فهرست مطالب
رفلاکس معده یا رفلاکس اسید معده به مری (GERD) عارضه‌ای است که بعد از مصرف یک وعده غذایی سنگین یا زمانی که بلافاصله بعد از غذا دراز می‌کشید اتفاق می‌افتد. در این شرایط اسید معده شما به مری برمی‌گردد و علائم مختلفی را ایجاد می‌کند. اگر تنها گاهی اوقات رفلاکس اسید را تجربه می‌کنید، این عارضه قابل‌کنترل است اما رفلاکس مزمن اسید معده به توجه و درمان نیاز دارد زیرا به مرور زمان می‌تواند به بافت‌های مری شما آسیب برساند. برای کنترل موثر این عارضه نیز ابتدا باید با علائم رفلاکس معده آشنا شوید. اگر علائم گوارشی آزاردهنده ای دارید بهتر است در این باره با متخصص گوارش یا داخلی مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه دکترتو به منظور تعیین وقت ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین کمک بگیرید.
علائم رفلاکس معده چیست؟
محتویات معده فقط باید در جهت پایین حرکت کنند. حال هنگامی که اسید از داخل معده به سمت بالا (به مری و گلو) برمی‌گردد، به آن رفلاکس اسید می‌گویند. زمانی که این اسید در جایی قرار بگیرد که به آن تعلق ندارد، مطمئنا وجود آن را حس خواهید کرد. در این شرایط، اسید بافت مری را تحریک و ملتهب می‌کند و علائم زیادی را تجربه می‌کنید که برخی از آن‌ها شامل این مواردند:
متن انگلیسی:
bmcgastroenterol
GERD is predicted to impact 13.98% of the adult population worldwide.
ترجمه متن:
تخمین زده می‌شود که رفلاکس اسید معده، ۱۳.۹۸٪ از جمعیت بزرگسالان در سرتاسر جهان تحت تاثیر قرار داده است.
۱. علائم اصلی رفلاکس معده
رفلاکس معده، وضعیتی است که در آن اسید معده به سمت مری باز می‌گردد. این بازگشت اسید می‌تواند باعث سوزش سر دل و سایر علائم آزاردهنده شود. اصلی ترین علایم رفلاکس معده عبارت‌اند از:
- سوزش سردل که شامل سوزش، درد یا ناراحتی‌ای است که در ناحیه معده، گلو و قفسه سینه حس می‌شود.
- رگورژیتاسیون که باعث می‌شود غذای هضم نشده و اسید به مری یا دهان وارد شوند. در این شرایط بیماران طعم ترش، تلخ یا اسیدی را در گلو یا دهان خود حس می‌کنند.
- سکسکه‌ای که خیلی ادامه‌دار است و قطع نمی‌شود.
- نفخ
- آروغ زدن
- بوی بد دهان
| علائم | نوزادان | کودکان (بزرگتر از یک سال) | بزرگسالان |
|---|---|---|---|
| استفراغ | مکرر، اغلب پس از شیر خوردن، ممکن است همراه با شیرخشک باشد | مکرر، ممکن است همراه با غذا باشد | گاه به گاه، اغلب پس از غذاهای چرب یا تند |
| بی‌قراری و گریه | مکرر، به خصوص پس از تغذیه | ممکن است به دلیل درد شکمی باشد | ممکن است به دلیل سوزش سر دل باشد |
| کاهش وزن | در صورت استفراغ مکرر | ممکن است به دلیل کاهش اشتها باشد | معمولاً دیده نمی‌شود، مگر در موارد شدید |
| مشکل در تغذیه | ممکن است از شیر خوردن امتناع کند | ممکن است به دلیل درد هنگام بلع غذا، اشتها کم شود | ممکن است به دلیل درد هنگام بلع غذا، اشتها کم شود |
| سرفه و خس‌خس سینه | ممکن است به دلیل ورود اسید به نای باشد | ممکن است به دلیل تحریک مداوم گلو باشد | ممکن است به دلیل تحریک مداوم گلو باشد |
| مشکلات تنفسی | ممکن است به دلیل ورود اسید به ریه‌ها باشد | ممکن است به دلیل آسم یا برونشیت تشدید شود | ممکن است به دلیل آسم یا برونشیت تشدید شود |
| سوزش سر دل | ممکن است با بی‌قراری نشان داده شود | ممکن است از سوزش پشت جناغ شکایت کنند | شایع‌ترین علامت در بزرگسالان |
| طعم ترش در دهان | ممکن است با تحریک دهان نشان داده شود | ممکن است از طعم ترش در دهان شکایت کنند | شایع |
| درد شکمی | ممکن است با بی‌قراری و خم شدن نشان داده شود | ممکن است از درد شکمی شکایت کنند | ممکن است از درد شکمی شکایت کنند |
| مشکل در خواب | ممکن است به دلیل درد یا ناراحتی باشد | ممکن است به دلیل درد یا ناراحتی باشد | ممکن است به دلیل درد یا ناراحتی باشد |
۲. علائم غیر معمول رفلاکس معده
رفلاکس معده، بیماری شایعی است که اغلب با سوزش سر دل و ترش کردن شناخته می‌شود. اما این بیماری می‌تواند علائم دیگری نیز داشته باشد که شاید برای بسیاری شناخته شده نباشند. برخی از نشانه های رفلاکس معده، خیلی رایج نیستند و تنها برخی از بیماران آن‌ها را تجربه می‌کنند. این علائم شامل این مواردند:
- دیسفاژی که باعث می‌شود حس کنید چیزی در گلویتان گیر کرده است.
