارید میتوانید از خدمات مشاوره آنلاین دکترتو بدین منظور کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!