آنچه در این مقاله می‌خوانید شربت لاکتولوز یک داروی مهم در درمان یبوست شدید است. این دارو با نرم کردن مدفوع و تنظیم حرکات روده به کاهش علائم یبوست مزمن و بواسیر کمک می‌کند. همچنین این دارو با کاهش سطح آمونیاک خون نقش مهمی در کاهش علائم عصبی و جلوگیری از عوارض بیماری آنسفالوپاتی کبدی دارد.
یبوست، یکی از مشکلات شایع سیستم گوارشی است که بسیاری از ما در طول زندگی با آن مواجه شده‌ایم. این مشکل می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و گاهی با درد و احساس ناراحتی همراه باشد. یکی از راه‌های درمان یبوست شدید استفاده از داروهای ملین یا مسهل مانند شربت لاکتولوز (Lactulose Syrup) است. این شربت با جذب آب به روده و نرم کردن مدفوع، حرکات روده را تنظیم کرده و به دفع آسان‌تر کمک می‌کند. علاوه بر درمان یبوست شدید، شربت لاکتولوز می‌تواند در درمان و کاهش علائم آنسفالوپاتی کبدی، کبد چرب یا بواسیر هم نقش داشته باشد. در این مطلب از دکترتو به موارد مصرف، عواراض جانبی، تداخلات دارویی و نحوه مصرف شربت لاکتولوز خواهیم پرداخت. در سامانه دکترتو می‌توانید به صورت حضوری، تلفنی و آنلاین با بهترین پزشکان گوارش و کبد در ارتباط باشید.
شربت لاکتولوز چیست؟
لاکتولوز یک ملین اسمزی است که از ترکیب دو قند گالاکتوز و فروکتوز تشکیل شده و با نام‌های تجاری سیرولاکت و دولفالاک هم شناخته می‌شود. این دارو که تنها با نسخه پزشک قابل تهیه است، بدون جذب شدن از معده و روده کوچک عبور کرده و به روده بزرگ می‌رسد، جایی که باکتری‌های روده آن را تجزیه می‌کنند. در نتیجه، اسیدهای چربی مانند لاکتیک اسید تولید می‌شوند که با جذب آب به روده بزرگ، باعث نرم شدن مدفوع و تسهیل دفع شده و به درمان یبوست مزمن کمک می‌کنند. همچنین شربت لاکتولوز نقش مهمی در کاهش سطح آمونیاک خون دارد که برای بیمارانی که از مشکلات کبدی مانند آنسفالوپاتی کبدی رنج می‌برند، بسیار حیاتی است.
شناسنامه دارویی
توضیحات
شربت لاکتولوز چیست؟
یک ملین اسمزی که برای درمان یبوست و انسفالوپاتی کبدی تجویز می‌شود.
نام عمومی دارو
لاکتولوز (Lactulose)
نام تجاری
Duphalac، Constulose، Enulose
نوع دارو
ملین اسمزی
فرمول شیمیایی
C12H22O11
دسته‌بندی بارداری
دسته B
نیمه‌عمر
حدود ۱.۷ تا ۲ ساعت
دفع دارو
عمدتاً از طریق مدفوع و بخشی از آن از طریق ادرار
مکانیسم اثر
جذب آب به داخل روده بزرگ برای نرم کردن مدفوع و افزایش حرکات روده
بهترین شرایط نگهداری
در دمای کمتر از ۳۰ درجه سانتی‌گراد، دور از نور مستقیم و یخ‌زدگی
نحوه مصرف
معمولاً یک یا ۲ بار در روز، طبق تجویز پزشک
اشکال دارویی
شربت (معمولاً با دوز ۱۰ گرم در هر ۱۵ میلی‌لیتر)
داروهای هم‌گروه
پلی‌اتیلن گلیکول، سنا، بیزاکودیل
شناسنامه دارویی شربت لاکتولوز
متن انگلیسی: Lactulose takes at least 2 days to work. Talk to your doctor if your constipation has not improved after 4 or 5 days. ترجمه متن: اثرگذاری لاکتولوز حداقل دو روز طول می‌کشد. اگر پس از ۴ یا ۵ روز مصرف یبوست شما بهبود نیافت، با پزشک مشورت کنید.