- کاهش وزن بدون دلیل مشخص
- خس‌خس سینه، سرفه خشک، گرفتگی صدا، یا گلودرد مزمن
- درد شدید و مداوم در قفسه سینه
- آسم
- ترشح بیش از حد بزاق
- لارنژیت یا التهاب حنجره
علائم رفلاکس معده کلافه‌ات کرده؟
برای درمان نوبت بگیر.
۳. علائم خطرناک رفلاکس معده
دیسفاژی شدید، کاهش وزن با علل ناشناخته، استفراغ مداوم و رنگ‌پریدگی از علائم خطرناک رفلاکس اسید معده محسوب می‌شوند. بیمارانی که این علائم را تجربه می‌کنند، نیاز به انجام معاینات بیشتر و شروع درمان دارند.
این بیماری به خودی خود مهلک نیست، اما در صورت بی‌توجهی به علائم خطرناک آن، ممکن است باعث آسیب به پوشش گلو، مجاری تنفسی و ریه‌ها شود و تنفس را برای شما دشوار کند. در صورت عدم درمان، این بیماران التهاب مری، زخم مری و آشالازی (اختلال در عبور مواد غذایی از مری) را نیز تجربه می‌کنند.
۴. علائم رفلاکس عصبی معده
بسیاری از افراد نمی‌دانند که استرس، اضطراب یا سایر اختلالات مرتبط با روان می‌توانند تولید اسید معده را افزایش دهند و بیماری رفلاکس اسید معده را تشدید کنند. استرس همچنین می‌تواند شما را نسبت به مقادیر کمتر اسید در مری حساس‌تر کند. در این شرایط، زمانی که در معرض موقعیت عصبی‌کننده یا استرس‌زا قرار می‌گیرید علائمی نظیر نفخ، سوزش در گلو و قفسه سینه، سکسکه مداوم و غیره را تجربه می‌کنید.
بهترین توصیه برای این افراد این است که از عوامل استرس‌زا دوری کنند و با تمرینات مدیتیشن، استرس خود را برطرف کنند.
اولین نشانه رفلاکس معده، احساس سوزش سردل بخصوص بعد از خوردن غذا است.۵. علائم رفلاکس معده شدید
رفلاکس معده زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به سمت مری باز می‌گردد. در حالت شدید، این بیماری می‌تواند علائم آزاردهنده و گاه نگران‌کننده‌ای ایجاد کند. اکثر بیمارانی که به رفلاکس معده شدید مبتلا هستند، با یک یا چند مورد از علائم زیر روبرو خواهند شد:
- سوزش سر دل مداوم و آزاردهنده‌ای که معمولا بعد از غذا خوردن اتفاق می‌افتد و ممکن است در شب یا در حالت دراز کشیدن بدتر شود.
- علائم خونریزی در دستگاه گوارش، مانند استفراغ حاوی خون یا شبیه تفاله قهوه یا مدفوعی که حاوی خون است یا سیاه و قیری به نظر می‌رسد.
- احساس وجود توده در گلو
- درد شدید و مداوم بالای شکم یا قفسه سینه
- مشکل در بلع غذا و احساس درد هنگام بلعیدن غذا
- از دست دادن اشتها
علائم رفلاکس معده خاموش
رفلاکس خاموش اصطلاحی است که برای بیماری رفلاکس حنجره (LPR) استفاده می‌شود. رفلاکس حنجره یک بیماری گوارشی است که در آن اسید معده از لوله بلع (مری) عبور می‌کند و راه خود را به سمت گلو باز می‌کند. به این دلیل، نام رفلاکس خاموش را روی این عارضه گذاشته‌اند که در اکثر موارد سبب هیچ علائمی نمی‌شود و بیماران متوجه نمی‌شوند که دچار این اختلال شده‌اند.
