در نوجوانی؛ خشم بیشتر اجتماعی می باشد. به نظر می آید که مهمترین علل خشم در بین دانش آموزان دوره ی راهنمایی عبارت باشند از: رفتار ناعادلانه ی بزرگسالان، سر به سر گذاردن یکدیگر، تحمیل کردن عقاید، دروغ گفتن به نوجوانان، زور گوئی خواهر و یا برادر، پُز دادن به او، با نوجوان با گوشه و کنایه صحبت کردن و … . و احتمالا برای دانش آموزان دبیرستانی، مهمترین علت های خشم عبارت باشند از؛ تبعیض معلمان، والدین و اعضای خانواده و دوستان و همچنین رفتار های غیر منصفانه ی آنان.
علاوه بر علت های اجتماعی خشم؛ عواملی دیگر همچون دست کشیدن از فعالیت های عادی مانند؛ مطالعه کردن، خواب و همچنین شکست و ناکامی در طرح ها و فعالیت های انجام شده، در نوجوانان نیز آفریننده ی خشم می باشد.
مطالب مرتبط با خشم در نوجوانان:
شیوه های فرزند پروری و تاثیر آن در ابراز خشم
خشم و پرخاشگری در نوجوانان
پاسخ هایی که از خشم نشئت می گیرند _ متداول ترین وامنش نوجوانان عصبانی، حرف زدن و صحبت کردن می باشد. نوجوان به طرفی که او را خشمگین کرده است به فحاشی و ناسزا گویی می پردازد. او تلاش بر این دارد که از آن شخص انتقام بگیرد، اما نه مانند یک کود به او کتک زدن ، بلکه از طریق تحقیر و تمسخر توسط دیگران این کار را انجام می دهد . در دوران نوجوانی، همزمان با خشم، رفتار هاییی کودکانه، در نوجوانان دیده می شود، نوجوان هر از چند گاهی مانند یک کودک پایش را به زمین می کوبد ، لگد می زند یا چیزی را به سمتی پرتاب می کند. در اواخر نوجوانی، اکثر این رفتارها به جز، گریه کردن و لگد زدن از بین می روند.
روش ها و سبک های درمانِ خشم، متناسب با محرک ها و علل بوجود آورنده ی خشم به کار گرفته می شوند.
عصبانیت در نوجوانی :
معمولا عصبانیت، با پریدن از جا همرا است و در درجات مختلف رخ می دهد. معلم، دانش آموزی را که برای جواب دادن به درس صدا می کند که پایه تخته برود، باعث می شود دانش آموز کمی عصبی شود. اما اگر درسش را خوانده باشد و بتواند به سوال، پاسخ مناسبی بدهد، کم کم از عصبانیت او کاسته می شود و درسی که معلم از او دریافت می کند را باعث می شود که او را در موقعیتی که دارد حفظ و یاری کند. از طرفی دیگر اگر در بیرون از دفتر مدیرِ مدرسه ، در نوبت است تا تنبیه و یا مجازات شود، او را افکاری مغشوش و ناامید کننده آرام نمی گذارند؛ و زمانی که تنبیه و مجازات و تذکر به پایان رسید، این علائم خود به خود ناپدید می شوند. اما در شرایطی مشابه، این علامت ها در فرد دوباره بروز می کنند.
خصوصیات فرد عصبی :شخصی که عصبانی می باشد، به محرک هایی که دیگر افراد نادیده می گیرند و نسبت به آن ها بی توجه هستند، معولا بیش از حد واکنش شدید نشان می دهد. رفتار های عصبی گاه باعث می شود که عادت هایی مانند؛ ناخن جویدن، با مو بازی کردن، زدن روی میز یا هرچیزی که در دست رسشان می باشد و تکان دادن پا را در فرد بوجود می آورد. این گونه واکنش ها را تنها تشخیص و شناخت این که چه چیزی می باشند، و همچنین تلاش آگاهانه برای شکست دادن این عادات، می توان از بین برد.
یکی از انواع رفتارهای عصبی که در برخی موارد هم می تواند مفید واقع شود، عبارت است از؛ آمادگی برای نشان دادن واکنش. مانند: بیش از حد واکنش نشان دادن و حساسیت نشان دادن به یک صدا، گاه زندگی یک سرباز در جبهه و سنگر را می تواند نجات دهد. اما در اکثر موارد، بسیار سریع به محرک ها پاسخ دادن، بیش از آنکه سودمند باشد، زیان آور می باشد. گاهی یک تعارض حل نشدنی در یک شخص امکان دارد دل درد عصبی و یا نوعی دیگر از تنش های درونی در فرد بروز بدهد. هرگاه که راه مشخص و درستی چه به صورت مستقیم و چه به صورت حالات دفاعی برای بیرون ریختن این حالات درونی وجود نداشته باشد، فرد به حالت عصبیت و خشمگین دچارمی شود.
درمان عصبانیت :هر چند گاهی می توان با تلاش در زمینه ی تغییر واکنش ها و یا خود داری از رفتارهای نادرست بر عادت های عصبی غلبه کرد، ولی برعصبیت های مزمن غلبه کردن کار ساده ای نخواهد بود. در موارد جزئی، با انجام مشاوره و در موارد شدید با روان درمانی می توان کمک مؤثر و ارزنده ای در کم کردن عصبیت ها دریافت نمود.