قبل از مصرف این دارو بروشور دارویی را به دقت بخوانید و با پزشک خود مشورت کنید. برای بهبود عملکرد دارو و جلوگیری از بدتر شدن یبوست، روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب یا مایعات بنوشید. قبل از مصرف شربت را به‌خوبی تکان دهید و از پیمانه یا قاشق‌های اندازه‌گیری مخصوص استفاده کنید. اگر طعم شربت برایتان ناخوشایند است، می‌توانید آن را با نصف لیوان آب، آب‌میوه یا شیر مخلوط کنید. در نهایت دارو را در ساعات مشخصی از روز مصرف کنید.
دوز مصرف شربت لاکتولوز در بزرگسالان
میزان مصرف لاکتولوز بستگی به شرایط بیمار دارد و باید توسط پزشک تعیین شود. این دارو را حتما طبق دستور پزشک مصرف کنید، و بدون مشورت با پزشک دوز دارو را کم یا زیاد نکنید.
درمان یبوست مزمن: معمولا دوز اولیه ۱۵ میلی‌لیتر (۱ تا ۲ قاشق غذاخوری) در روز است.
در برخی از بیماران ممکن است دوز اولیه بالاتر (۳۰ تا ۴۵ میلی‌لیتر در روز) لازم باشد؛ این دوز پس از رفع علائم به دوز نگهدارنده کاهش می‌یابد تا از بازگشت یبوست جلوگیری شود.
درمان آنسفالوپاتی کبدی:
دوز اولیه: ۳۰ میلی‌لیتر ۳ بار در روز
دوز نگهدارنده: ۳۰ تا ۴۵ میلی‌لیتر، ۳ بار در روز
حداکثر دوز قابل مصرف در روز: ۶۰ میلی‌لیتر
متن انگلیسی: Dosage should be adjusted to produce 2 to 3 soft (but not diarrheal) stools per day. ترجمه متن: دوز مصرفی باید به گونه‌ای تنظیم شود که در طول روز ۲ تا ۳ مدفوع نرم (اما بدون ایجاد اسهال) ایجاد شود.
این دارو در کودکان، به خصوص زیر ۱۴ سال، حتما باید تحت نظارت پزشک مصرف شود تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.
درمان یبوست مزمن: دوز تعیین شده دوبار در روز ترجیحا صبح و عصر مصرف شود.
نوزادان یک تا ۱۱ ماه: ۲.۵ میلی‌لیتر.
کودکان یک تا ۴ سال: ۲.۵ تا ۱۰ میلی‌لیتر.
کودکان ۵ تا ۱۷ سال: ۵ تا ۲۰ میلی‌لیتر.
درمان آنسفالوپاتی کبدی: دوزهای تعیین شده را به ۳ تا ۴ نوبت در روز تقسیم کرده و به فرزندتان بدهید.
نوزادان تا یک سالگی: ۲.۵ تا ۱۰ میلی‌لیتر.
کودکان (بالاتر از یک سال تا ۱۷ سال): ۴۰ تا ۹۰ میلی‌لیتر.
بهترین زمان مصرف شربت لاکتولوز (شربت لاکتولوز قبل یا بعد از غذا)
این دارو را هم قبل و هم بعد از غذا می‌توان مصرف کرد. به‌طورکلی، مصرف ملین‌ها بعد از غذا می‌تواند به کاهش عوارض جانبی مانند نفخ کمک کند. همچنین بهتر است لاکتولوز را صبح‌ها مصرف کنید تا در طول روز تاثیرات خود را بگذارد و شب به‌راحتی بخوابید.
موارد مصرف شربت لاکتولوز (شربت لاکتولوز برای چیست)
شربت لاکتولوز به دلیل خواصی که دارد، برای درمان مشکلات مختلفی در دستگاه گوارش به‌کار می‌رود. برخلاف بسیاری از ملین‌ها، این دارو به دلیل تأثیر ملایم و تدریجی خود، گزینه مناسبی برای مصرف بلندمدت است. همچنین، این دارو با فراهم کردن محیطی مناسب برای رشد باکتری‌های مفید روده، به حفظ سلامت دستگاه گوارش، هضم بهتر غذا و جلوگیری از عفونت‌های روده‌ای کمک می‌کند. کاربردهای این دارو عبارت‌اند از:
دوز مصرف شربت لاکتولوز برای کودکان با توجه به سن آنها تعیین می‌شود.