رفلاکس خاموش اغلب هیچ علامت یا نشانه‌ای را ایجاد نمی‌کند، با این حال، برخی از بیماران می‌توانند علائمی را خصوصا در ناحیه بینی و حنجره تجربه کنند از جمله:
- آبریزش بینی
- التهاب و درد در ناحیه گلو
- حس وجود توده در گلو
- حس کردن طعم تلخ در گلو
- گرفتگی صدا بعد از خواب
علائم رفلاکس معده در نوزادان
این که گاهی اسید معده نوزادان به سمت بالا برگردد، یک اتفاق عادی است و باعث بروز مشکل خاصی نمی‌شود. اما زمانی که این رفلاکس اسید، شدید، مزمن و پی‌درپی باشد، باعث بروز علائم متعددی در نوزادان می‌شود. این رفلاکس نوزاد اغلب باعث تجربه بی‌اشتهایی، بهانه‌گیری، سکسکه، احساس خفگی، بی‌خوابی، گلودرد و علائم شبیه سرماخوردگی می‌شود.
در حقیقت زمانی که اسید معده در این نوزادان به پشت حلق و نزدیک سینوس‌ها برمی‌گردد، باعث سوختگی و التهاب سینوس‌ها می‌شود. در نتیجه، ممکن است متوجه خروج ترشحاتی شبیه به خلط از دهان نوزادان شوید.
علاوه بر این، نوزادان شیرخوار بلافاصله یا مدتی پس از خوردن شیر، آن را پس می‌دهند. در این موقعیت به خاطر بازگشت اسید به همراه شیر، ممکن است نوزادان دچار سوزش دهان و مری شوند و گریه و بی‌قراری آن‌ها دوچندان شود.
به‌علاوه از آنجایی که این نوزادان به طور مکرر، دچار رفلاکس می‌شوند، قادر به دریافت مقادیر کافی مواد مغذی نیستند. در نتیجه والدین شاهد رشد کمتر از حد انتظار یا کاهش وزن آن‌ها خواهند بود.
متن انگلیسی:
my.clevelandclinic
Babies are more likely to have GERD If they’re born prematurely or with a condition that affects their esophagus.
ترجمه متن:
اگر نوزادان نارس به دنیا بیایند یا بیماری داشته باشند که مری آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بیشتر احتمال دارد که به رفلاکس اسید معده مبتلا شوند.
علائم رفلاکس پنهان در نوزادان
از آنجایی که نوزادان قادر به بیان مشکلات و دردهای خود نیستند، بسیاری از علائم رفلاکس پنهان خواهد بود و والدین متوجه علل بی‌قراری و گریه نوزاد نمی‌شوند. در حقیقت از آنجایی که این عارضه با دل درد و کمردرد همراه است، بسیاری از والدین و حتی پزشکان گمان می‌کنند که نوزاد دچار کولیک شده و داروهای کولیک را برای او تجویز می‌کنند.
این نوزادان همچنین از خوردن شیر اجتناب می‌کنند و به طور مکرر (خصوصا بعد از غذا)، بدن خود را به طور غیرطبیعی قوس می‌دهند. از دیگر نشانه های رفلاکس معده در نوزادان می‌توان به عفونت‌های مکرر گوش، ورم شکم یا حساس شدن آن نسبت به لمس اشاره کرد.
علائم رفلاکس معده در کودکان
اگر کودک دچار رفلاکس اسید معده به مری شده باشد، انرژی خود را از دست می‌دهد و بیش از حد بی‌قراری یا گریه می‌کند. این کودکان اغلب در خوابیدن نیز مشکل دارند و ممکن است چندین بار در طول شب با گریه از خواب بیدار شوند. سایر علائمی که کودکان مبتلا به GERD تجربه می‌کنند نیز شامل امتناع از غذا خوردن، استفراغ، خس‌خس سینه، گرفتگی صدا و بوی بد دهان هستند.
گرفتن آروغ بعد از شیر دادن به نوزاد تاثیر به سزایی در کاهش علائم رفلاکس دارد.علائم رفلاکس معده در کودکان یک ساله
زمانی که کودکان یک ساله دچار رفلاکس می‌شوند نیز علائم مشابهی با دیگر کودکان تجربه می‌کنند. بهتر است برای بهبود علائم این کودکان، رژیم غذایی آن‌ها را تغییر دهید و مرتب آروغ آن‌ها را بگیرید. به‌علاوه توصیه می‌کنیم بعد از غذا خوردن، کودک را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در حالت عمودی نگه دارید و او را همیشه به پشت بخوابانید. در این شرایط بخش اعظمی از علائم این کودکان در عرض مدت کوتاهی برطرف خواهند شد.