۱. شربت لاکتولوز برای یبوست شدید
برخی اوقات افراد به یبوست شدید مبتلا هستند، که می‌تواند به دلیل بیماری‌هایی مانند سندروم روده تحریک‌پذیر، دارو، رژیم غذایی یا عدم تحرک ایجاد شود. یبوست شدید در صورت عدم‌درمان می‌تواند منجر به ایجاد بواسیر، فیشر یا حتی بیرون‌زدگی راست‌روده شود. داروی لاکتولوز با افزایش حرکات منظم روده‌ها و نرم کردن مدفوع، به درمان یبوست و پاکسازی روده کمک کرده و باعث تسکین علائم آن می‌شود.
۲. اهمیت لاکتولوز در درمان آنسفالوپاتی کبدی
آنسفالوپاتی کبدی یک اختلال عصبی است که در اثر نارسایی کبد به دلیل عدم توانایی در دفع سموم از بدن، ایجاد می‌شود. آمونیاک یکی از این سموم است که در صورت تجمع در خون، می‌تواند به مغز رسیده و منجر به علائمی مانند گیجی، فراموشی، اضطراب و حتی کما شود. شربت لاکتولوز با اسیدی کردن محیط روده آمونیاک را به آمونیوم تبدیل می‌کند، که توسط روده جذب نشده و از طریق مدفوع دفع می‌شود. به این شکل این دارو با کاهش آمونیاک خون از بروز عوارض آنسفالوپاتی کبدی جلوگیری کرده و باعث کاهش علائم عصبی این بیماری می‌شود.
۳. شربت لاکتولوز برای کبد چرب
کبد چرب یکی از بیماری‌های کبدی است که به دلیل تجمع چربی در کبد ایجاد می‌شود، و در صورت پیشرفت می‌تواند منجر به سیروز کبدی یا آنسفالوپاتی شود. شربت لاکتولوز به‌طور مستقیم برای درمان کبد چرب تجویز نمی‌شود، اما برای کاهش علائم و کنترل عوارض کبدچرب استفاده می‌شود.
۴. شربت لاکتولوز برای بواسیر
بواسیر یا هموروئید بیماری است که باعث ایجاد زائده در قسمت خروجی مقعد می‌شود. بواسیر ممکن است به دلیل فشار بیش‌ازحد بر روی سیاهرگ‌های اطراف مقعد در اثر یبوست مزمن ایجاد شود. شربت لاکتولوز با نرم کردن مدفوع و کاهش فشار بر رگ‌ها، راست‌روده و مقعد می‌تواند باعث تسکین علائم بواسیر شود.
برای درمان یبوست کافیه دکترت رو از دکترتو انتخاب کنی.
مصرف شربت لاکتولوز برای لاغری توصیه نمی‌شود، زیرا کاهش وزن با این روش موقتی است و تنها به دلیل از دست دادن آب بدن است، نه چربی‌سوزی. مصرف لاکتولوز برای لاغری می‌تواند با عوارضی مانند اسهال مدام، کمآبی و خونریزی مقعد همراه باشد. برای کاهش وزن می‌توانید با بهترین متخصصان تغذیه در سایت دکترتو در ارتباط باشید.
۶. کاربرد شربت لاکتولوز در آمادگی برای کولونوسکوپی
شربت لاکتولوز با خاصیت ملینی که دارد، می‌تواند با تخلیه روده‌ها به آماده‌سازی فرد برای کولونوسکوپی کمک کند. با این حال این کاربرد بسیار رایج نیست و تنها در شرایط خاص تحت نظارت پزشک انجام می‌شود.
۷. شربت لاکتولوز برای نوزادان
این دارو تنها در شرایط خاص به‌عنوان یک ملین ملایم برای درمان یبوست و کاهش درد هنگام دفع برای نوزادان استفاده می‌شود. شربت لاکتولوز برای نوزادان باید تحت نظر پزشک مصرف شود تا با تعیین دوز مناسب از بروز عوارضی مانند اسهال شدید یا کمآبی جلوگیری شود.