علائم رفلاکس معده در بزرگسالان
بزرگسالان به علل گوناگونی همچون پرخوری، مصرف نوشیدنی‌های گازدار و غذاهای تند، اختلال و ضعف ماهیچه‌های مری و سایر اختلالات ممکن است دچار رفلاکس اسید معده به مری شوند. در این شرایط، این افراد ممکن است همه یا چندین مورد از علائمی که در بخش‌های بالا به آن‌ها اشاره کردیم را تجربه کنند. البته بسته به این که چه عاملی سبب تحریک اسید معده و بازگشت آن به سمت بالا شده، شدت علائم در بزرگسالان متفاوت است.
علائم رفلاکس پنهان در بزرگسالان
رفلاکس اسید معده به مری معمولا در بزرگسالان پنهان نمی‌ماند و علائم متعددی را ایجاد می‌کند تا آن‌ها را از وجود مشکل مطلع کند. با این حال از آنجایی که علایم رفلاکس معده شبیه به علائم بسیاری از بیماری‌های گوارشی دیگر هستند، ممکن است بیمار در تشخیص علت این علائم دچار مشکل شود. به همین خاطر توصیه می‌کنیم که به محض تجربه هر علامت غیرطبیعی و پایداری، به پزشک مراجعه کنید.
علائم بلند مدت رفلاکس معده
در صورت عدم درمان رفلاکس معده و بی‌توجهی به علائم این عارضه، ممکن است با گذشت زمان دچار علائم شدیدتری شوید که گاهی جبران‌ناپذیر هستند. به‌عنوان‌مثال، این عارضه در طولانی‌مدت می‌تواند باعث فرسایش بافت مری، زخم شدن، التهاب و ورم آن شود. رفلاکس اسید معده به مری، همچنین احتمال ابتلا به سرطان مری را نیز افزایش می‌دهد که علائم شدید و دردناکی دارد و کنترل آن دشوار است.
این عارضه حتی می‌تواند روی لبخند شما نیز تاثیر بگذارد. در حقیقت تحقیقات نشان داده‌اند که اسید معده می‌تواند مینای دندان که لایه بیرونی دندان است را از بین ببرد. با از بین رفتن این لایه محافظ، دندان‌ها ضعیف می‌شوند و در معرض پوسیدگی قرار می‌گیرند.
علائم گوارشی خاصی داری که نمی‌دونی علتشون چیه؟ مشاوره بگیر.
علائم رفلاکس حنجره با رفلاکس معده فرق دارد؟
رفلاکس حنجره (LPR) و رفلاکس معده (GERD) هر دو رفلاکس اسید هستند، اما علائم نسبتا متفاوتی دارند. به‌عنوان‌مثال رفلاکس معده معمولا با سوزش سر دل مرتبط است. در مقابل، رفلاکس حنجره ممکن است علائمی ایجاد کند که بیشتر شبیه سرماخوردگی یا آلرژی هستند و گاهی حتی هیچ علامتی ندارد. همین موضوع می‌تواند تشخیص رفلاکس حنجره را سخت کند.
علاوه بر این، هر دوی این بیماری‌ها می‌توانند باعث مشکل در بلع یا دیسفاژی شوند. اما افراد مبتلا به رفلاکس معده اغلب در قسمت پایین گلو و قفسه سینه مشکل دارند و حس می‌کنند غذا در آنجا گیر کرده است. از سوی دیگر، افراد مبتلا به رفلاکس حنجره ممکن است به محض شروع بلع با مشکل مواجه می‌شوند و حس کنند غذا در بخش بالایی گلو گیر کرده است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
رفلاکس اسید معده به مری نوعی بیماری است که می‌تواند همه افراد با هر سنی را درگیر کند. از آنجایی که این عارضه بسیار شایع است، ما در اینجا به لیستی جامع از علائمی که این بیماری می‌تواند ایجاد کند اشاره کردیم. اگر شما هم با علائم رفلاکس معده روبرو شده‌اید حتما باید توسط یک فوق تخصص گوارش یا دکتر داخلی معاینه شوید. این متخصصان پس از تشخیص دقیق این بیماری، با اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی، تجویز دارو، یا درمان‌های تهاجمی‌تر می‌توانند به مدیریت آن و بهبود علائمتان کمک کنند. اگر به زشک دسترسی ندارید می‌توانید از سامانه دکترتو با پزشکان آنلاین مشورت نمایید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!