شربت لاکتولوز برای درمان یبوست نوزادان
عوارض جانبی مصرف شربت لاکتولوز
شربت لاکتولوز بهخصوص در ابتدای مصرف می‌تواند با اسهال، نفخ، آروغ، درد معده و حالت تهوع همراه باشد. این عوارض معمولا خفیف هستند و با گذر زمان بهبود می‌یابند؛ در صورت عدم بهبود یا بدتر شدن این عوارض حتما با پزشک مشورت کنید. گاهی اوقات لاکتولوز می‌تواند باعث بروز عوارض جدی شود؛ در صورت بروز عوارض زیر سریعا به پزشک مراجعه کنید.
اسهال و استفراغ شدید و مداوم
ضعف و سرگیجه
خشکی دهان
کاهش ادرار
گرفتگی عضلات ناشی از انقباض‌های معده و روده
سوزن‌سوزن شدن و بی‌حسی دست، پا و لب
ضربان قلب نامنظم یا سریع
تغییرات خلقی
تشنج، غش یا سبک شدن سر
واکنش‌های آلرژیک
متن انگلیسی: A very serious allergic reaction to this drug is rare. However, get medical help right away if you notice any symptoms of a serious allergic reaction, including: rash, itching/swelling (especially of the face/tongue/throat), severe dizziness, trouble breathing. ترجمه متن: واکنش آلرژیک شدید به این دارو نادر است، اما در صورت مشاهده هر علامتی از واکنش آلرژیک، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. این علائم شامل کهیر، خارش یا تورم (به‌ویژه در ناحیه صورت، زبان یا گلو)، سرگیجه شدید و مشکل در تنفس هستند.
توجه به نکات زیر از بروز عوارض جانبی جدی جلوگیری می‌کند.
اگر تابه‌حال هر گونه واکنش غیرعادی یا آلرژیک به دارو، غذا، رنگ، مواد نگهدارنده یا حیوانات داشته‌اید به پزشک اطلاع دهید.
لیست کاملی از داروها و مکمل‌های مصرفی (تجویزی و غیر تجویزی) را به پزشک یا قبل از جراحی به جراح و دندان‌پزشک ارائه دهید.
در صورت انسداد روده یا معده استفاده از این دارو ممنوع است.
افرادی که رژیم‌های غذایی کم‌لاکتوز یا بدون‌گالاکتوز دارند، نباید از این دارو را مصرف کنند.
افراد دیابتی باید با احتیاط این دارو را مصرف کرده و قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند. در طول مصرف این دارو قند خون خود را مرتب چک کرده و نتایج را در اختیار پزشک خود قرار دهید.
قبل از انجام جراحی یا آزمایشاتی مانند کولونوسکوپی یا پروکتوسکوپی بر روی روده‌بزرگ یا راست‌روده، پزشک را از مصرف شربت لاکتولوز آگاه کنید.
افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر باید با احتیاط از شربت لاکتولوز استفاده کنند، زیرا می‌تواند علائم این بیماری را تشدید کند.
افراد مسن و افرادی که بیش‌از شش ماه از این دارو مصرف کرده‌اند، بهتر است هر چند ماه یکبار آزمایش خون انجام دهند تا سطح الکترولیت‌ها مانند سدیم و پتاسیم بررسی شود.
خودسرانه این دارو را به افراد دیگر، بهخصوص کودکان زیر ۱۴ سال ندهید.
مصرف لاکتولوز در بارداری
مصرف این دارو تنها در شرایطی توصیه می‌شود که مزایای مصرف آن برای مادر بیشتر از خطرات احتمالی برای جنین باشد. بر اساس طبقه‌بندی سایت FDA این دارو در دسته B قرار دارد. یعنی مطالعات حیوانی شواهدی از آسیب به جنین نشان نداده‌اند، اما مطالعات کافی برای روی انسان انجام‌نشده‌است. اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در طول مصرف این دارو باردار شده‌اید، حتما با پزشک مشورت کنید.
شربت لاکتولوز در شیردهی
لاکتولوز در دوران شیردهی باید با مشورت پزشک مصرف شود، زیرا اطلاعات کافی در مورد بررسی خطرات احتمالی بر نوزاد وجود ندارد. با این حال اگر در دوران شیردهی این دارو را مصرف می‌کنید و اشتهای نوزادتان کم شده یا اسهال دارد با پزشک مشورت کنید.
شربت لاکتولوز در شیردهی و بارداری
اختلالات دارویی شربت لاکتولوز
برای اطمینان از عدم تداخل دارویی می‌توانید از مشاوره دارویی آنلاین دکترتو استفاده کنید. مهم‌ترین تداخلات شربت لاکتولوز عبارت‌اند از:
آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم: شربت آلومینیوم ام‌جی‌اس یا شربت گاویسکون.
آنتی‌بیوتیک‌ها: نئومایسین و ریفاکسیمین.
سایر ملین‌ها مانند بیزاکودیل.
داروهای تثبیت‌کننده خلق‌وخو مانند لیتیوم.
داروهای ضدانعقاد خون: وارفارین، فن پروکومون، دی‌کومارول و آسنوکومارول.
مصرف همزمان برگ سنا و شیرین‌بیان با لاکتولوز توصیه نمی‌شود.
اطلاعات دارویی شربت لاکتولوز
شربت لاکتولوز به عنوان یک ملین اسمزی عمل می‌کند و برای درمان یبوست و انسفالوپاتی کبدی تجویز می‌شود. این دارو با جذب آب به داخل روده بزرگ، باعث نرم شدن مدفوع و تسهیل حرکات روده می‌شود. اطلاعات دارویی مربوط به شربت لاکتولوز شامل نحوه مصرف، دوز تجویزی، موارد احتیاط و دیگر نکات کاربردی است که در جدول زیر به طور کامل آورده شده است
نام دارو
عوارض جانبی
تداخل دارویی
شربت لاکتولوز راموفارمین ۱۰ گرم/۱۵ میلی‌لیتر، ۲۴۰ میلی‌لیتر
اسهال
نئومایسین
شربت پرگالوس ۱۰ گرم/۱۵ میلی‌لیتر
نفخ
بیزاکودیل
شربت سیرولاکت ۱۰ میلی‌گرم/۱۵ میلی‌لیتر
درد معده و حالت تهوع
لیتیوم
شربت اورالاک ۱۰ گرم/۱۵ میلی‌لیتر، ۳۰۰ میلی‌لیتر
ضعف و سرگیجه
وارفارین
شربت لاکتومکس ۱۰ گرم/۱۵ میلی‌لیتر، ۲۴۰ میلی‌لیتر
گرفتگی عضلات
ریفاکسیمین
شربت دولفالاک ۱۰ گرم/۱۵ میلی‌لیتر ۲۴۰ میلی‌لیتر-دوفلک
تپش قلب
آلومینیوم ام‌جی‌اس یا شربت گاویسکون
اطلاعات دارویی شربت لاکتولوز
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
شربت لاکتولوز یک داروی ملین اسمزی است که با جذب آب به روده بزرگ باعث نرم شدن مدفوع و در نتیجه درمان یبوست شدید و کاهش علائم بواسیر می‌شود. همچنین این دارو با کاهش سطح آمونیاک خون نقش مهمی در پیشگیری از عوارض و کاهش علائم بیماری آنسفالوپاتی کبدی و کبد چرب دارد. مصرف این دارو می‌تواند با عوارضی مانند اسهال، نفخ، خشکی دهان یا حالت تهوع همراه باشد. قبل از مصرف لاکتولوز بهتر است از عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن مطلع باشید، تا در صورت بروز هرگونه عارضه سریعا به پزشک مراجعه کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شربت لاکتولوز می‌توانید از طریق سایت دکترتو با دکتر متخصص گوارش و کبد و دکتر داخلی در ارتباط باشید. همچنین در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین با پزشک متخصص هم وجود دارد.
اهمیت داروی لاکتولوز در درمان یبوست 
دوز مصرف شربت لاکتولوز برای کودکان با توجه به سن آنها تعیین می‌شود.
شربت لاکتولوز برای درمان یبوست نوزادان
شربت لاکتولوز در شیردهی و بارداری